Wikipedia

Wręczyca Wielka (gmina)

gmina wiejska w województwie śląskim

Wręczyca Wielka – gmina wiejska w województwie śląskim, w powiecie kłobuckim. W latach 1975–1998 położona była w województwie częstochowskim. Południowe obrzeża gminy leżą na terenie Parku Krajobrazowego Lasy nad Górną Liswartą wchodzącego w skład Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Śląskiego. Gmina należy do Lokalnej Grupy Działania realizującej projekt „Zielony Wierzchołek Śląska”[2].

Wręczyca Wielka
gmina wiejska
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

kłobucki

TERC

2406092

Wójt

Anna Syguda

Powierzchnia

148,07 km²

Populacja (30.06.2016)
• liczba ludności


17 671[1]

• gęstość

119,2 os./km²

Nr kierunkowy

34

Tablice rejestracyjne

SKL

Adres urzędu:
ul. Sienkiewicza 1
42-130 Wręczyca Wielka
Szczegółowy podział administracyjny
Plan gminy Wręczyca Wielka
Liczba sołectw

28

Liczba miejscowości

26

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Wręczyca Wielka”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Wręczyca Wielka”
Ziemia50°51′N 18°55′E/50,845833 18,920278
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Gminę Wręczyca Wielka utworzono z dniem 1 stycznia 1973 na mocy uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 6 grudnia 1972 r. Nr XX/99/72[3]. Siedzibą gminy jest Wręczyca Wielka.

Historia

edytuj

Na terenie gminy zarejestrowano 38 stanowisk archeologicznych. Najdawniejsze ślady działalności człowieka pochodzą z epoki kamienia. Dobrze udokumentowane są wykopaliska z okolic Truskolasów, gdzie odkryto cmentarzyska kultury łużyckiej pochodzące z V okresu epoki brązu.

O kształtowaniu się osadnictwa na terenie gminy świadczą pozostałości po wczesnośredniowiecznym grodzie na terenie wsi Grodzisko. Miejsce to, obecnie teren rezerwatu Zamczysko[4], świadczy o istnieniu na tym terenie osady z czasów wczesnopiastowskich (XI wiek). Gród miał budowę pierścieniową, otoczony był wałami obronnymi i fosą, których ślady zachowały się do dziś. Nieliczne przekazy i legendy dotyczące grodziska mówią, iż spłonęło ono od uderzenia pioruna w XII wieku.

Teren dzisiejszej gminy był niegdyś ośrodkiem przemysłowym związanym z wydobyciem rudy i kuźnicami. Pozostałościami po tym wydobyciu są hałdy zlokalizowane w pobliżu miejscowości Truskolasy, Golce, Wręczyca Wielka i Kalej.

Gminę Wręczyca Wielka utworzono z dniem 1 stycznia 1973, a w obecnym kształcie istnieje ona od roku 1977[5]. W 1999 roku w wyniku reformy administracyjnej teren gminy znalazł się w powiecie kłobuckim.

Struktura powierzchni

edytuj

Według danych z roku 2002[6] gmina Wręczyca Wielka ma obszar 148,07 km², w tym:

  • użytki rolne: 57%
  • użytki leśne: 36%

Gmina stanowi 16,65% powierzchni powiatu.

Demografia

edytuj

Według danych z 30 VI 2010 r.[7] gminę zamieszkiwało 17 258 osób.

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
populacja 17 258 100 8725 50,7 8533 49,3
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²)		 115,6 58,6 57
  • Piramida wieku mieszkańców gminy Wręczyca Wielka w 2014 roku[1].


 

Instytucje użyteczności publicznej

edytuj

Jednostki oświatowe znajdujące się w gminie Wręczyca Wielka

edytuj
  • Zespół Szkół we Wręczycy Wielkiej
  • Zespół Szkół w Truskolasach
  • Zespół Szkół w Węglowicach
  • Zespół Szkolno-Przedszkolny w Kalei
  • Szkoła Podstawowa w Kulejach
  • Szkoła Podstawowa w Borowem
  • Szkoły stowarzyszeniowe:
    • Szkoła Podstawowa w Bieżeniu
    • Szkoła Podstawowa w Grodzisku
  • Przedszkole z oddziałem integracyjnym we Wręczycy Wielkiej
  • Oddział Przedszkola we Wręczycy Wielkiej w Grodzisku
  • Przedszkole w Truskolasach
  • Oddział Przedszkola w Truskolasach w Pile I
  • Oddział Przedszkola w Truskolasach w Hutce
  • Przedszkole w Węglowicach

Placówki medyczne na terenie gminy

edytuj
  • Ośrodek Zdrowia we Wręczycy Wielkiej
  • Ośrodek Zdrowia w Węglowicach
  • Ośrodek Zdrowia w Truskolasach
  • Ośrodek Zdrowia w Kalei
  • Gabinet Fizjoterapii w Golcach

Placówki związane z działalnością kulturalną

edytuj

Na terenie gminy działa Gminny Ośrodek Kultury we Wręczycy Wielkiej istniejący od roku 1974[8]. Przez 26 lat mieścił się on w budynku starej szkoły podstawowej, obecnie rozebranej. W 2000 GOK przeniósł się do nowego budynku. Mieszczą się w nim sale pozwalające na prowadzenie zajęć w różnych kołach i klubach zainteresowań. Są to m.in. „Studio Piosenki”, klub tańca towarzyskiego „Zorba”, Dziecięco - Młodzieżowa Orkiestra Dęta, zajęcia indywidualne z gry na instrumentach muzycznych, zajęcia choreografii scenicznej „Mażoretki”, taniec nowoczesny i ludowy oraz pracownia plastyczna. Budynek GOK-u służy także jako miejsce spotkań Gminnej Komisji do spraw Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Związku Emerytów i Rencistów oraz Związku Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych.

W ośrodku działa także świetlica profilaktyczno-wychowawcza dla dzieci szkolnych. Dwa razy w tygodniu dyżuruje psycholog dla dzieci i dorosłych.

Pierwszym dyrektorem placówki był Eugeniusz Parkitny, kolejnymi Andrzej Lisiecki i Zbigniew Sabat. Od 1976 r. dyrektorem jest Andrzej Kała.

W skład GOK-u wchodzi także Gminna Biblioteka Publiczna we Wręczycy Wielkiej z filiami w:

  1. Borowem
  2. Szarlejce
  3. Truskolasach
  4. Węglowicach

Inne

edytuj
  • Bank Spółdzielczy we Wręczycy Wielkiej
  • Filia Banku Spółdzielczego w Truskolasach
  • Agencja PKO BP we Wręczycy Wielkiej
  • Trzy urzędy pocztowe:
  1. Wręczyca Wielka
  2. Węglowice
  3. Truskolasy
  • Warsztaty Terapii Zajęciowej w Hutce[9]

Pomniki przyrody

edytuj
Pomniki przyrody Gminy Wręczyca Wielka
Lp. Nr Data ustanowienia Nazwa obiektu Lokalizacja
1. 57/229 1994 Wiąz górski Wręczyca Wielka
2. 57/228 1994 Grupa 2 lip Bór Zapilski
3. 57/227 1994 Grupa 3 drzew (Wiąz górski i 2 okazy olszy czarnej) Grodzisko, ul. Floriańska 3
4. 57/223 1956 Lipa drobnolistna Pierzchno 37
5. 57/224 1956 Lipa drobnolistna Pierzchno 37
6. 57/225 1963 Grupa 30 lip Truskolasy (obok kościoła)
7. 57/226 1989 Aleja 14 lip Truskolasy (cmentarz)
8. 57/230 1994 Orzech czarny Leśnictwo Połamaniec
9. 57/223 1956 Buk pospolity Leśnictwo Rybno
10. 57/312 1996 Dąb szypułkowy Leśnictwo Rybno
11. 57/313 1996 Dąb szypułkowy Leśnictwo Rybno
12. 57/314 1996 Buk pospolity Leśnictwo Rybno
13. 57/315 1996 Buk pospolity Leśnictwo Rybno
14. 57/316 1996 Grupa 12 dębów szypułkowych Leśnictwo Rybno
15. 57/316 1993 Dąb szypułkowy Leśnictwo Rybno

Sąsiednie gminy

edytuj

Blachownia, Częstochowa, Herby, Kłobuck, Opatów, Panki, Przystajń

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b Gmina Wręczyca Wielka w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-16], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  2. ↑ Zielony Wierzchołek Śląska. [dostęp 2009-04-17].
  3. ↑ Uchwała w sprawie utworzenia Gminy Wręczyca Wielka. Oficjalny serwis gminy Wręczyca Wielka. [dostęp 2010-09-24]. (pol.).
  4. ↑ Rezerwaty przyrody województwa śląskiego. Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach. [dostęp 2009-04-18].
  5. ↑ Historia gminy. [dostęp 2012-04-07].
  6. ↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  7. ↑ Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  8. ↑ Gminny Ośrodek Kultury we Wręczycy Wielkiej. [dostęp 2009-04-18].
  9. ↑ Warsztaty Terapii Zajęciowej. Biuletyn Informacji Publicznej Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Kłobucku. [dostęp 2009-04-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-26)].

Bibliografia

edytuj
  • Gmina Wręczyca Wielka, Wręczyca Wielka 2007, GOK.
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Wręczyca_Wielka_(gmina)&oldid=74454963”