Złota strzała
Złota strzała (ang. The Arrow of Gold: A Story Between Two Notes) – powieść Josepha Conrada opublikowana w 1919. Autor w fabularyzowanej formie opisał historię swojego prawdopodobnego udziału w przemycie broni do Hiszpanii dla zwolenników Karola Burbona, pretendenta do tronu hiszpańskiego podczas pobytu w Marsylii w latach 70. XIX w. w okresie wojen karlistowskich[1]. Biografowie do dziś spierają się, czy Conrad faktycznie miał sposobność uczestniczyć w opisanym procederze.
| Autor | |
|---|---|
| Typ utworu | |
| Data powstania |
1917-1918 |
| Wydanie oryginalne | |
| Miejsce wydania |
Nowy Jork |
| Język | |
| Data wydania | |
| Wydawca |
Doubleday, Page & Company |
| Pierwsze wydanie polskie | |
| Data wydania polskiego |
1948 |
| Wydawca | |
| Przekład | |
W formie książkowej ukazała się najpierw w Stanach Zjednoczonych (12 kwietnia 1919), zaś w Wielkiej Brytanii 6 sierpnia[2]. Conrad zadedykował powieść swojemu przyjacielowi i asystentowi literackiemu Richardowi Curle.
Pierwsze polskie tłumaczenie wydał w 1948 krakowski Instytut Wydawniczy „Poziom”, przekładu dokonały Aniela Zagórska i Jadwiga Korniłowiczowa[3].
Historia wydania
edytujConrad wspomina w liście do swego wydawcy o planowanym napisaniu „opowieści wojskowej na tle hiszpańskim” w 1915 r.[4] Ewa Korzeniowska sugeruje, że bodźcem do pisania mógł być list przyjaciółki z dzieciństwa, Tekli Turskiej z 1914. Pierwsze 94 strony autor napisał własnoręcznie, ale kolejne podyktował, co mogło mieć negatywny wpływ na styl. Oryginalnie książka miała być zatytułowana „Śmiech”, a Conrad bawił się innymi możliwymi tytułami, wymieniając w listach: „L’Amie du Roi”, „The Goatherd”, „Two Sisters”, „Mme de Lastaola”, „The Heiress”[5].
Fabuła
edytujMarsylia, lata 70. XIX w., III wojna karlistowska. Tematem powieści jest trójkąt miłosny, między trójką zwolenników hiszpańskiego pretendenta do tronu Karola Burbona: piękną i kosmopolityczną heroinę Doñą Ritą, alter ego Conrada, Monsieur George’em i weteranem Konfederatów, kapitanem Bluntem, którzy trudnią się przemytem broni dla karlistów[6].
Recepcja
edytujKrytycy wysuwali wobec powieści zarzuty braku spoistości fabularnej, słabej charakterystyki bohaterów i rozwlekłości. John Galsworthy pisał: „Nie mogę znaleźć prawdziwego czucia w Złotej strzale. (...) W Młodości był czar, tu nie ma go ani śladu.”[7]. Zdzisław Najder nazywa Złotą strzałę najsłabsza powieścią Conrada[8].
Przypisy
edytuj- ↑ Najder 1980 ↓, T.1, s. 72-74.
- ↑ Najder 1980 ↓, T.2, s. 248-250.
- ↑ Złota strzała : opowieść opatrzona wstępnym i końcowym objaśnieniem / Joseph Conrad (Korzeniowski) ; [przekł. Anieli Zagórskiej i Jadwigi Korniłowiczowej.]. Biblioteka Narodowa. [dostęp 2020-06-20]. (pol.).
- ↑ Najder 1980 ↓, T.2, s. 199.
- ↑ Najder 1980 ↓, T.2, s. 225-229.
- ↑ Joseph Conrad: The Arrow of Gold. The Modern Novel. [dostęp 2020-06-20]. (ang.).
- ↑ Najder 1980 ↓, T.2, s. 250.
- ↑ Najder 1980 ↓, T.1, s. 73.
Bibliografia
edytuj- Zdzisław Najder: Życie Conrada-Korzeniowskiego. T. 1, 2. PIW, 1980.