Wacław Bliziński

Wacław Bliziński
Data i miejsce urodzenia	28 lipca 1870 ; Warszawa
Data i miejsce śmierci	21 października 1944 ; Częstochowa
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat	1892
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Teksty w Wikiźródłach

Wacław Bliziński (ur. 28 lipca 1870 w Warszawie, zm. 21 października 1944 w Częstochowie^[1]) – ksiądz prałat, założyciel instytucji spółdzielczych, kulturalnych i oświatowych, działacz społeczny i polityk ludowy, spółdzielca; proboszcz w Liskowie k. Kalisza, działacz ludowy; poseł (1919–1922) i senator (1938–1939).

Życiorys

Był synem Mateusza i Magdaleny z Warychowskich (wychowanki sióstr Szarytek z Przasnysza). Wychowany do życia zgodnie z zasadami chrześcijańskimi i szacunku do tradycji narodowych^[2].

W 1879 roku rozpoczął naukę w gimnazjum, z którego został relegowany za manifestowanie patriotyzmu^[2]. W 1887 roku wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku^[3], gdzie był jednym z założycieli i redaktorów tygodnika „Lustro”^[2]. W sierpniu 1892 roku otrzymał święcenia kapłańskie^[4]^[3] z rąk ks. biskupa Aleksandra Bereśniewicza, następnie został wysłany na parafię do Zagórowa, w grudniu 1892 roku do Cieszęcina w powiecie wieluńskim i kolejno do Włocławka na stanowisko wikariusza katedry i urzędnika Konsystorza Generalnego^[2]. Po sześciu latach został skierowany na probostwo do Liskowa, gdzie przybył 5 stycznia 1900^[4]. Spotkał się tam z niechętnym przyjęciem, które dzięki swojemu zaangażowaniu w pracę społeczną, oświatową i kulturalną z biegiem lat zmieniło się w podziw i głębokie przywiązanie. Szczególną troską otaczał dzieci pozbawione rodziców. Założył sierociniec, szkoły, kółko rolnicze, dom ludowy, ośrodek zdrowia, sklep i kasę kredytową^[2].

Działalność polityczna

Wizyta prezydenta Ignacego Mościckiego w Liskowie (1937)

Był pracownikiem Komitetu Ofiary Narodowej Tymczasowej Rady Stanu^[5].

Był współtwórcą i prezesem Rady Naczelnej Zjednoczenia Ludowego (1916–1917), a następnie posłem na Sejm Ustawodawczy z ramienia utworzonego i kierowanego przez siebie Polskiego Zjednoczenia Ludowego (partii zarejestrowanej w 1919 pod nazwą Narodowego Zjednoczenia Ludowego). W Sejmie Ustawodawczym był członkiem klubu Narodowego Zjednoczenia Ludowego^[6]. Brał udział w pracach komisji: Ochrony Pracy, Opieki Społecznej (przewodniczący), Skarbowo-Budżetowej, Spółdzielczej i Zdrowia Publicznego. Wnioskodawca Ustawy o opiece społecznej (1923), uchwalonej przez Sejm I kadencji^[7].

W czasie wojny w 1920 roku został członkiem Obywatelskiego Komitetu Wykonawczego Obrony Państwa w 1920 roku^[8]. Był także delegatem Sejmu do Stanów Zjednoczonych (1921).

Pełnił funkcję Dyrektora Departamentu Opieki Społecznej w Ministerstwie Pracy i Opieki Społecznej. Od 1937 roku pracował w Prezydium Organizacji Wiejskiej Obozu Zjednoczenia Narodowego, a potem w Radzie Głównej OZN.

Z nominacji prezydenta Ignacego Mościckiego został senatorem V kadencji (22 listopada 1938). Był wiceprezesem Sądu Marszałkowskiego i członkiem komisji: administracyjno-samorządowej i budżetowej.

Wybuch II wojny światowej zmusił księdza do opuszczenia swojej parafii, ponieważ został umieszczony na liście osób przewidywanych do aresztowania (niem. Sonderfahndungsbuch Polen). Choroba, która zakończyła życie kapłana, zastała go w Częstochowie. Zgodnie z jego wolą doczesne szczątki kapłana spoczęły na cmentarzu w Liskowie (14 września 1947^[9]).

Ordery i odznaczenia

Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (1937)
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1923)^[10]
Złoty Krzyż Zasługi (6 sierpnia 1936)^[11]

Uznanie dorobku

Aktywizacja mieszkańców Liskowa, które stało się symbolem odrodzenia wsi polskiej i zaszczepienie tych doświadczeń w wielu rejonach odradzającej się Polski, a także likwidacja negatywnego stereotypu chłopa.

Dzięki jego działaniom zorganizowano po raz pierwszy na wsi Kongres Eucharystyczny Diecezji Włocławskiej (Lisków 1938).

Za swoją pracę znalazł uznanie w oczach władz kościelnych i państwowych. Honorowany kolejno: mianowaniem kanonikiem honorowym kapituły kaliskiej (1913), kanonikiem gremialnym (1922), a następnie prałatem-kustoszem (1925), papież Pius XI mianował go w 1934 swoim prałatem domowym. Był też laureatem nagrody Polskiej Akademii Umiejętności im. Jerzmanowskich za działalność humanitarną (1935).

Jego imieniem 5 września 2001 nazwano gimnazjum w Liskowie^[12].

Publikacje

ks. Wacław Bliziński, Wspomnienia z mego życia i pracy, wyd. Kaliskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, ISBN 83-85638-49-0.
ks. Wacław Bliziński, Przyszedłem wam przychylić nieba i chleba: listy, rękopisy, wystąpienia, wyd. Edytor Kalisz, ISBN 83-922394-6-6.
ks. Wacław Bliziński, Wspomnienia z mego życia i pracy, (Wyd. 2 zm. i uzup.) wyd. Klinika Języka, ISBN 978-83-64197-36-9.

Zobacz też

Operacja Tannenberg

Przypisy

↑ Urząd Stanu Cywilnego w Częstochowie, akt zgonu nr 353/1944/I
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Bliziński Wacław - biografia. Mobilny Kalisz w Internecie [online], www.info.kalisz.pl [dostęp 2022-01-19] .
↑ ^a ^b Bliziński Wacław (1870-1944) • Odkryj Wielkopolskę • sprawdź ciekawe miejsca w Twojej okolicy [online], regionwielkopolska.pl [dostęp 2022-01-19] (pol.).
↑ ^a ^b ks. Wacław Bliziński - Święci - Adonai.pl [online], adonai.pl [dostęp 2022-01-19] .
↑ Włodzimierz Suleja, Tymczasowa Rada Stanu, Warszawa 1998, s. 221.
↑ Tadeusz Rzepecki, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej 1919, Poznań 1920, s. 286.
↑ Działalność księdza Wacława Blizińskiego w Sejmie Ustawodawczym (1919-1922) s. 350.
↑ Obrona państwa w 1920 roku, Warszawa 1923, s. 19.
↑ Ostatnia ziemska wędrówka ks. prałata Blizińskiego, „Kurier Kaliski”, 1947, nr 255, s. 4.
↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 16.
↑ M.P. z 1936 r. nr 183, poz. 341 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
↑ Kazanie wygłoszone przez księdza biskupa Stanisława Napierałę podczas inauguracji i poświęcenia gimnazjum im. ks. Wacława Blizińskiego w Liskowie

Bibliografia

Encyklopedia powszechna, Gutenberg Print, W-wa, 1998, t. 26/4 ISBN 83-87697-45-1.

Linki zewnętrzne

Biografia Wacława Blizińskiego
Artykuł z Magazynu „Obywatel”, „Lisków – wzorowa wieś ks. Wacława Blizińskiego”
Historia na stronach gimnazjum im. ks. Wacława Blizińskiego
Początki bankowości spółdzielczej. bsziemikal.bs.net.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-04-07)].
Referat W. Blizińskiego w zbiorach Biblioteki Narodowej - wersja cyfrowa na Polona.pl

[1] Urząd Stanu Cywilnego w Częstochowie, akt zgonu nr 353/1944/I

[:0-2] Bliziński Wacław - biografia. Mobilny Kalisz w Internecie [online], www.info.kalisz.pl [dostęp 2022-01-19] .

[:1-3] Bliziński Wacław (1870-1944) • Odkryj Wielkopolskę • sprawdź ciekawe miejsca w Twojej okolicy [online], regionwielkopolska.pl [dostęp 2022-01-19] (pol.).

[:2-4] ks. Wacław Bliziński - Święci - Adonai.pl [online], adonai.pl [dostęp 2022-01-19] .

[5] Włodzimierz Suleja, Tymczasowa Rada Stanu, Warszawa 1998, s. 221.

[6] Tadeusz Rzepecki, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej 1919, Poznań 1920, s. 286.

[7] Działalność księdza Wacława Blizińskiego w Sejmie Ustawodawczym (1919-1922) s. 350.

[8] Obrona państwa w 1920 roku, Warszawa 1923, s. 19.

[9] Ostatnia ziemska wędrówka ks. prałata Blizińskiego, „Kurier Kaliski”, 1947, nr 255, s. 4.

[10] Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 16.

[11] M.P. z 1936 r. nr 183, poz. 341 „za zasługi na polu pracy społecznej”.

[12] Kazanie wygłoszone przez księdza biskupa Stanisława Napierałę podczas inauguracji i poświęcenia gimnazjum im. ks. Wacława Blizińskiego w Liskowie

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]