Władysław Jaroszewicz
Władysław Jaroszewicz (ur. 14 kwietnia 1887 w Baku, zm. 5 czerwca 1947 w Nowym Jorku) – urzędnik państwowy II Rzeczypospolitej, długoletni (1926–1939) komisarz rządu RP na miasto stołeczne Warszawę, założyciel Unii Narodowo-Państwowej w 1922 roku[1].
| |
| Pełne imię i nazwisko |
Władysław Romuald Jaroszewicz |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
14 kwietnia 1887 |
| Data i miejsce śmierci |
5 czerwca 1947 |
| Zawód, zajęcie |
urzędnik |
| Odznaczenia | |
  
| |
Życiorys
edytujUrodził się w rodzinie inżyniera. W 1906 ukończył gimnazjum w Kijowie, studiował następnie górnictwo na Uniwersytecie w Liège, a później do 1912 na Wydziale Chemicznym Uniwersytetu Kijowskiego. W latach 1912–1917 pracował jako przedstawiciel przedsiębiorstw węglowych w Donbasie. W 1917 został dyrektorem zarządu Południowo-Donieckiej Węglowej Spółki Akcyjnej.
Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę pracował od stycznia do czerwca 1919 w Ministerstwie Skarbu, następnie w Policji Państwowej, gdzie był podinspektorem i inspektorem. W czasie wojny polsko-bolszewickiej był delegatem Ministerstwa Spraw Zagranicznych ds. gospodarczych na Ukrainie, a od lipca 1920 komisarzem cywilnym przy dowództwie Frontu Północno-Wschodniego.
Po przewrocie majowym 12 października 1926 mianowany komisarzem rządu na m. st. Warszawę. Odwołany z tego stanowiska 3 stycznia 1930, przez krótki czas pracował jako naczelnik wydziału w Głównym Urzędzie Statystycznym, 28 sierpnia 1930 powrócił na stanowisko komisarza rządu na m. Warszawę i zajmował je do agresji III Rzeszy na Polskę. Opuścił miasto w pierwszych dniach września[2], co wywołało oburzenie mieszkańców[3][4]. Do eskortowania ewakuujących się władz wycofał z miasta większość policji i niektóre oddziały Warszawskiej Straży Ogniowej[5].
Po agresji ZSRR na Polskę udał się na emigrację. Przebywał początkowo w Wielkiej Brytanii, a od 1944 w Stanach Zjednoczonych.
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (27 listopada 1929)[6]
- Złoty Krzyż Zasługi (13 maja 1933)[7]
- Order Krzyża Orła II klasy (Estonia, 1935)[8]
Przypisy
edytuj- ↑ Deklaracja programowa. [Inc.:] Polska jako naród ani na chwilę nie przestawała istnieć [...] : 28 czerwca 1922 r. / [Unia Narodowo-Państwowa].
- ↑ Władysław Bartoszewski: 1859 dni Warszawy. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2008, s. 33. ISBN 978-83-240-1057-8.
- ↑ Marian Marek Drozdowski: Alarm dla Warszawy. Ludność cywilna w obronie stolicy we wrześniu 1939 r. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1969, s. 107.
- ↑ Janusz Odziemkowski: Warszawa w wojnie obronnej 1939 roku. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1989, s. 51. ISBN 83-01-07927-4.
- ↑ Marian Marek Drozdowski: Alarm dla Warszawy. Ludność cywilna w obronie stolicy we wrześniu 1939 r. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1969, s. 108.
- ↑ M.P. z 1929 r. nr 276, poz. 638 „za zasługi na polu administracji państwowej”.
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 110, poz. 139 „za zasługi na polu obrony powietrznej i przeciwgazowej”.
- ↑ Eesti tänab 1919–2000, Tallinn: Eesti Vabariigi Riigikantselei, 2000, s. 152–155, ISBN 9985-60-778-3 [dostęp 2014-10-23] [zarchiwizowane z adresu 2011-08-27] (est.).
Bibliografia, literatura
edytuj- Jaroszewicz Władysław [w:] Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej (redakcja naukowa Jacek M.Majchrowski przy współpracy Grzegorza Mazura i Kamila Stepana), Warszawa 1994, wyd. BGW, ISBN 83-7066-569-1 s. 168.