Władysława Magiera

historyczka, przewodniczka turystyczna, nauczycielka

Władysława Magiera (ur. 1955 w Rybniku[1]) – historyczka oraz przewodniczka beskidzka[2][3], autorka m.in. trzytomowej serii pt. Cieszyński Szlak Kobiet[4].

Władysława Magiera
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1955
Rybnik

Zawód, zajęcie

historyczka, regionalistka, przewodniczka

Odznaczenia
Odznaka Honorowa za Zasługi dla Województwa Śląskiego

Życiorys

edytuj

Jej ojciec pochodził z Zaolzia[5], z Suchej Górnej. Po II wojnie światowej przeprowadził się z żoną do Hażlacha, gdzie Władysława ukończyła szkołę podstawową[1][6]. Jest absolwentką Uniwersytetu Śląskiego na kierunku historia. Pracowała w Instytucie Historii UŚ, a później jako nauczycielka w Zespole Szkół Rolniczo-Technicznych w Cieszynie[6]. Mieszka w Cieszynie[1].

Jest aktywna w zarządzie głównym Macierzy Ziemi Cieszyńskiej, w Polskim Towarzystwie Turystyczno-Krajoznawczym (koło Przewodników Beskidzkich i Terenowych w Cieszynie[2]), Stowarzyszeniu Uniwersytet Trzeciego Wieku w Cieszynie i (jako wiceprezydentka) Międzynarodowej Organizacji Soroptimist International Klub w Cieszynie[7][8][9][10], Polskim Związku Kulturalno-Oświatowym w Republice Czeskiej[1]. Należała do Stowarzyszenia Klub Kobiet Kreatywnych w Cieszynie[11][12][13]. W 2010 zainicjowała współpracę z Kongresem Polaków w Republice Czeskiej[1][6]. Od 1978 należy do Związku Nauczycielstwa Polskiego. Była m.in. przewodniczącą koła. Po przejściu na emeryturę jest członkinią sekcji emerytów i rencistów w oddziale cieszyńskim[14].

Jest autorką turystycznego szlaku po obu stronach rzeki Olzy (Cieszyński Szlak Kobiet)[14] i jedną z inicjatorek utworzenia Uliczki Cieszyńskich Kobiet oraz tablic informacyjnych w Cieszynie poświęconych kobietom. Opublikowała książki biograficzne o kobietach Śląska Cieszyńskiego i artykuły dotyczące postaci związanych z Ziemią Cieszyńską. Regularnie publikuje w lokalnej prasie i na internetowych lokalnych portalach[15]. Odbyła szereg spotkań popularyzujących lokalną historię (szczególnie herstorię) Śląska Cieszyńskiego[4][16][17][18][19][20][21][22], także w Czechach. Zainicjowała przygotowany przez Telewizję Polską film dokumentalny Uliczka cieszyńskich kobiet. Na stałe współpracuje z Radiem Katowice (audycje „U Polaków za Olzą” i „Czy to prawda, że...”) oraz z polską redakcją Czeskiego Radia Ostrawa[14][23]. Jest autorką wystaw plenerowych o śląskich kobietach (np. w 2018 Obywatelki. Kobiety Śląska Cieszyńskiego dla Niepodległej[24][25], w 2019 100 kobiet na 100-lecie Niepodległej[26][27]). Kultywuje tradycje lokalne (m.in. kulinarne i językowe), popularyzuje strój cieszyński[5]. Jest członkinią jury konkursów wiedzy o regionie organizowanych dla młodzieży w polskich i czeskim Cieszynie[14], sama też uczestniczyła w konkursach, np. w 2016 w III Ogólnopolskim Konkursie Krasomówczym o tytuł „Przewodnik – Krasomówcy”, w którym zajęła IV miejsce[28]. Brała udział w ponownym wydaniu bestsellerowej książki kucharskiej Kuchnia Śląska Cieszyńskiego, czyli wybór przepisów Emilii Kołder[14]. Sukcesem zakończyły się jej działania, by Kongres Polaków w Republice Czeskiej ogłosił rok 2012 rokiem Józefa Kiedronia[23]. Przygotowała poświęconą mu broszurę, poza tym zainicjowała zbiórkę publiczną, dzięki której w Cieszynie w 2011 odsłonięto tablicę upamiętniającą Zofię Kirkor-Kiedroniową i jej męża[14]. Wraz z Kongresem Polaków zorganizowała sesję naukową poświęconą Kiedroniowi. W 2012 z inicjatywy Magiery na ścianie Muzeum im. Marii Skalickiej w Ustroniu pojawiła się tablica informująca o patronce placówki[1]. W 2017 Magiera była członkinią komitetu obchodów 100-lecia odzyskania niepodległości w Cieszynie[14].

Jest mężatką[1], ma jednego syna[5].

Wyróżnienia i odznaczenia

edytuj

W 2017 jako jedna z 5 kobiet była nominowana w plebiscycie Kobieta Oryginalna Śląska Cieszyńskiego[29].

Otrzymała Laur Srebrnej Cieszynianki Miasta Cieszyna oraz Odznakę Honorową za Zasługi dla Województwa Śląskiego[14]. W 2018 została wyróżniona Złotą Odznaką Macierzy Ziemi Cieszyńskiej[30]. W Święto Reformacji 2022 diecezja katowicka Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego przyznała jej nagrodę Śląskich Szmaragdów[31][32][33].

Twórczość

edytuj

Wybrane publikacje książkowe

edytuj
  • Cieszyński szlak kobiet, t. 1, Czeski Cieszyn 2010;
  • Cieszyński szlak kobiet, t. 2, Czeski Cieszyn 2011;
  • Sierota ministrem. Inżynier Józef Kiedroń 1879–1932, Czeski Cieszyn 2011
  • Cieszyński szlak kobiet, t. 3, Cieszyn 2012;
  • Bank Spółdzielczy w Cieszynie 1873–2013. Historia i współczesność, Cieszyn 2013 (wraz z Aliną Makowską i Januszem Spyrą)
  • Szlak kobiet Śląska Cieszyńskiego, Puńców 2014;
  • Szlak kobiet Śląska Cieszyńskiego 2, Cieszyn 2016;
  • Historia jednego projektu, Cieszyn 2017;
  • powieść Wspomnienia Zofii, Cieszyn 2022[34].

Artykuły w publikacjach naukowych

edytuj
  • Kobiety piszące. Agnieszka Pilchowa i Emilia Kołder, [w:] Ślązaczki – kobiety niezwykłe, red. D. Halmer, Zabrze 2013, s. 47–62;
  • Leksykon Polaków w Republice Czeskiej i Republice Słowackiej, t. 3–4, Opole 2014 (autorka licznych biogramów).

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g Srebrna Cieszynianka dla Władysławy Magiery, „Wiadomości Ratuszowe” (22 (899)), 4 listopada 2016.
  2. a b Magiera Władysława | Koło Przewodników Beskidzkich i Terenowych w Cieszynie [online] [dostęp 2022-03-12] (pol.).
  3. Władysława Magiera - Śląskie. Informacja Turystyczna Woje... [online], www.silesia.travel [dostęp 2022-03-12] (pol.).
  4. a b Zamek Cieszyn - Niedziela Kobiet [online], Zamek Cieszyn [dostęp 2022-03-07].
  5. a b c Katarzyna Koczwara, Patriotycznie Zakręceni: Władysława Magiera o lokalnym patriotyzmie [online], Skoczów Nasze Miasto, 19 listopada 2013 [dostęp 2022-03-12].
  6. a b c Fryderyk Dral, Porzóndzymy pogadamy – Władysława Magiera | Tramwaj Cieszyński [online] [dostęp 2022-03-12] (pol.).
  7. Władysława Magiera o Dorocie Kłuszyńskiej. [dostęp 2022-03-12].
  8. Z wiarą dla Niepodległej – Władysława Magiera [online], Księgarnia Warto [dostęp 2022-03-12] (pol.).
  9. Uniwersytet III Wieku w Cieszynie - Przeszłość i teraźniejszość [online], utwcieszyn.us.edu.pl [dostęp 2022-03-12].
  10. Kobiety z pasją [online], Urząd Miasta w Siemianowicach Śląskich [dostęp 2022-03-12] (pol.).
  11. Z Władysławą Magierą o gotowaniu [online], zwrot.cz, 9 grudnia 2013 [dostęp 2022-03-12] (pol.).
  12. Edyta Bieniek, Władysława Magiera, Szlakami kobiet przez Polskę [online], bielsko.biala.pl [dostęp 2022-03-12] (pol.).
  13. Katarzyna Koczwara, Uliczka Cieszyńskich Kobiet – historia regionu pisana losami niezwykłych kobiet [online], Dziennik Zachodni, 7 października 2013 [dostęp 2022-03-18] (pol.).
  14. a b c d e f g h Mieszkanka Cieszyna z honorową odznaką | Gazetacodzienna [online], gazetacodzienna.pl [dostęp 2022-03-07].
  15. Władysława Magiera - Kalendarz Beskidzki [online], bielsko.biala.pl [dostęp 2022-03-12].
  16. SPOTKANIE AUTORSKIE Z PANIĄ WŁADYSŁAWĄ MAGIERĄ | Zespół Szkół im. Władysława Szybińskiego w Cieszynie [online], www.szybinski.cieszyn.pl [dostęp 2022-03-12].
  17. Władysława Magiera opowie o inżynierze Władysławie Sośnie. Wracają spotkania DKP w Cieszynie [online], Radio 90 FM [dostęp 2022-03-07] (pol.).
  18. Jerzy Suszko - wykład Władysławy Magiery - Beskidy i Śląs... [online], beskidy.travel [dostęp 2022-03-12] (pol.).
  19. Ustron pl Michał Glajc, KOBIETY W RADZIE NARODOWEJ KSIĘSTWA CIESZYŃSKIEGO [online], miasto.ustron.pl [dostęp 2022-03-12] (pol.).
  20. Spotkania w Katowicach [online], old.luteranie.pl [dostęp 2022-03-12].
  21. O wybitnych kobietach Śląska Cieszyńskiego – w Akademii Muzealnej • Aktualności • Urząd Miasta w Siemianowicach Śląskich [online], www.siemianowice.pl [dostęp 2022-03-12].
  22. Tych lekarzy nie wolno zapomnieć [online], glos.live [dostęp 2022-03-12].
  23. a b Sejmik uhonorował Magierę [online], glos.live [dostęp 2022-03-12].
  24. Obywatelki | Muzealnictwo.com [online] [dostęp 2022-03-12] (pol.).
  25. Warto zobaczyć: [online], Gwiazdka Cieszyńska [dostęp 2022-03-12] (pol.).
  26. Niezwykłe kobiety ze Śląska Cieszyńskiego [online], OX.pl [dostęp 2022-03-12] (pol.).
  27. 100 kobiet na 100-lecie Niepodległej [online], Radio 90 FM [dostęp 2022-03-12] (pol.).
  28. Władysława Magiera promuje kobiety i Zaolzie [online], zwrot.cz, 16 marca 2016 [dostęp 2022-03-12] (pol.).
  29. ISTEBNA, JAWORZYNKA, KONIAKÓW - Oficjalny Serwis Gminy Istebna - Urząd Gminy Istebna - Gminny Ośrodek Kultury w Istebnej [online], istebna.eu [dostęp 2022-03-12] (pol.).
  30. Nadanie Godności Członka Honorowego Macierzy, wręczenie Medali Pawła Stalmacha i Złotych Odznak MZC - 2018 rok - Macierz Ziemi Cieszyńskiej [online], www.macierz.cieszyn.pl [dostęp 2022-03-12].
  31. Przed nami koncert jubileuszowo-reformacyjny oraz przyznanie nagrody Śląskich Szmaragdów [online], mojekatowice.pl [dostęp 2022-12-05].
  32. Filip Ciślak / Grzegorz Pancherz paskud.pl, Śląskie Szmaragdy wręczone [online], www.radio.katowice.pl [dostęp 2022-12-05].
  33. Jacek Drost, Nagroda Śląski Szmaragd 2022 trafiła do Władysławy Magiery. Kobiety na Śląsku Cieszyńskim są wyjątkowe - mówi laureatka [online], Dziennik Zachodni, 7 listopada 2022 [dostęp 2022-12-05] (pol.).
  34. Biblioteka Publiczna w Skoczowie » Wspomnienia Zofii... [online], Biblioteka Publiczna w Skoczowie [dostęp 2022-12-05] (pol.).

Bibliografia

edytuj
  • Szlakami kobiet przez Polskę. Rozmowa z W. Magierą, [w:] Kalendarz Beskidzki 2012, Bielsko-Biała 2011, s. 236–240;
  • Brakujący element historii. Rozmowa z W. Magierą, „Zwrot”, 2013, nr 10, s. 42–44.