Wikipedia

Wolfgang Petersen

niemiecki reżyser (1941–2022)

Wolfgang Petersen (ur. 14 marca 1941 w Emden, zm. 12 sierpnia 2022 w Brentwood[1]) – niemiecki reżyser filmowy, producent i scenarzysta. Nominowany do Oscara za najlepszą reżyserię i za scenariusz adaptowany oraz nagrody BAFTA dla filmu zagranicznego za dramat wojenny Okręt (Das Boot, 1981)[2] o losach załogi jednego z U-Bootów podczas II wojny światowej.

Wolfgang Petersen
Ilustracja
Wolfgang Petersen (2006)
Data i miejsce urodzenia

14 marca 1941
Emden

Data i miejsce śmierci

12 sierpnia 2022
Brentwood (Los Angeles)

Zawód

reżyser, scenarzysta, producent filmowy

Lata aktywności

1965–2016

Odznaczenia
Order Bawarski Zasługi
Multimedia w Wikimedia Commons

Życiorys

edytuj

Wczesne lata

edytuj

Urodził się w Emden[3] w Niemczech. W wieku 11 lat zdecydował, że chce zostać filmowcem[4]. W latach 1953–1960 uczęszczał do szkoły naukowej im. Jana Bugenhagena w Hamburgu, gdzie nakręcił kamerą swoje pierwsze filmy 8 mm[5]. Na początku lat 60. pracował jako aktor i reżyser w teatrze im. Ernsta Deutscha w Hamburgu[6]. W latach 1966–1970 studiował w Niemieckiej Akademii Filmu i Telewizji w Berlinie[4].

Kariera

edytuj

W 1965 zrealizował czarno-biały film telewizyjny NDR Miasto na palach (Stadt auf Stelzen)[7]. Reżyserował też filmy krótkometrażowe, w tym Czerwona flaga (Die rote Fahne, 1968), Nie ja (Ich nicht, 1969) i Jedno z nas dwojga (Der Eine - der Andere, 1969). Następnie zrealizował dramat Zabiję cię Wolf (Ich werde dich töten, Wolf, 1971) z udziałem Wolfa Rotha[8]. W latach 1971–1977 wyreżyserował sześć odcinków serialu kryminalnego ARD Tatort, do którego napisał również scenariusz[9]. Za reżyserię dreszczowca sensacyjnego Któryś z nas (Einer von uns beiden, 1974) z Jürgenem Prochnowem otrzymał Niemiecką Nagrodę Filmową w kategorii najlepszy nowy reżyser[10]. Jego kolejny film – dramat Konsekwencja (Die Konsequenz, 1977) poruszał temat homoseksualizmu i wywołał skandal, gdy BR odmówił jego emisji w ARD z tego powodu, a w rezultacie film trafił do kin[11].

Po międzynarodowym sukcesie dramatu wojennego Okręt (Das Boot, 1981), Petersen zyskał świetną pozycję w Hollywood. Zanim jednak wyemigrował do Los Angeles w 1986, nakręcił kolejny hit kasowy w Niemczech, który do dziś cieszy się statusem filmu kultowego – anglojęzyczny film fantasy Niekończąca się opowieść (Die unendliche Geschichte, 1983), oparty na powieści dla młodzieży pod tym samym tytułem autorstwa Michaela Ende, za który zdobył nagrodę Bambi[10].

W swojej własnej firmie produkcyjnej Radian Productions w kooperacji z Amerykanami zrealizował dramat fantastycznonaukowy Mój własny wróg (Enemy Mine, 1985), który był nominowany do nagrody Saturna w kategorii najlepszy film science fiction i Hugo w kategorii najlepsza prezentacja dramatyczna. W jego dramacie kryminalnym Okruchy wspomnień (Shattered, 1991) w obsadzie znaleźli się: Tom Berenger, Greta Scacchi, Bob Hoskins, Joanne Whalley-Kilmer i Corbin Bernsen[12]. Jego sensacyjny dramat kryminalny Na linii ognia ( In the Line of Fire, 1993) z Johnem Malkovichem i Clintem Eastwoodem odniósł wielki sukces kasowy. Podobnie jak dramat sensacyjny Epidemia (Outbreak, 1995) z Dustinem Hoffmanem, Rene Russo i Morganem Freemanem, który przyniósł nagrodę Bambi[10]. Hitem kinowym okazał się też Air Force One (1997) z Harrisonem Fordem, za który otrzymał nagrodę Bambi za reżyserię[10]. W 2001 został okrzyknięty reżyserem roku ShoWest, po premierze przebojowego dramatu przygodowego akcji Gniew oceanu (The Perfect Storm, 2000)[4]. Zaproponowano mu szansę wyreżyserowania Sumy wszystkich strachów (2002), ale odmówił[13].

Życie prywatne

edytuj

W latach 1970–1978 był żonaty z aktorką Ursulą Sieg, z którą miał syna Daniela (ur. 21 października 1968)[14]. W 1978 zawarł związek małżeński z Marią–Antoinette Borgel, niemiecką koordynatorką scenariuszy i asystentką reżysera[14].

Śmierć

edytuj

Zmarł 12 sierpnia 2022 w Brentwood na raka trzustki, w wieku 81 lat[15].

Filmografia

edytuj
Rok Tytuł Reżyser Scenarzysta Producent
1965 Miasto na palach (Stadt auf Stelzen, TV)  
1968 Czerwona flaga (Die rote Fahne, krótkometrażowy)  
1969 Nie ja (Ich nicht, krótkometrażowy)    
1969 Jedno z nas dwojga (Der Eine - der Andere, krótkometrażowy)    
1971 Zabiję cię Wolf (Ich werde dich töten, Wolf)    
1971–1977 Tatort (Miejsce zbrodni, serial)    
1972 Anna und Totò (TV)  
1973 Smog (TV)  
1973 Van der Valk und die Reichen (TV)  
1974 Któryś z nas (Einer von uns beiden)  
1974 Aufs Kreuz gelegt (TV)  
1975 Die Stadt im Tal (TV)  
1975 Stellenweise Glatteis (TV)  
1976 Hans im Glück (TV)  
1976 Vier gegen die Bank (TV)  
1977 Planübung (TV)    
1977 Konsekwencja (Die Konsequenz, TV)    
1978 Czarne i białe jak dnie i noce (Schwarz und weiß wie Tage und Nächte, TV)  
1981 Okręt (Das Boot)    
1984 Niekończąca się opowieść (Die unendliche Geschichte)    
1985 Mój własny wróg (Enemy Mine)  
1985 Okręt (Das Boot, miniserial)  
1991 Okruchy wspomnień (Shattered)      
1993 Na linii ognia ( In the Line of Fire)  
1995 Epidemia (Outbreak)    
1997 Air Force One    
2000 Gniew oceanu (The Perfect Storm)  
2001–2003 Tajne akcje CIA (The Agency, serial)   producent wykonawczy
2004 Troja (Troy)    
2006 Posejdon (Poseidon)    
2016 Jak rozbić bank (Vier gegen die Bank)    

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Jake Coyle : Wolfgang Petersen, blockbuster filmmaker of 'Das Boot,' dies. „The Washington Post”, 2022-08-16. [dostęp 2022-08-17]. (ang.).
  2. ↑ Wolfgang Petersen Awards. AllMovie. [dostęp 2022-08-17]. (ang.).
  3. ↑ Wolfgang Petersen Biography (1941-). Film Reference. [dostęp 2022-08-17]. (ang.).
  4. ↑ a b c Wolfgang Petersen Biography. „TV Guide”. [dostęp 2022-08-17]. (ang.).
  5. ↑ Wolfgang Petersen (1941–2022). filmportal.de. [dostęp 2022-08-17]. (niem.).
  6. ↑ Hal Erickson: Wolfgang Petersen Biography. AllMovie. [dostęp 2022-08-17]. (ang.).
  7. ↑ Michael Bock Bergfelder: The Concise Cinegraph: Encyclopaedia of German Cinema. Berghahn Books, 2009, s. 360. ISBN 978-0-85745-565-9.
  8. ↑ Ich werde dich töten, Wolf (1971). filmportal.de. [dostęp 2022-08-17]. (niem.).
  9. ↑ Wolfgang Petersen. Moviepilot.de. [dostęp 2022-08-17]. (niem.).
  10. ↑ a b c d Wolfgang Petersen Awards. FamousFix.com. [dostęp 2022-08-17]. (ang.).
  11. ↑ Wolfgang Petersen biografie. FILMSTARTS.de. [dostęp 2022-08-17]. (niem.).
  12. ↑ Shattered (1991). Rotten Tomatoes. [dostęp 2022-08-17]. (ang.).
  13. ↑ Wolfgang Petersen Trivia. FamousFix.com. [dostęp 2022-08-17]. (ang.).
  14. ↑ a b Wolfgang Petersen Relationships. FamousFix.com. [dostęp 2022-08-17]. (ang.).
  15. ↑ Benjamin VanHoose: Director Wolfgang Petersen Dead at 81. „People”, 2022-08-16. [dostęp 2022-08-17]. (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Wolfgang_Petersen&oldid=67907763”