X Flotylla MAS

X Flotylla MAS
Xª Flottiglia MAS
	; Odznaka jednostki
	Historia
Państwo	Włochy
Sformowanie	1941
Rozformowanie	1943
	Tradycje
Kontynuacja	X Flotylla MAS (RSI)
	Dowódcy
Pierwszy	Junio Valerio Borghese
	Działania zbrojne
	II wojna światowa
	Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych	marynarka
Formacja	Regia Marina
Rodzaj wojsk	siły specjalne
	Multimedia w Wikimedia Commons

X Flotylla MAS (wł. Xª Flottiglia MAS, Decima Flottiglia MAS) – uderzeniowy oddział specjalny włoskiej marynarki wojennej, pod dowództwem księcia Junia Valeria Borghese.

Historia

Flotylla powstała w marcu 1941 roku z przekształcenia pierwszej flotylli MAS (kutrów torpedowych). Nazwa MAS pozostała, rozwijana jako Mezzi d'Assalto – środki szturmowe^[1]. Według Gabriela D'Annunzio nazwa pochodzi od skrótu wyrażenia Memento audere semper (łac. Pamiętaj, aby zawsze mieć odwagę) i była inspirowana X legionem – ulubionym legionem Juliusza Cezara. Chodziło jednak o ukrycie prawdziwego przeznaczenia jednostki oraz dezinformację przeciwnika. Nazwa sugerowała, że jest to jedna z flotylli kutrów torpedowych.

X Flotylla MAS obejmowała oddziały płetwonurków bojowych, wyposażonych w pojazdy podwodne SLC (Maiale), a także specjalne środki ataku, jak motorówki wybuchowe i miniaturowe okręty podwodne^[1]. Wśród najbardziej znanych akcji było uszkodzenie pancerników HMS „Queen Elizabeth” i „Valiant” przez płetwonurków w Aleksandrii w grudniu 1941 i uszkodzenie krążownika HMS „York” w Zatoce Suda 26 marca 1941 przez motorówkę wybuchową^[1]. Ponadto m.in. zatopili oni lub uszkodzili 14 statków w Gibraltarze w latach 1941–1943^[2].

Osobny artykuł: X Flotylla MAS (RSI).

Borghese jako zagorzały zwolennik faszyzmu po rozejmie 8 września 1943 roku zignorował rozkaz poddania się aliantom, przeszedł na służbę Niemiec, kontynuując walkę pod sztandarem włoskim. Zgromadził w La Spezia około 18 tys. ochotników, także spoza marynarki. X MAS przystąpiła do akcji przeciwko aliantom, którzy wylądowali w Anzio w lutym 1944 roku. Jednocześnie flotylla została zaangażowana na wszystkich frontach wojennych, zwłaszcza z partyzantką, w tym także ze zwolennikami Josipa Broz Tity. Oddziały X MAS odpowiedzialne były za liczne czystki na mieszkańcach cywilnych oraz tortury i morderstwa na działaczach ruchu oporu, które przeprowadzane były często z pomocą oddziałów Waffen-SS^[3]. Ze względu na zdecydowanie proniemieckie poglądy sam Borghese budził nieufność ze strony rządu Włoskiej Republiki Socjalnej i został kilkukrotnie aresztowany, a następnie wypuszczony, ze względu na obawy włoskich faszystów przed możliwym nazistowskim puczem.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Rafał M. Karczmarek, Wojna w porcie neutralnej Turcji, "Okręty Wojenne" nr 88(2/2008), s. 62
↑ Winston Ramsey (red.). Gibraltar. „After the Battle”. No. 21, s. 52, 1978. London: Battle of Britain Prints International. ISSN 0306-154X. (ang.).
↑ "static.repubblica.it - Documento Tribunale Militare di La Spezia" (PDF)

[karcz-1] Rafał M. Karczmarek, Wojna w porcie neutralnej Turcji, "Okręty Wojenne" nr 88(2/2008), s. 62

[2] Winston Ramsey (red.). Gibraltar. „After the Battle”. No. 21, s. 52, 1978. London: Battle of Britain Prints International. ISSN 0306-154X. (ang.).

[3] "static.repubblica.it - Documento Tribunale Militare di La Spezia" (PDF)

[1]

[2]

[3]