XII Squadriglia MAS

XII Eskadra Okrętów Szturmowych
XII Squadriglia MAS
	Historia
Państwo	Włochy
Sformowanie	Maj 1942
Rozformowanie	Październik 1942
	Dowódcy
Pierwszy	Giuseppe Bianchini
	Działania zbrojne
	II wojna światowa, Oblężenie Leningradu
	Organizacja
Dyslokacja	Jezioro Ładoga
Formacja	Regia Marina

Ta strona nie ma wersji oznaczonej – możliwe, że nie została przejrzana pod kątem jakości.

XIIª Squadriglia MAS (wł. „12. Eskadra Okrętów Szturmowych”) była formacją Królewskiej Marynarki Wojennej Włoch (Regia Marina), która pełniła służbę na jeziorze Ładoga, w ramach oblężenia Leningradu przez państwa Osi w czasie II wojny światowej.

Tło

22 czerwca 1941 roku państwa Osi rozpoczęły operację Barbarossa, zapoczątkowując tym samym inwazję na Związek Radziecki. Latem 1941 roku Niemcy wkroczyli do ZSRR na trzech szerokich frontach: w kierunku Leningradu na północy, Moskwy w centrum i Kijowa na południu.

W sierpniu 1941 roku niemiecka Grupa Armii „Północ” znajdowała się na obrzeżach Leningradu, zająwszy wcześniej państwa bałtyckie i północno-zachodnią Rosję, podczas gdy Finowie (biorący udział w tzw. wojnie kontynuacyjnej) posuwali się na południe, w kierunku Wyborga, pozostawiając Leningrad otoczony i odcięty od wszelkiej komunikacji lądowej. Jedyną komunikację z oblężonym miastem zapewniała droga wodna biegnąca przez jezioro Ładoga. Aby obsługiwać i chronić tę trasę, Sowieci zgromadzili flotę składającą się z ponad 50 statków handlowych, chronionych przez 40 statków eskortowych, za pomocą których organizowali konwoje zaopatrzeniowe dla miasta. Państwa Osi nie odpowiedziały na to zbyt skutecznie; ich jedyną siłą ofensywną był pojedynczy fiński statek, torpedowiec „Sisu”, który nie był w stanie przerwać radzieckiej trasy zaopatrzeniowej.

Aby przeciwdziałać temu szlakowi zaopatrzeniowemu, państwa Osi postanowiły rozmieścić na jeziorze swoją flotę operacyjną. Doceniając doświadczenie Regia Marina w zakresie operacji z użyciem małych łodzi, Niemcy poprosiły o wysłanie na jezioro oddziału łodzi MAS (Mezzi d'Assalto - kutrów torpedowych) włoskiej marynarki wojennej.

Historia operacyjna

MAS 528 podczas transportu kolejowego nad jezioro Ładoga.

XII Dywizjon MAS rozpoczął działania 25 czerwca 1942 r., wykonując kilka patroli rozpoznawczych na jeziorze za linie radzieckie i poszukując okrętów podwodnych. 25 lipca MAS 526 uległ uszkodzeniu w wypadku i został tymczasowo wyłączony z użytku.

14 sierpnia MAS 527 i 528 przechwyciły trzy radzieckie kanonierki; po wymianie ognia MASy zbliżyły się i wystrzeliły torpedy, zatapiając jedną z kanonierek.

27 sierpnia MAS 527 napotkał radziecki konwój składający się z dwóch holowników ciągnących barki transportowe, eskortowanych przez trzeci holownik. MAS 527 podążał za tą grupą i wezwał pomoc. Po przybyciu MAS 528 zaatakował konwój torpedami, co spowodowało eksplozję połączonych ze sobą barek.

1 września MAS 529 podczas patrolu u wybrzeży wyspy Verkkosaari spotkał dwie radzieckie kanonierki; ostrzelała je, po czym odpłynął bez doznania uszkodzeń. 29 września jednostki MAS 528 i 529 dowodzone przez Bianchiniego natknęły się na radziecki konwój w składzie holownika i barki eskortowanych przez kanonierkę. Udało im się zająć pozycję umożliwiającą przeprowadzenie ataku torpedowego, lecz nie udało im się trafić żadnego celu.

W październiku włoska eskadra udzielała wsparcia wojskom lądowym, eskortując i ochraniając jednostki zaopatrzeniowe przewożące zapasy na zbliżającą się zimę. 30 października jezioro było tak zamarznięte, że nie można już było dłużej kontynuować operacji. XII Dywizjon MAS został ewakuowany z bazy w Sortanlahti i wycofał się do zimowej kwatery w Tallinie .

Wiosną 1943 roku sytuacja wojenna uległa zmianie. Regia Marina podjęła decyzję o skierowaniu XII MAS na Morze Śródziemne. Jednak wkrótce, mimo wcześniejszym zapowiedziom postanowiono przekazać cztery łodzie MAS fińskiej marynarce wojennej, zamiast wysyłać je z powrotem do Włoch.

Podsumowanie

Kuter MAS opuszcza jezioro Ładoga, 1942 r.

Po ponad 1500-kilometrowej podróży do rejonu działań, XII Eskadra MAS pełniła służbę na jeziorze Ładoga przez łączny okres 90 dni, wykonując 59 patroli bojowych i biorąc udział w 17 akcjach, podczas których zatopiono radzieckie barki, kanonierkę (klasy Bira) i statek handlowy o wyporności 1300 ton. Pomimo doświadczenia włoskich załóg i początkowemu entuzjazmowi, jaki jednostka wniosła do tego obszaru frontu wschodniego, wspólna operacja Państw Osi nie była w stanie powstrzymać radzieckich wysiłków zmierzających do utrzymania szlaku zaopatrzeniowego do Leningradu. Zimą 1942/43 r. Armia Czerwona przeprowadziła ofensywę Siniawińską i operację Iskra, które ostatecznie doprowadziły do utorowania szlaku wodnego biegnącego do Leningradu przez jezioro, mimo, że samo oblężenie nie zostało całkowicie przerwane aż do stycznia 1944 r.

Bibliografia

MAS operations on Lake Ladoga. [zarchiwizowane z tego adresu (1 July 2017)]. (wł.).