Wstrząśnienie błędnika

Wstrząśnienie błędnika (łac. commotio labyrinthi) – zaburzenie czynności ucha wewnętrznego występujące po urazie głowy, któremu nie towarzyszą zmiany w badaniu otoskopowym. Może ono towarzyszyć złamaniu kości skroniowej lub też występować bez uszkodzenia kości.

Błędnik błoniasty – schemat

Patomechanizm

Podczas wstrząśnienia następują zaburzenia w mikrokrążeniu błędnika błoniastego, które występują jako skutek fali uderzeniowej, która działa na czaszkę w trakcie urazu. Zaburzenia w mikrokrążeniu ślimaka prowadzą do wzmożonej przepuszczalności błon komórkowych. Fala uderzeniowa powoduje także gwałtowne przemieszczenie płynów ucha wewnętrznego (przy- oraz śródchłonki) zaburzając ich homeostazę. Płynowa fala uderzeniowa w zależności od siły działającego może powodować różnie nasilone zmiany, które związane są z gwałtownym rozciąganiem lub rozrywaniem delikatnych struktur ucha wewnętrznego:

• uszkodzenie komórek słuchowych zewnętrznych (głównie zakrętu podstawnego ślimaka)
• uszkodzenie zwoju spiralnego
• uszkodzenie struktur obwodowego narządu równowagi:
  • uszkodzenie woreczka i łagiewka – oderwanie błony otolitowej
  • uszkodzenie kanałów półkolistych
• uszkodzenie pnia n. przedsionkowo-slimakowego

Zmiany mogą dotyczyć obu uszu, nie tylko ucha po stronie działającego urazu.

Objawy

Objawy ze strony narządu równowagi zwykle przeważają nad objawami ze strony narządu słuchu. We wstrząśnieniu błędnika zwykle obserwuje się:

• zawroty głowy – zwykle napadowe, pojawiające się i nasilające przy ruchach głowy
• oczopląs występuje niestale
• szumy uszne
• niedosłuch o typie odbiorczym jedno- lub obustronny
• nudności, niekiedy wymioty

Diagnostyka

• badanie audiometryczne: audiometria tonalna, OAE
• badanie narządu równowagi

Leczenie

• unieruchomienie chorego w łóżku i zapewnienie spokoju (nawet niewielki ruch głową może nasilać zawroty)
• leczenie objawowe:
  • leki zmniejszające szumy uszne: preparaty tietylperazyny
  • leki zmniejszające nudności i wymioty: preparaty ondansetronu
  • leki poprawiające krążenie krwi w ślimaku: preparaty betahistyny, dekstran

Bibliografia

• Audiologia kliniczna. red. M. Śliwińska-Kowalska. wyd. Mediton, Łódź 2005. ISBN 83-913433-8-3

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.