Zbigniew Ciesielski
Zbigniew Jan Ciesielski[1] (ur. 1 października 1934 w Gdyni, zm. 5 października 2020 w Sopocie[2]) – polski matematyk, profesor nauk matematycznych, członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk. Zajmował się m.in. analizą funkcjonalną, teorią aproksymacji, teorią prawdopodobieństwa.
Data i miejsce urodzenia |
1 października 1934 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
5 października 2020 |
profesor nauk matematycznych | |
Alma Mater | |
Doktorat |
1960 |
Habilitacja |
1963 |
Profesura |
29 grudnia 1969 |
Polska Akademia Nauk / Umiejętności | |
Status PAN |
członek rzeczywisty |
Status PAU |
członek korespondent |
Doktor honoris causa Uniwersytet Gdański – 27 marca 2014 | |
Uczelnia |
Uniwersytet Gdański |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujW 1953 ukończył V Liceum Ogólnokształcące w Gdyni-Oksywiu i rozpoczął studia matematyczne na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, które ukończył w 1958. Tam też w 1960 obronił pracę doktorską O rozwinięciach ortogonalnych prawie wszystkich funkcji w przestrzeni Wienera napisaną pod kierunkiem Władysława Orlicza. Następnie został pracownikiem Instytutu Matematycznego PAN, gdzie habilitował się w 1963. Tytuł profesora nadzwyczajnego (belwederski) otrzymał w 1969, a tytuł profesora zwyczajnego w 1974. W latach 1968–1972 był opiekunem Pracowni IM PAN w Gdańsku, a w latach 1973–1999 kierował Oddziałem Gdańskim IM PAN. Był także przewodniczącym Oddziału Gdańskiego PAN i członkiem prezydium PAN (1993–1995), w latach 1996–1998 przewodniczącym Komitetu Matematyki PAN, a w latach 1977–1989 członkiem Rady Naukowej Międzynarodowego Centrum Matematycznego im. Stefana Banacha PAN. W latach 1975–2000 był współredaktorem czasopisma Studia Mathematica. Równocześnie w latach 1967–1969 pracował w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Gdańsku, a w latach 1970–1995 na Uniwersytecie Gdańskim.
Był promotorem w 12 przewodach doktorskich, w tym Stanisława Kwapienia i Jerzego Zabczyka[a].
Opublikował prace z teorii aproksymacji, m.in. dotyczące baz typu Schaudera w przestrzeniach funkcyjnych, a ponadto prace poświęcone matematycznej teorii ruchów Browna, probabilistycznej teorii potencjału oraz nieparametrycznej estymacji gęstości[3].
W 1974 wystąpił jako invited speaker na Międzynarodowym Kongresie Matematyków.
W Vancouver w sekcji General Topology, Real and Functional Analysis; wygłosił referat Bases and Approximation by Splines[4].
W 1973 został członkiem korespondentem, w 1986 członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk[5], a w 2001 członkiem korespondentem Polskiej Akademii Umiejętności.
W latach 1980–1983 był prezesem Polskiego Towarzystwa Matematycznego, a od 2004 członkiem honorowym PTM. W 2014 roku został doktorem honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego[6].
Pochowany został na Cmentarzu Komunalnym w Sopocie.
Odznaczenia i wyróżnienia
edytuj- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1974)
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1984)
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1999)[7]
- Złoty Krzyż Zasługi
- Medal 30-lecia Polski Ludowej
- Medal 40-lecia Polski Ludowej
- Nagroda PTM im. Stefana Banacha (1964)
- Nagroda Fundacji Alfreda Jurzykowskiego (1983)
- Nagroda Państwowa I stopnia (1988, z Tadeuszem Figielem)
- Medal im. Stefana Banacha (1992)
- Medal im. Władysława Orlicza UAM (1994)
- Nagroda Naukowa Miasta Gdańska im. Jana Heweliusza (1996)
- Nagroda Prezesa Rady Ministrów (2000)[8]
- Medal im. Wacława Sierpińskiego (2000)
Uwagi
edytuj- ↑ Wielu jego uczniów zostało promotorami dalszych doktoratów. Zbigniew Ciesielski doczekał się 28 wnuków matematycznych (tj. osób, które zrobiły doktorat u któregoś z jego 12 uczniów) i 36 prawnuków. Wykaz wszystkich jego potomków matematycznych znajduje się na stronach Mathematics Genealogy Project. [dostęp 2020-10-14].
Przypisy
edytuj- ↑ Ciesielski Zbigniew Jan, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-10-02] .
- ↑ Nekrolog IM PAN https://www.impan.pl/wydarzenia/aktualnosci/2020/nekrolog-zbigniew-ciesielski.pdf
- ↑ Kto jest kim w Polsce. Informator biograficzny, Wyd. Interpress, Edycja 3, Warszawa 1993, s. 106.
- ↑ Opublikowane w Proceedings https://www.mathunion.org/fileadmin/ICM/Proceedings/ICM1974.2/ICM1974.2.ocr.pdf.
- ↑ CIESIELSKI, Zbigniew [online], Polska Akademia Nauk - Członkowie PAN [dostęp 2023-02-01] (pol.).
- ↑ Informacja UG https://ug.edu.pl/o_uczelni/doktoraty_honoris_causa
- ↑ M.P. z 1999 nr 22 poz. 320, http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WMP19990220320/O/M19990320.pdf
- ↑ Nekrolog Prezesa PAN i Wydziału III PAN http://nekrologi.wyborcza.pl/0,11,,488779,Zbigniew-Ciesielski-kondolencje.html
Bibliografia
edytuj- Kto jest kim w Polsce. Informator biograficzny. Edycja 2, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1989, s. 181
- Kto jest kim w Polsce, wyd. PAI, Warszawa 2001, s. 125
- Złota księga nauki polskiej. Naukowcy zjednoczonej Europy, wyd. Mastermedia Sp. z o.o. i Wyd. Helion, Gliwice 2006, s. 105
- Prof. dr hab. czł. rzecz. PAN Zbigniew Jan Ciesielski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2020-05-14] .