Winobluszcz trójklapowy

Winobluszcz trójklapowy
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	winoroślowce
Rodzina	winoroślowate
Rodzaj	winobluszcz
Gatunek	winobluszcz trójklapowy
	Nazwa systematyczna
	Parthenocissus tricuspidata (Siebold & Zucc.) Planch.; Monogr. Phan. 5: 452 1887
	Multimedia w Wikimedia Commons

Winobluszcz trójklapowy, zwany także winobluszczem japońskim (Parthenocissus tricuspidata (Siebold & Zucc.) Planch.) – gatunek rośliny z rodziny winoroślowatych. Pochodzi z Azji (Chiny, Japonia, Korea, Tajwan), jest uprawiany w wielu krajach świata^[4].

Morfologia

Łodyga: Pnącze. Pędy osiągają długość 10–12 m. Na końcach rozgałęzionych wąsów mają przylgi, pozwalające roślinie piąć się bez trudu nawet po bardzo gładkich powierzchniach, takich jak marmur^[5].

Liście: Mają szerokość 10–20 cm, na owocujących pędach są nieco mniejsze i mają szerokość 8–15 cm. Są skórzaste, nagie i błyszczące, jedynie pod spodem owłosione na nerwach. Dość zmienne w kształcie, w zarysie szerokojajowate, trójklapowe, długoogonkowe. Na pędach płonych (często przysłoniętych przez duże liście pierwszego typu), liście są drobne, jajowate, nieklapowane lub tylko nieco wrębne i krótkoogonkowe. Opadają dwustopniowo, najpierw same blaszki liściowe, później ogonki. Jesienią przebarwiają się na czerwony lub szkarłatny kolor^[6].

Kwiaty: Pięciokrotne, o kielichu drobnym, silnie zredukowanym. Płatki korony żółtozielonkawe, wolne, opadają pojedynczo. Zebrane w baldachogrona kwiaty pojawiają się od lipca do września na szczytach krótkich dwulistnych pędów. Kwitnie na przełomie czerwca i lipca. Roślina miododajna.

Owoc: Granatowa, płaskokulista jagoda pokryta nalotem woskowym, z 4–5 nasionami wewnątrz. Owoce dojrzewają we wrześniu i październiku.

Zastosowania

Roślina miododajna
Roślina ozdobna. Gatunek chętnie uprawiany, gdyż do znacznych wysokości tworzy szczelnie okrywające powierzchnie, szczególnie atrakcyjnie wyglądające jesienią, po przebarwieniu się liści. Nadaje się do obsadzania pergoli, ścian domów, słupów, parkanów. Jego gęsto ustawione liście skutecznie zatrzymują kurz i tworzą naturalną osłonę. Dzięki przylgom rosnąc przy ścianie domu nie potrzebuje podpór^[5]. Rośnie dość szybko, około 1–2 m rocznie. Szczególnie ozdobna jest odmiana 'Veitchii', charakteryzująca się mniejszymi i jaśniejszymi liśćmi, niż forma typowa^[5].

Uprawa

Zazwyczaj sadzi się gotowe, ukorzenione przez ogrodników sadzonki. Nie ma specjalnych wymagań co do ziemi, jednak lepiej rośnie, silniej kwitnie i ma gęstsze ulistnienie na glebach wilgotnych i żyznych. Dobrze znosi zanieczyszczenie powietrza i niezbyt długie okresy suszy. Może rosnąć w pełnym słońcu, w półcieniu, a nawet w cieniu (ale słabiej). Jest jednak bardziej wrażliwy na mróz, niż winobluszcz pięciolistkowy, z tego też powodu należy go sadzić w miejscach osłoniętych, a na zimę okrywać korzenie. Jeśli nadziemne pędy przemarzną – odrośnie z korzeni^[5].

Galeria

Może okrywać całą elewację domu
Rośnie na wysokość kilku pięter
Może również rosnąć na dachu
Tworzy bardzo zwarte ściany
Jest bardzo dekoracyjny

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-07-12] (ang.).
↑ The Plant List. [dostęp 2013-01-30].
↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2013-01-30].
↑ ^a ^b ^c ^d Maciej Mynett, Magdalena Tomżyńska: Krzewy i drzewa ozdobne. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 1999. ISBN 83-7073-188-0.
↑ W. Kulesza: Klucz do oznaczania drzew i krzewów. Warszawa: PWRiL, 1955.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-07-12] (ang.).

[TPL-3] The Plant List. [dostęp 2013-01-30].

[grin-4] Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2013-01-30].

[kido-5] Maciej Mynett, Magdalena Tomżyńska: Krzewy i drzewa ozdobne. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 1999. ISBN 83-7073-188-0.

[6] W. Kulesza: Klucz do oznaczania drzew i krzewów. Warszawa: PWRiL, 1955.

[4]

[1]

[2]

[3]

[5]

[6]