Zasłonak orzechowoczerwonawy
Zasłonak orzechowoczerwonawy (Cortinarius privignoides Rob. Henry) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].
.jpg)
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
zasłonak orzechowoczerwonawy |
| Nazwa systematyczna | |
| Cortinarius privignoides Rob. Henry Docums Mycol. 16(no. 61): 24 (1985) | |
_(4).jpg)
Systematyka i nazewnictwo
edytujPozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
- Cortinarius privignoides Rob. Henry 1948
- Cortinarius privignoides var. leptospermus Cheype & Reumaux 2002
- Cortinarius privignoides Rob. Henr 1948 var. privignoides
- Hydrocybe privignoides (Rob. Henry) M.M. Moser 1953
Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r., Andrzej Nespiak w 1981 r. opisywał ten gatunek jako zasłonak purpuronożny[3].
Morfologia
edytujŚrednica 3–7 cm, u młodych owocników półkulisty, potem łukowaty, w końcu płaski z tępym garbem. Powierzchnia gładka, matowa, niehigrofaniczna, o barwie od jasnoorzechowej do ochrowobrązowej, u młodych okazów osłonięta białą i jedwabistą osłoną. Brzeg gładki i ostry, przez długi czas podwinięty, u młodych okazów połączony z trzonem białą zasnówką[4].
Wąsko przyrośnięte, szerokie, gęste, początkowo w kolorze kawy z mlekiem, potem rdzawobrązowe. Ostrza miejscami białawe[4].
Wysokość 3–6 cm, grubość do 8–5 mm, gąbczasty, pałkowaty, w podstawie z bulwą o średnicy do 4 cm. Powierzchnia u młodych owocników biaława i osłonięta białą osłoną[4], potem pomarańczowobrązowa[5].
W środkowej części kapelusza gruby, białawy. Smak słaby, zapach korzenny[4].
- Cechy mikroskopowe
Zarodniki 7–10 × 4,5–6 μm, elipsoidalne, słabo brodawkowate. Wysyp zarodników brązowy. Brak pleurocystyd i cheilocystyd. Skórka zbudowana z cienkich strzępek, w górnej części brązowych, inkrustowanych[5].
Występowanie
edytujZnany jest tylko w niektórych krajach Europy. Poza Europą opisano jego występowanie tylko na terytorium Jukonu w Kanadzie[6] i stanie Kentucky w USA[5]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano 2 stanowiska[3]. W Polsce gatunek rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status E – gatunek wymierający[7]. Również na Słowacji jest rzadki[4].
Rośnie na ziemi, w lasach iglastych i liściastych, szczególnie pod świerkami i brzozami. Owocniki wytwarza od sierpnia do października[4].
Gatunki podobne
edytujJest to jeden z kilku brązowych zasłonaków średniej wielkości w grupie armeniacus. Wyróżniony jako odrębny gatunek na podstawie gąbczastego i bulwiastego trzonu, brązowawych blaszek[5]. Podobny jest zasłonak dwuosłonowy (Cortinarius bivelus), ale jest higrofaniczny, ma rzadsze blaszki i kapelusz z wiekiem plamisty[4].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Index Fungorum. [dostęp 2018-01-15].
- ↑ Species Fungorum. [dostęp 2015-04-27]. (ang.).
- ↑ a b Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f g Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
- ↑ a b c d Mushroom Expert. Cortinarius privignoides. [dostęp 2018-01-15].
- ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2015-04-08].
- ↑ Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.