Wyższa Szkoła Dziennikarska w Warszawie

nieistniejąca uczelnia wyższa w Warszawie

Wyższa Szkoła Dziennikarska w Warszawie – uczelnia działająca w latach 1927–1939.

Wyższa Szkoła Dziennikarska w Warszawie
Higher School of Journalism in Warsaw
Godło
Ilustracja
Nieistniejący już budynek Wyższej Szkoły Dziennikarskiej w Warszawie przy ul. Rozbrat 44a
Data założenia

1917, 1927[1]

Data likwidacji

1939

Państwo

 Polska

Adres

ul. Rozbrat 44a, Warszawa

Liczba pracowników

23+

Liczba studentów

46 (1927), 69 (1928), 129 (1929), 131 (1930), 175 (1931), 180 (1932), 213 (1933), 215 (1934), 218 (1935), 224 (1936), 295 (1937)[2]

Dyrektor

Wincenty Trzebiński

Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, w centrum znajduje się punkt z opisem „Wyższa Szkoła Dziennikarska w Warszawie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Wyższa Szkoła Dziennikarska w Warszawie”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Wyższa Szkoła Dziennikarska w Warszawie”
Ziemia52°13′39″N 21°02′00″E/52,227500 21,033333
Szkoła i jej otoczenie w okresie międzywojennym. Po lewej kościół Świętej Trójcy, po prawej – gmach Zachęty

Historia

edytuj

Szkoła została założona w 1927 kontynuując działalność powsta­łej w 1917 Szkoły Dziennikarskiej przy Wydziale Humanistycznym Wolnej Wszechnicy Polskiej w Warszawie[1], miała za zadanie krzewienie nauk i umiejętności z dziedziny dziennikarstwa i publicystyki w najszerszych znaczeniu tych pojęć[3][4]. W latach 30. WSD była uczelnią jedno-wydziałową z możliwością specjalizacji w działach, m.in.: politycznym, społecznym, ekonomicznym, literackim, artystycznym[5].

Powstało Towarzystwo Wyższej Szkoły Dziennikarskiej w Warszawie, którego celem było zapewnienie środków na działalność i rozwój WSD, w tym dbanie o gmach uczelni[6]. Władzami Szkoły był dyrektor i rada szkoły[7]. 12 kwietnia 1938 minister Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Wojciech Świętosławski zatwierdził nowy statut uczelni[8].

W roku szkolnym 1937/1938 dyrektorem WSD był Wincenty Trzebiński, a zastępcą dyrektora Stanisław Jarkowski[9]. W tym samym czasie we władzach Towarzystwa WSD byli: prezes zarządu Aleksander Dzieduszycki, zastępcy prezesa Józef Ludwik Evert, Bohdan Dzięciołowski, a we władzach byli także Wacław Sieroszewski, ks. Zygmunt Kaczyński, Antoni Lanckoroński, Ludomił Lewenstam, Antoni Wieniawski, Stanisław Kauzik, Karol Koźmiński[10].

W latach 30. wykładano w szkole przedmioty ogólnokształcące oraz przedmioty zawodowe: historia prasy, technika i organizacja prasy, organizacja zawodu dziennikarskiego, samokształcenie dziennikarza, reklama w prasie, służba ajencyjna w prasie, prasowa służba parlamentarna, technika drukarska i grafika, prasa współczesna, publicystyka polska XIX i XX wieku, prawo prasowe i autorskie, seminaria dziennikarskie i publicystyczne, administracja dziennika i kolportaż[4]. Studia w WSD trwały trzy lata, prowadzone w toku trzech kursów rocznych[11]. Uczący się mogli korzystać z WSD jako rzeczywiści słuchacze i wolni słuchacze[12]. Studia były płatne[12]. Od roku szkolnego 1937/1938 dyplomowani absolwenci WSD byli uprawnieni do zajęcia w państwowej służbie cywilnej stanowisk urzędniczych I kategorii[13].

Po 1945 podjęto próbę reaktywacji WSD. Ostatecznie władze zdecydowały się w jej miejsce powołać Wydział Dziennikarski w Akademii Nauk Politycznych w Warszawie[14].

Wykładowcy

edytuj

Statut WSD zezwalał nauczycielom prawo wolności nauki i nauczania[5]. W Szkole wykładali: dr Cezary Berezowski, dr Leon Biegeleisen, Andrzej Boleski, dr Piotr Durkacz, Stanisław Fałat, Stanisław Furmanik, Witold Giełżyński, Tadeusz Grużewski, dr Tadeusz Hilarowicz, Stanisław Jarkowski, Bogusław Kalasiewicz, Bolesław Kielski, Jan Kuczabiński, dr Witold Langrod, Adolf Peretz, Józef Poniatowski, Adam Półtawski, Wincenty Trzebiński, Józef Wasowski, dr Zygmunt Zagórowski, Stanisław Zakrzewski (przed 1933)[4], Janusz Pajewski, Michał Potulicki (inni przed 1938)[15].

Z tym tematem związana jest kategoria: Wykładowcy Wyższej Szkoły Dziennikarskiej w Warszawie.

Siedziba

edytuj

Szkoła mieściła się w budynku Gimnazjum im. Mikołaja Reja przy placu Małachowskiego 1[4], od 1936 w budynku wybudowanym na jej potrzeby przy ul. Rozbrat 44a[16][17].

W czasie okupacji niemieckiej w budynku mieścił się magazyn umundurowania i wyposażenia, zdobyty przez powstańców 10 sierpnia 1944[18].

Budynek został zburzony w 2023 roku[19].

Przypisy

edytuj
  1. a b Maria Czajkowska: Założyciele Wyższej Szkoły Dziennikarskiej w Warszawie (ze wspomnień), Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego 1970 IX 2
  2. Sprawozdanie 1938 ↓, s. 6.
  3. Sprawozdanie 1938 ↓, s. 31.
  4. a b c d Wyższa Szkoła Dziennikarska. „Kurier Warszawski”. Nr 213, s. 3, 1933. 
  5. a b Sprawozdanie 1938 ↓, s. 32.
  6. Sprawozdanie 1938 ↓, s. 10, 31.
  7. Sprawozdanie 1938 ↓, s. 32-34.
  8. Sprawozdanie 1938 ↓, s. 8, 29-36.
  9. Sprawozdanie 1938 ↓, s. 46.
  10. Sprawozdanie 1938 ↓, s. 44.
  11. Sprawozdanie 1938 ↓, s. 6, 11-18, 34, 38-41.
  12. a b Sprawozdanie 1938 ↓, s. 35.
  13. Sprawozdanie 1938 ↓, s. 8.
  14. Maria Czajkowska, Wyższa Szkoła Dziennikarska po roku 1945, „Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego”, 10 (3), 1971, s. 417 [dostęp 2023-11-07] [zarchiwizowane 2021-10-02].
  15. Sprawozdanie 1938 ↓, s. 46-47.
  16. Sprawozdanie 1938 ↓, s. 9.
  17. Spis abonentów sieci telefonicznej m.st. Warszawy P.A.S.T. Warszawskiej Sieci Okręg P.P.T.T. rok 1939/40
  18. Janusz Dereziński: Pamiętne miejsca Czerniakowa. Ząbki: Apostolicum Wydawnictwo Księży Pallotynów, 2004, s. 44. ISBN 83-7031-445-7.
  19. Aleksander Sławiński. Nikt nie czuje się winny za rozbiórkę przy Rozbrat. „Gazeta Stołeczna”, s. 2, 21 sierpnia 2023. 

Bibliografia

edytuj