Władysław Karpiel
Władysław Karpiel (ur. 21 lutego 1897 w Zamościach, zm. 24 lutego 1964 w Bytomiu) – podoficer Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.
| |
 starszy sierżant
| |
| Data i miejsce urodzenia |
21 lutego 1897 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
24 lutego 1964 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1915–1939 |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki |
4 pułk piechoty LP |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
    
| |
.png){kind=small}
Życiorys
edytujUrodził się we wsi Zamoście, w ówczesnym powiecie przemyślańskim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie rolników - Franciszka i Pelagii z domu Tus[1][2].
Ukończył szkołę przemysłową i praktykował w zawodzie ślusarza. W dniu 1 lipca 1915 roku wstąpił do Legionów Polskich i otrzymał przydział do 1 kompanii I batalionu 4 pułku piechoty. Jako zwiadowca wyróżnił się między innymi w brawurowych akcjach pod Jastkowem (31 lipca 1915 r.), na Wołyniu (listopad 1915 r.) i pod Rudką Miryńską (sierpień 1916 r.), gdzie został ranny w rękę. Za wykazane wówczas męstwo odznaczony został Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari[3]. Nadanie to zostało następnie potwierdzone dekretem Wodza Naczelnego marszałka Józefa Piłsudskiego L.12030.VM z 17 maja 1922 roku (opublikowanym w Dzienniku Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 2 z dnia 6 stycznia 1923 roku)[4]. Po kryzysie przysięgowym (lipiec 1917 r.) został przymusowo wcielony do cesarsko-królewskiej Obrony Krajowej i przydzielony do 16 pułku strzelców. Od 15 października 1918 roku działał w Polskiej Organizacji Wojskowej. Uczestnik wojny polsko-ukraińskiej i wojny polsko-radzieckiej. Od dnia 1 listopada 1918 roku uczestniczył w obronie Lwowa, podczas której został ranny i przebywał w szpitalu. Po wyjściu ze szpitala (10 grudnia 1918 r.) wstąpił w szeregi 4 pułku piechoty Legionów i wziął udział w walkach z bolszewikami[1].
Zdemoblizowany w roku 1921, w rok później ponownie został powołany do Wojska Polskiego. Służbę wojskową pełnił kolejno w 51 pułku piechoty oraz w 19 pułku piechoty, awansując na starszego sierżanta[3].
Po zajęciu Lwowa w 1939 roku przez Armię Czerwoną ukrywał się i wraz z grupą złożoną z byłych podoficerów zawodowych organizował schronienie dla uciekinierów z terenów okupacji niemieckiej. W tym okresie pracował również dorywczo podejmując się różnych zajęć[5].
W dniu 25 sierpnia 1945 roku został wraz z rodziną wywieziony do Bytomia, gdzie pracował jako cieśla i nauczyciel zawodu w kopalni „Rozbark”. W następstwie szykan został zwolniony, po czym podjął pracę zarobkową jako palacz. Zmarł w Bytomiu i pochowany został na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera XCII, rząd 12, miejsce 15)[6]. Żoną Władysława Karpiela była Wiktoria z domu Przybyło, z którą miał synów: Romana (ur. 1930) i Lucjana oraz córki: Mieczysławę (ur. 1928) i Cecylię (1929–2016)[7][6][2].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 6274[8][1]
- Krzyż Niepodległości – 7 lipca 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[9][10]
- Krzyż Walecznych dwukrotnie[7][7]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[2]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[2]
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Polak (red.) 1993 ↓, s. 89.
- ↑ a b c d Władysław Karpiel. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.59-4980 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-09-14].
- ↑ a b Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku ↓.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 6 stycznia 1923, s. 13-17.
- ↑ Polak (red.) 1993 ↓, s. 89-90.
- ↑ a b Lokalizator grobów. Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. [dostęp 2024-09-14]..
- ↑ a b c Polak (red.) 1993 ↓, s. 90.
- ↑ Lewicki 1929 ↓, s. 57.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 156, poz. 227.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 11 listopada 1931, s. 375.
Bibliografia
edytuj- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. 2/2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1993. ISBN 83-900510-0-1.
- Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. Wykaz Legionistów Polskich 1914-1918. Karpiel Władysław. [dostęp 2020-03-04].
- Adam Lewicki: Zarys historji wojennej pułków polskich 1918–1920. 4 Pułk Piechoty Legjonów. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920. [dostęp 2020-03-04].