Włodzimierz Dąbrowski (1881–1958)
Włodzimierz Dąbrowski pseud. Wujek (ur. 21 października 1881 w Morusach, zm. 1 lutego 1958) - działacz PPS, PPS-Lewicy, SDKPiL, KPP, ZWW, PPR i PZPR, zastępca członka KC KPP, kierownik Centralnego Wydziału Wiejskiego KC KPP, współzałożyciel i członek kierownictwa ZWW, współzałożyciel PPR, pełnomocnik KC PPR, sekretarz lubelskiego Komitetu Obwodowego PPR.
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data śmierci | |
Pierwszy sekretarz Komitetu Warszawskiego PPR | |
Okres | |
Przynależność polityczna | |
Następca | |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujW 1903 wstąpił do PPS. Po rozłamie w tej partii w 1906 działał w PPS-Lewicy, a w 1916 przeszedł do SDKPiL. Brał udział w I (Założycielskim) Zjeździe KPP, na którym wybrano go do KC jako zastępcę członka. W 1919 należał do Rady Delegatów Robotniczych Miast i Wsi na okręg ciechanowski. Od 1925 z ramienia KPP działał również w NPCh. W latach 30. pracował w redakcji Centralnego Wydziału Rolnego KPP.
Po klęsce wrześniowej 1939 udał się do ZSRR, skąd powrócił po czerwcu 1941. Osiadł w Warszawie, gdzie przystąpił do komunistycznej konspiracyjnej organizacji „biuletynowców”, a następnie należał do organizatorów i członków kierownictwa ZWW. Z ramienia tej organizacji wziął udział w zebraniu założycielskim PPR 5 stycznia 1942 w mieszkaniu Juliusza Rydygiera; wówczas został I sekretarzem Komitetu Warszawskiego PPR[1]. Od lutego 1942 pracował w redakcji „Trybuny Chłopskiej”. Został pełnomocnikiem KC PPR z zadaniem nawiązywania kontaktów z byłymi KPP-owcami w terenie i zakładania z ich pomocą instytucji partyjnych i wojskowych. Przyczynił się do utworzenia Komitetu Okręgowego (KO) PPR na Lubelszczyźnie, a następnie KO PPR w Siedleckiem. W kwietniu 1942 został sekretarzem Komitetu Obwodowego PPR na Lubelszczyźnie.
W nocy na 29 września 1942 został aresztowany w Warszawie przez gestapo podczas masowej akcji hitlerowskiej wymierzonej w działaczy PPR. Po ciężkim śledztwie w al. Szucha przewieziony na Pawiak, potem do obozu koncentracyjnego na Majdanku, a stamtąd w kwietniu 1943 do obozu w Buchenwaldzie. Brał udział w organizowaniu komunistycznej konspiracji w obozie i był sekretarzem Obozowego Komitetu PPR. Uwolniony, w lipcu 1945 powrócił do kraju i do pracy partyjnej.
Był odznaczony m.in. Orderem Sztandaru Pracy I klasy i Orderem Krzyża Grunwaldu III klasy. Pochowany na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera 2B-12-16)[2].
Przypisy
edytuj- ↑ Encyklopedia Warszawy, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, 1975, s. 495.
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
Bibliografia
edytuj- Józef Bolesław Garas, Oddziały Gwardii Ludowej i Armii Ludowej 1942-1945, Warszawa 1971.
- Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego t. 1, Warszawa 1978.
- Edward Gronczewski, Walczyli o Polskę Ludową, Warszawa 1982.
- Norbert Kołomejczyk, Marian Malinowski, Polska Partia Robotnicza 1942-1948, Warszawa 1986.
- Piotr Gontarczyk, Polska Partia Robotnicza. Droga do władzy 1941-1944, Warszawa 2003.