Willa Quistorpów w Szczecinie

zabytkowy budynek w Szczecinie

Willa Quistorpa – zabytkowa willa znajdująca się przy alei Wojska Polskiego 92 w Szczecinie.

Willa Quistorpa
Zabytek: nr rej. A-83 z 25.10.2001[1]
Ilustracja
Willa Quistorpa
Państwo

 Polska

Miejscowość

Szczecin

Adres

al. Wojska Polskiego 92

Typ budynku

willa

Styl architektoniczny

neorenesans

Rozpoczęcie budowy

1871

Ukończenie budowy

1872

Pierwszy właściciel

Johannes Quistorp

Kolejni właściciele

Martin Quistorp, Heinrich Jahn

Obecny właściciel

Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego

Położenie na mapie Szczecina
Mapa konturowa Szczecina, po lewej znajduje się punkt z opisem „Willa Quistorpa”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko lewej krawiędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Willa Quistorpa”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Willa Quistorpa”
Ziemia53°26′18,4″N 14°32′05,6″E/53,438444 14,534889

Wzniesiona w latach 1871–1872 przez spółkę Westend Stettin Bauverein auf Aktien była jedną z pierwszych budowli powstałych na terenie dzielnicy Westend[2][3]. Willi nadano formę pałacyku, inspirowanego stylem toskańskiego neorenesansu[2][3]. Rozplanowany na asymetrycznym rzucie dwukondygnacyjny budynek posadowiony jest na wysokim podpiwniczeniu. Do elewacji północnej dostawiona jest asymetrycznie trzykondygnacyjna wieża[3]. Elewacje willi dzielone są gzymsami kordonowymi, zaś gzyms wieńczący podkreślony jest fryzem ząbkowym[3]. Charakterystyczną cechą budowli są bogate zdobienia o charakterze sztukatorsko-rzeźbiarskim. Na wieży umieszczono tonda z wizerunkiem niemowlęcia z bocianem oraz kobiety z dziećmi – symbolami rodziny i macierzyństwa[2][3]. Ponadto w niszach na elewacji znajdują się posągi kobiet trzymających liść palmy i kosz z kwiatami, będące alegorią sławy i bogactwa. Nad wejściem do dawnej piwnicy umieszczono tympanon, ozdobiony motywem putt z girlandami[2][3].

Obok willi postawiono dwuskrzydłowy, parterowy budynek pełniący funkcję stajni i wozowni (przed I wojną światową zaadaptowane na garaże[4]), w którym ulokowano ponadto pomieszczenia socjalne, drewutnię, pralnię i toalety[3]. Na południowej ścianie szczytowej znajdował się drewniany gołębnik oraz metalowa woliera dla bażantów[3]. Całość otaczał oryginalnie ogród, z którego do dnia dzisiejszego zachowały się wiekowe kasztanowce, lipy i buki odmiany purpurowej[3]. Przy wejściu na posesję od strony ulicy stała portiernia oraz ogrodzenie o ceglanych filarach, łączonych ozdobną kratą[3].

Pierwszym właścicielem willi był przedsiębiorca Johannes Quistorp, po jego śmierci odziedziczył ją jego syn Martin. Później należała ona do siostrzeńca Martina, Heinricha Jahna[3]. Po II wojnie światowej, w 1950 roku, w budynku ulokowano Wojewódzką Stację Pogotowia Ratunkowego[2][3]. Przystosowane do potrzeb służby zdrowia wnętrze willi zatraciło swój pierwotny charakter[2]. W latach 1999–2001 willę poddano gruntownemu remontowi, połączonemu z wymianą stolarki okien i drzwi[3]. Wcześniej rozebrane zostały budynek portierni (1995) oraz ogrodzenie od strony ulicy (1996-99)[4].

Przypisy

edytuj
  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo zachodniopomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 121 [dostęp 2017-09-29].
  2. a b c d e f Damian Grzesiak: Willa Quistorpa (Pogotowie Ratunkowe). pomorzezachodnie.travel. [dostęp 2017-09-29].
  3. a b c d e f g h i j k l m Gonia: Willa Quistorpa – al. Wojska Polskiego 92. sedina.pl, 2009-01-22. [dostęp 2017-09-29].
  4. a b Marek Łuczak: Pogodno, Łękno. Szczecin: Pomorskie Towarzystwo Historyczne, 2009. ISBN 978-83-751817-6-0.