Wzór McMillana
Wzór McMillana – wzór pozwalający oszacować temperaturę krytyczną przejścia substancji w stan nadprzewodnictwa w przypadku silnego sprzężenia elektron-fonon. Wzór ten ma postać
gdzie:
- – temperatura Debye’a,
- – parametr charakteryzujący sprzężenie elektron-fonon,
- – parametr charakteryzujący kulombowskie odpychanie elektronów w parach Coopera.
Dla typowych materiałów wartość wynosi ok. 0,13. Wzór pozostaje słuszny dla wartości rzędu 1. Dla bardzo silnych sprzężeń może dawać tylko bardzo przybliżone wyniki[1].
W poniższej tabeli zestawione są wartości temperatury krytycznej temperatury Debeye’a oraz sprzężenia elektron-fonon dla niektórych pierwiastków wykazujących nadprzewodnictwo[2].
Pierwiastek | [K] | [K] | |
---|---|---|---|
Al | 1,16 | 428 | 0,38 |
Zn | 0,85 | 309 | 0,38 |
Sn | 3,72 | 200 | 0,60 |
V | 5,30 | 399 | 0,60 |
Pb | 7,19 | 105 | 1,12 |
Hg | 4,16 | 72 | 1,00 |
Nb | 9,22 | 277 | 0,82 |
Dla małych wartości parametru (ok. 0,3) ma zastosowanie teoria BCS, z której wynika prosta zależność temperatury krytycznej od w postaci[1]:
Wielkość różni się od klasycznego odpychania μ uwzględnieniem logarytmicznej redukcji oddziaływania kulombowskiego zachodzącego między parami elektronów w obecności innych elektronów. Ekranowanie zachodzi, ponieważ oddziaływanie kulombowskie rozchodzi się szybciej, niż oddziaływanie za pośrednictwem fononu:
gdzie:
- – częstość Fermiego,
- – częstość odcięcia dla fononów,
- – miara prędkości rozchodzenia się oddziaływań[2].
Wzór McMillana pozwolił porównać efektywność oddziaływania prowadzącego do powstania par elektronów w różnych materiałach nadprzewodzących. Dodatkowo wykazano silny wpływ struktury krystalicznej na oddziaływanie elektron-fonon[2].
Przypisy
edytuj- ↑ a b M. Cyrot, D. Pavuna: Wstęp do nadprzewodnictwa. Nadprzewodniki wysokotemperaturowe. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996. ISBN 83-01-11937-3.
- ↑ a b c Jan Stankowski, Borysław Czyżak: Nadprzewodnictwo. Warszawa: WNT, 1999. ISBN 83-204-2225-6.