Willa Fryderyka Wilhelma Jüncke w Sopocie
Willa Fryderyka Wilhelma Jüncke, Juenckie – jedna z rezydencji położonych w Sopocie, mieszcząca się przy ul. Goyki 1-3. Określana jest też „domem wiejskim” (Landhaus), „zameczkiem”, „Domem z wieżą”.
 nr rej. 839 z 30.03.1983
| |
.jpg)
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Goyki 1-3 |
| Typ budynku |
rezydencja |
| Styl architektoniczny |
alpejski |
| Architekt | |
| Inwestor |
Wilhelm Jüncke |
| Kondygnacje |
3 |
| Rozpoczęcie budowy |
1877 |
| Ukończenie budowy |
1895 |
| Ważniejsze przebudowy |
-1903, 2017-2021 |
| Pierwszy właściciel |
Wilhelm Jüncke |
| Kolejni właściciele |
NSDAP |
| Obecny właściciel |
Urząd Miejski |
Położenie na mapie Sopotu  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
 54°26′55,46″N 18°33′35,41″E/54,448739 18,559836
| |
Historia
edytujInwestorem był Friedrich Wilhelm Jüncke (1842–1897), kolekcjoner sztuki prowadzący handel importowanym winem oraz restaurację Ratskeller w podziemiach Dworu Artusa. Architekt Karl Hofacker zaprojektował kompleks rezydencjonalny, który zrealizowała w latach 1877–1903 firma budowlana Heinricha Prochnowa z Gdańska przy ówczesnej Rickertstraße (ob. ul. Obrońców Westerplatte), dopiero później "przypisując" ją Schefflerstraße (ob. ul. Goyki 3). Rezydencja składa się z domu mieszkalnego z 3-piętrową wieżyczką, tzw. Domku Myśliwskiego, oficyny z wozownią z 1903, 2-hektarowego parku, określanego Parkiem Grodowym, wraz z oczkiem wodnym, oranżerią i winiarnią. Jüncke zmarł w czasie prac budowlanych, a właścicielem została jego żona. W latach 1922–1936 willa była rezydencją konsula Danii w Gdańsku Haralda Kocha (1878–1936), 11-pokojowym mieszkaniem wynajmowanym mu za 500 guldenów miesięcznie. W 1942 została przekazana przez spadkobierców lokalnej komórce NSDAP (Gauschutzamt der NSDAP)[2]; w tym czasie na terenie rezydencji powstał bunkier. Po 1946 pełniła funkcję żłobka, od 1957 w zasobach mieszkaniowych miasta[3]. W willi zachowały się fragmenty malowideł przedstawicieli tzw. "Szkoły Sopockiej". W jednym z pomieszczeń na suficie znajduje się malowidło przedstawiające morskie dno - usytuowanie pozwalało na to, by dzieło mogło podziwiać dziecko leżące na łóżku. Teraz będzie ozdabiało wnętrze restauracji[4].
Rewitalizacja
edytujW latach 2019–2021 władze miejskie rewitalizowały willę lokując w niej samorządową instytucję kultury o nazwie Art Inkubator i nadając jej osobowość prawną. Od sierpnia 2021 trwają prace mające na celu przygotowanie pracowni dla muzyków, malarzy, fotografików i grafików, małego studia nagrań, sali konferencyjnej, a także restauracji.
W budynku Goyki 1 od stycznia 2022 roku znajduje się filia Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Józefa Wybickiego w Sopocie dla dzieci – Miniteka[5]. Otaczający willę park będzie miejscem na plenerowe ekspozycje rzeźby i instalacji artystycznych. Obiekt będzie również dostępny dla turystów, którzy będą mogli zapoznać się z jego historią, zwiedzić wnętrza i wjechać na wieżę[6][7].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Małgorzata Buchholz-Todoroska: Dom Wilhelma Jünckego, [w:] Architektura willi i rezydencji sopockich, projektanci, inwestorzy i użytkownicy w latach 1870-1945, tom 1, Muzeum Sopotu 2017, s. 69
- ↑ https://gdansk.gedanopedia.pl/gdansk/?title=J%C3%9CNCKE_FRIEDRICH_WILHELM
- ↑ Tymoteusz Jankowski: Wieżyczki i wieże nad Sopotem, 30dni z lipca 2015
- ↑ Drugie życie willi przy Goyki
- ↑ Miniteka pod nowym adresem przy Goyki [online], www.sopot.pl [dostęp 2022-01-04].
- ↑ Art Inkubator coraz bliżej. Otwarcie na przełomie 2019 i 2020 roku
- ↑ Goyki 3 Art Inkubator. To był dzień otwarty! - Sopot.pl - Witamy na stronie miejskiej [online], sopot.pl [dostęp 2024-04-26].
Bibliografia
edytuj- Hanna Domańska: Opowieści sopockich kamienic, 2005
- Encyklopedia Gdańska, Gdańsk 2012
- Małgorzata Buchholz-Todoroska: Dom Wilhelma Jünckego, [w:] Architektura willi i rezydencji sopockich, projektanci, inwestorzy i użytkownicy w latach 1870-1945, tom 1, Muzeum Sopotu 2017, s. 69