Zbigniew Ciesielski

polski matematyk, profesor UG i IM PAN

Zbigniew Jan Ciesielski[1] (ur. 1 października 1934 w Gdyni, zm. 5 października 2020 w Sopocie[2]) – polski matematyk, profesor nauk matematycznych, członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk. Zajmował się m.in. analizą funkcjonalną, teorią aproksymacji, teorią prawdopodobieństwa.

Zbigniew Jan Ciesielski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1 października 1934
Gdynia

Data i miejsce śmierci

5 października 2020
Sopot

profesor nauk matematycznych
Alma Mater

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Doktorat

1960

Habilitacja

1963

Profesura

29 grudnia 1969

Polska Akademia Nauk / Umiejętności
Status PAN

członek rzeczywisty

Status PAU

członek korespondent

Doktor honoris causa
Uniwersytet Gdański – 27 marca 2014
Uczelnia

Uniwersytet Gdański
Instytut Matematyczny Polskiej Akademii Nauk

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal 30-lecia Polski Ludowej Medal 40-lecia Polski Ludowej

Życiorys

edytuj

W 1953 ukończył V Liceum Ogólnokształcące w Gdyni-Oksywiu i rozpoczął studia matematyczne na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, które ukończył w 1958. Tam też w 1960 obronił pracę doktorską O rozwinięciach ortogonalnych prawie wszystkich funkcji w przestrzeni Wienera napisaną pod kierunkiem Władysława Orlicza. Następnie został pracownikiem Instytutu Matematycznego PAN, gdzie habilitował się w 1963. Tytuł profesora nadzwyczajnego (belwederski) otrzymał w 1969, a tytuł profesora zwyczajnego w 1974. W latach 1968–1972 był opiekunem Pracowni IM PAN w Gdańsku, a w latach 1973–1999 kierował Oddziałem Gdańskim IM PAN. Był także przewodniczącym Oddziału Gdańskiego PAN i członkiem prezydium PAN (1993–1995), w latach 1996–1998 przewodniczącym Komitetu Matematyki PAN, a w latach 1977–1989 członkiem Rady Naukowej Międzynarodowego Centrum Matematycznego im. Stefana Banacha PAN. W latach 1975–2000 był współredaktorem czasopisma Studia Mathematica. Równocześnie w latach 1967–1969 pracował w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Gdańsku, a w latach 1970–1995 na Uniwersytecie Gdańskim.

Był promotorem w 12 przewodach doktorskich, w tym Stanisława Kwapienia i Jerzego Zabczyka[a].

Opublikował prace z teorii aproksymacji, m.in. dotyczące baz typu Schaudera w przestrzeniach funkcyjnych, a ponadto prace poświęcone matematycznej teorii ruchów Browna, probabilistycznej teorii potencjału oraz nieparametrycznej estymacji gęstości[3].

W 1974 wystąpił jako invited speaker na Międzynarodowym Kongresie Matematyków.

W Vancouver w sekcji General Topology, Real and Functional Analysis; wygłosił referat Bases and Approximation by Splines[4].

W 1973 został członkiem korespondentem, w 1986 członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk[5], a w 2001 członkiem korespondentem Polskiej Akademii Umiejętności.

W latach 1980–1983 był prezesem Polskiego Towarzystwa Matematycznego, a od 2004 członkiem honorowym PTM. W 2014 roku został doktorem honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego[6].

Pochowany został na Cmentarzu Komunalnym w Sopocie.

Odznaczenia i wyróżnienia

edytuj
  1. Wielu jego uczniów zostało promotorami dalszych doktoratów. Zbigniew Ciesielski doczekał się 28 wnuków matematycznych (tj. osób, które zrobiły doktorat u któregoś z jego 12 uczniów) i 36 prawnuków. Wykaz wszystkich jego potomków matematycznych znajduje się na stronach Mathematics Genealogy Project. [dostęp 2020-10-14].

Przypisy

edytuj
  1. Ciesielski Zbigniew Jan, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-10-02].
  2. Nekrolog IM PAN https://www.impan.pl/wydarzenia/aktualnosci/2020/nekrolog-zbigniew-ciesielski.pdf
  3. Kto jest kim w Polsce. Informator biograficzny, Wyd. Interpress, Edycja 3, Warszawa 1993, s. 106.
  4. Opublikowane w Proceedings https://www.mathunion.org/fileadmin/ICM/Proceedings/ICM1974.2/ICM1974.2.ocr.pdf.
  5. CIESIELSKI, Zbigniew [online], Polska Akademia Nauk - Członkowie PAN [dostęp 2023-02-01] (pol.).
  6. Informacja UG https://ug.edu.pl/o_uczelni/doktoraty_honoris_causa
  7. M.P. z 1999 nr 22 poz. 320, http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WMP19990220320/O/M19990320.pdf
  8. Nekrolog Prezesa PAN i Wydziału III PAN http://nekrologi.wyborcza.pl/0,11,,488779,Zbigniew-Ciesielski-kondolencje.html

Bibliografia

edytuj
  • Kto jest kim w Polsce. Informator biograficzny. Edycja 2, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1989, s. 181
  • Kto jest kim w Polsce, wyd. PAI, Warszawa 2001, s. 125
  • Złota księga nauki polskiej. Naukowcy zjednoczonej Europy, wyd. Mastermedia Sp. z o.o. i Wyd. Helion, Gliwice 2006, s. 105
  • Prof. dr hab. czł. rzecz. PAN Zbigniew Jan Ciesielski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2020-05-14].