Wielozarodniczka kapeluszowa

Wielozarodniczka kapeluszowa (Sistotrema confluens (Bres.) J. Erikss.) – gatunek grzybów z rodziny kolczakowatych (Hydnaceae)[1].

Wielozarodniczka kapeluszowa
Ilustracja
Wielozarodniczka gruzełkowata na drewnie
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieprznikowce

Rodzina

kolczakowate

Rodzaj

wielozarodniczka

Gatunek

wielozarodniczka kapeluszowa

Nazwa systematyczna
Sistotrema confluens (Bres.) J. Erikss.
Neues Mag. Bot. 1: 108 (1794)
Hymenofor

Systematyka i nazewnictwo

edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Sistotrema, Hydnaceae, Cantharellales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten opisał w 1794 r. Christiaan Hendrik Persoon[1]. Ma 10 synonimów. Niektóre z nich:

  • Sistotrema sublamellosum subsp. ericetorum Bourdot & Galzin 1914
  • Trechispora ericetorum (Bourdot & Galzin) Bondartsev & Singer 1953[2].

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]

Morfologia

edytuj
Owocnik

Początkowo rozpostarty, potem wachlarzowaty, nawet kapeluszowaty, o szerokości 2–4 cm, z małym trzonem o długości do 2 cm. Powierzchnia górna gładka lub drobno kutnerowata, biaława do kremowej, ciemniejąca przy zgnieceniu, powierzchnia dolna (hymenialna), z małymi kolcami o długości do 2 mm. Wydziela słaby zapach[4].

Cechy mikroskopowe

System strzępkowy monomityczny, Strzępki ze sprzążkami, cienkościenne, o szerokości 2–3 µm, z wieloma gutulami. Brak cystyd. Podstawki jednolite, 15–20 × 4-6 µm, cienkościenne, z 6-8-sterygmami i sprzążkami bazalnymi. Bazydiospory wąsko elipsoidalne do nieco kiełbaskowatych, 4,5-6 × 2-2,5 µm, gładkie, cienkościenne, IKI-[4].

Występowanie

edytuj

Podano występowanie wielozarodniczki kapeluszowej w Ameryce Północnej i Środkowej, w Europie i Azji. W Europie występuje na całym obszarze, z wyjątkiem Grenlandii i Europy Południowo-Wschodniej[5]. W Polsce W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył kilkanaście stanowisk, ale większość dawnych[3]. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status E – gatunek wymierający, którego przeżycie jest mało prawdopodobne, jeśli nadal będą działać czynniki zagrożenia[6]. Jednak w internetowym atlasie grzybów przytoczone są dość liczne aktualne stanowiska tego gatunku[7].

Naziemny grzyb saprotroficzny. Występuje wśród mchów, opadłych liści i innych resztek roślinnych[3].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2022-11-09] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2022-11-09] (ang.).
  3. a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b Fungi Europaei – Corticiaceae, t. 1, Mycobank, 2010, s. 1–1008.
  5. Występowanie Sistotrema confluens na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2022-11-09] (ang.).
  6. Zbigniew Mirek i inni, Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, ISBN 83-89648-38-5.
  7. Aktualne stanowiska wielozarodniczki kapeluszowej w Polsce [online], Internetowy atlas grzybów [dostęp 2022-11-09] (ang.).