Zespół dawnego kościoła ewangelickiego w Bystrzycy Kłodzkiej
Zespół dawnego kościoła ewangelickiego w Bystrzycy Kłodzkiej – kościół ewangelicki i szkoła parafialna, wzniesione w latach 1834-1835, obecnie siedziba muzeum filumenistycznego.
 nr rej. 561/2016 z 25.05.1972 i A/1101 z 30.01.2009
| |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
Mały Rynek 1/1a |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt | |
| Rozpoczęcie budowy |
1821 |
| Ukończenie budowy |
1823 |
| Ważniejsze przebudowy |
1843 |
Położenie na mapie Bystrzycy Kłodzkiej  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego  | |
Położenie na mapie gminy Bystrzyca Kłodzka  | |
 50°17′50,171″N 16°39′12,960″E/50,297270 16,653600
| |
Historia
edytujBudynki kościoła i szkoły parafialnej w stylu klasycystycznym były wznoszone w latach 1834-1835 według projektu Karla Schinkela[1]. Ponieważ budowa kościoła kolidowała z linią obwarowań miejskich, zostały one w tym miejscu wyburzone[2]. Wkrótce po konsekracji oba budynki spłonęły, ale zostały wkrótce odbudowane i ponownie poświęcone w roku 1825[3]. W 1843 r. stojącą obok kościoła Basztę Rycerską, pierwotnie będącą fragmentem miejskich murów obronnych, zaadaptowano na dzwonnicę[1], w której powieszono dwa dzwony[3]. W roku 1869 od północy do bryły kościoła dobudowano niewielką zakrystię[3]. Po wojnie świątynia stała opuszczona aż do roku 1964, kiedy to po przeprowadzeniu prac adaptacyjnych, w budynkach utworzono jedyne w Polsce muzeum filumenistyczne, gromadzące etykiety zapałczane, a także eksponaty związane z historią niecenia ognia[1]. W latach 1985–1990 oba obiekty zostały wyremontowane[4].
Decyzjami wojewódzkiego konserwatora zabytków z dnia 25 maja 1972 roku i z 30 stycznia 2009 roku obiekty zostały wpisane do rejestru zabytków[5].
Architektura
edytujBudynek kościoła został wzniesiony na planie kwadratu z półkolistą apsydą, w której było prezbiterium[1]. Budowla jest przysadzista i posiada szereg wysokich okien z półkolistymi zakończeniami[3]. Naroża budynku posiadają boniowania, a wszystkie elewacje są podzielone gzymsami koronowymi[3]. Pomiędzy kościołem a dzwonnicą jest wysoka furta[4]. Świątynia jest nakryta dachem dwuspadowym, wewnątrz jest empora[1].
Szkoła parafialna jest dwukondygnacyjnym budynkiem o podobnym kształcie i wielkości co kościół[4].
Galeria
edytuj
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e Józef Pilch: Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2005, s. 41. ISBN 83-213-4366-X.
- ↑ Krystyna Bartnik: Śląsk w zabytkach sztuki. Bystrzyca Kłodzka. Wyd. I. Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1992, s. 100. ISBN 83-04-03529-4.
- ↑ a b c d e Krystyna Bartnik: Śląsk w zabytkach sztuki. Bystrzyca Kłodzka. Wyd. I. Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1992, s. 102. ISBN 83-04-03529-4.
- ↑ a b c Marek Staffa: Słownik geografii turystycznej Sudetów, t. 15. Wyd. I. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 1994, s. 74. ISBN 83-85773-06-1.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2013-12-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
Zobacz też
edytujBibliografia
edytuj- Józef Pilch, Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska, Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2005, ISBN 83-213-4366-X, OCLC 69480077.
- Krystyna Bartnik, "Śląsk w zabytkach sztuki. Bystrzyca Kłodzka", Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Kraków, 1992, ISBN 83-04-03529-4.
- Marek Staffa (redakcja), "Słownik geografii turystycznej Sudetów", tom 15, Wrocław, I-BiS, 1994, ISBN 83-85773-06-1.