Wach (od 1931 Czarnia) – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1867–1931 w guberni łomżyńskiej i woj. białostockim. Siedzibą władz gminy był Wach.

Wach
gmina wiejska
1867–1931[1]
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

białostockie

Powiat

ostrołęcki

Data powstania

1 stycznia?/13 stycznia 1867

Data likwidacji

11 lipca 1931

Siedziba

Wach

brak współrzędnych

Gmina Wach powstała 1 stycznia?/13 stycznia 1867 w związku z reformą gminną w Królestwie Polskim. Należała do powiatu ostrołęckiego w guberni łomżyńskiej. 31 maja 1870[2] do gminy przyłączono kilka wsi z gminy Myszyniec[3].

W okresie międzywojennym gmina Wach należała do powiatu ostrołęckiego w woj. białostockim[4].

1 kwietnia 1931 z gminy Wach wyłączono:

Po zmianach tych, jednostkę o nazwie gmina Wach zniesiono 11 lipca 1931, przemianowując ją na gminę Czarnia (Bandysie, Brzozowy Kąt, Charciabałda, Cupel, Czarnia, Długie, Kopaczyska, Michałowo, Olszyny, Ruchaje, Surowe i Zawady)[6].

W wyniku agresji III Rzeszy na Polskę we wrześniu 1939 tereny byłej gminy znalazły się pod okupacją niemiecką i do wyzwolenia weszła w skład Landkreis Scharfenwiese, Regierungsbezirk Zichenau III Rzeszy[7].

Demografia

edytuj

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku gminę zamieszkiwało 8.104 osoby, 8.094 było wyznania rzymskokatolickiego, 5 prawosławnego a 5 mojżeszowego. Jednocześnie 8.098 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową, 1 rosyjską a 5 żydowską. Było tu 1.416 budynków mieszkalnych[4].

Przypisy

edytuj
  1. Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. białostockiego.
  2. 19 maja 1870 wg kalendarza juliańskiego
  3. Postanowienie z 30 stycznia (11 lutego) 1870, ogłoszone 19 (31) maja 1870 (Dziennik Praw, rok 1870, tom 70, nr 241, str. 81)
  4. a b Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 59.
  5. Dz.U. z 1931 r. nr 2, poz. 9
  6. M.P. z 1931 r. nr 157, poz. 230
  7. Karte: Landkreis Lomscha 1. 8. 1944 - Städte und Amtsbezirke [online], www.territorial.de [dostęp 2020-04-19].