Zasłonak talkowy
Zasłonak talkowy (Cortinarius sebaceus Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
zasłonak talkowy |
| Nazwa systematyczna | |
| Cortinarius sebaceus Fr. Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 258 (1838) [1836-1838] | |
Systematyka i nazewnictwo
edytujPozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1838 r. Elias Fries, na ziemi pod sosnami i nadana przez niego nazwa jest aktualna[1]. Ma 7 synonimów. Niektóre z nich[2]:
- Cortinarius sebaceus var. brittanus Rob. Henry 1989
- Cortinarius sebaceus var. validosqualens Rob. Henry 1989
Polską nazwę nadał Andrzej Nespiak w 1975 r.[3]
Morfologia
edytujŚrednica 5–12 cm, najpierw półkulisty, później płaski, często z centralnym guzkiem. Powierzchnia w stanie wilgotnym śluzowata, po wyschnięciu matowa, żółtobrązowa, pomarańczowobrązowa, w środku ochrowa do rdzawobrązowej, w młodym wieku szarawo jedwabiście-włóknista, później lekko włóknista. Brzeg kapelusza czasami u młodych okazów ze zwieszającymi się resztkami osłony, która u okazów dojrzałych zanika. Zasnówka biała[4].
Gęste, początkowo białawe lub kremowe, później ochrowobrązowe do cynamonowych. Krawędzie drobno ząbkowane[4].
Wysokość 7–12 cm, grubość 1–2,5 cm, cylindryczny, początkowo białawy, potem bladoochrowy[4].
Biały o niewyraźnym zapachu i łagodnym smaku[4].
- Cechy mikroskopowe
Zarodniki eliptyczne, 7–9 × 3,5–4 µm, lekko brodawkowate[4].
Występowanie i siedlisko
edytujW Polsce do 2003 r, znane było tylko jedno stanowisko. Podała je w 1994 r. Barbara Gumińska w Pienińskim Parku Narodowym[3]. Owocniki od września do listopada, w lasach liściastych i iglastych, zwłaszcza pod świerkami, bukami i dębami[4].
Naziemny grzyb mykoryzowy[3]. Jest grzybem jadalnym, ale ze względu na możliwość pomylenia go z grzybami trującymi nie zaleca się jego zbierania do spożycia[4].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-12-23] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-12-23] (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 189, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f g Cortinarius sebaceus Fr. 1838 (pavučinec mastkový) [online] [dostęp 2023-12-23] (cz.).