Wacław Hański
Wacław Hański herbu Korczak (ur. 5 marca 1782, zm. 10 listopada 1841[1]) – marszałek szlachty wołyńskiej w latach 1811-1814, kawaler maltański (w zakonie od 1806 roku), kawaler Honoru i Dewocji w Wielkim Przeoracie Katolickim w Rosji[2], pierwszy mąż Eweliny Hańskiej (z Rzewuskich), znanej jako inspiracja i żona Balzaka.
 Portret autorstwa Josepha Kriehuberra (1835) | |
 Korczak | |
| Data i miejsce urodzenia |
5 marca 1782 |
|---|---|
| Data śmierci |
10 listopada 1841 |
| Ojciec | |
| Matka |
Zofia Skorupka |
| Żona | |
| Dzieci |
Anna Hańska |
Syn Jana Hańskiego, chorążego kijowskiego, i Zofii ze Skorupków.
W spadku otrzymał znaczące dobra Hornostajpol, Puliny i Wierzchownia, o które znacząco dbał; uważany był za sprawnego gospodarza, choć surowego dla poddanych. Przeniósł rezydencję rodziny z Pulin do Wierzchowoni, gdzie wybudował pałac z angielskim ogrodem. Ufundował wieś Wacławpol koło Pulin.
Odebrał staranne wykształcenie (m.in. w Wiedniu), miał ambicje mecenasa. Karierę polityczną zaczął już po rozbiorach Polski, w 1801 zostając deputatem szlacheckiej komisji w guberni kijowskiej. W 1808 zostaje marszałkiem powiatowym radomskim[3], a w 1811 marszałkiem szlachty wołyńskiej (urząd ten piastował do 1814).
W 1819 ożenił się z Eweliną Hańską. Z tego związku doczekał się córki Anny, ta ożeniona z Jerzym Mniszchem zmarła bezpotomnie. Zygmunt Czerny w biograficznym rysie Eweliny pisze, Hański był niezbyt zainteresowany swoją młodszą (o 18 lat) „marzycielską żoną”, ale był też „wyrozumiałym mężem”, wobec jej oczywistego zauroczenia Balzakiem.
Członek loży masońskiej. Był przełożonym żytomierskiej loży, położonej przy ulicy Małej Berdyczowskiej[4]. W latach 1833–1835 z rodziną podróżował po Europie, podczas tej podróży poznał Balzaka, z którym do końca życia wymieniał korespondencję na tematy literackie i agrarne. Zmarł w listopadzie 1841 r. W 1850 Ewelina poślubiła Balzaka.
Przypisy
edytuj- ↑ Dane biograficzne na stronie Sejmu Wielkiego
- ↑ Jerzy Baranowski, Marcin Libicki, Andrzej Rottermund, Maria Starnawska, Zakon Maltański w Polsce, Warszawa 2000, s. 201.
- ↑ Wacław Hański. www.ipsb.nina.gov.pl. [dostęp 2020-01-28]. (pol.).
- ↑ Pamiętniki Tadeusza Bobrowskiego, str. 101
Bibliografia
edytuj- Andrzej Biernacki, Wacław Hański, [w:] Internetowy Polski Słownik Biograficzny [online], Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny [dostęp 2023-07-09]. Wersja drukowana: Polski Słownik Biograficzny, t. IX, Instytut Historii PAN, 1960–1961.
- Zygmunt Czerny, Ewelina Hańska, Polski Słownik Biograficzny, t. 9, 1960–1961, s. 286-287