Władimir Dołgich

Władimir Iwanowicz Dołgich (ros. Влади́мир Ива́нович Долги́х, ur. 5 grudnia 1924 we wsi Iłanskoje, zm. 8 października 2020 w Moskwie) – radziecki i rosyjski polityk, inżynier-metalurg, sekretarz KC KPZR (1972–1988), zastępca członka Politbiura KC KPZR (1982–1988), od 2013 członek Rady Federacji, dwukrotny Bohater Pracy Socjalistycznej (1965 i 1984).

Władimir Dołgich

Влади́мир Долги́х

Pełne imię i nazwisko	Władimir Iwanowicz Dołgich
Data urodzenia	5 grudnia 1924
Data i miejsce śmierci	8 października 2020 Moskwa
sekretarz KC KPZR
Okres	od 1972 do 1988
Przynależność polityczna	Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego
zastępca członka Politbiura KC KPZR
Okres	od 1982 do 1988
członek Rady Federacji
Okres	od 2013
Odznaczenia

Życiorys

Urodzony w wielodzietnej rodzinie ślusarza kolejowego Iwana, który w 1937 został aresztowany (zmarł w łagrze w 1953); potem Władimir Dołgich wychowywał się w rodzinie zastępczej. Podczas nauki w szkole średniej w Iłanskim był przewodniczącym szkolnej rady organizacji pionierskiej, później sekretarzem organizacji komsomolskiej. Po ukończeniu szkoły w 1941 wstąpił ochotniczo do Armii Czerwonej, mimo że pozostał mu rok do osiągnięcia wieku poborowego. Od października 1941 walczył w na frontach II wojny światowej. W październiku 1941 został skierowany do szkoły niszczycieli czołgów w Krasnojarsku. W grudniu 1941 jako żołnierz kompanii piechoty walczył pod Moskwą, wkrótce potem walczył pod Jefremowem w obwodzie tulskim w składzie 25 pułku piechoty 6 Gwardyjskiej Dywizji Piechoty. W związku z dotychczasową działalnością komsomolską, został mianowany politrukiem kompanii karabinów przeciwpancernych. Walczył na Froncie Briańskim, w lutym 1943 podczas walk o Liwny w guberni orłowskiej został ranny pod Zmijowką i odesłany do szpitala. Po powrocie na front, jesienią 1942 wstąpił do WKP(b).

W latach 1944–1949 studiował w Instytucie Górniczo-Metalurgicznym w Irkucku, po czym został inżynierem-metalurgiem ze specjalizacją cienka inżynieria metalurgiczna – rafinacja metali platynowych. Jednocześnie w 1948 ukończył Wieczorowy Instytut Marksizmu-Leninizmu przy Miejskim Komitecie WKP(b) w Irkucku. W latach 1949–1958 pracował w zakładzie rafinacji w Krasnojarsku, gdzie był m.in. kierownikiem zmiany, technologiem i głównym inżynierem. Publikował artykuły naukowe na temat metalurgii metali szlachetnych. Od 1958 pracował w Kombinacie Górniczo-Metalurgicznym w Norylsku, gdzie do 1962 był głównym inżynierem, a w latach 1962–1969 dyrektorem kombinatu. Przyczynił się do jego znacznego rozbudowania i do poprawienia wydajności pracy o 30% oraz znaczącego wzrostu produkcji metali i budowy nowego kompleksu przemysłowego (elektrowni wodnej, elektrowni gazowej, węzłów komunikacyjnych, rozszerzania nawigacji morskiej, budownictwa przemysłowego); dzięki jego staraniom w kwietniu 1964 KC KPZR i Rada Ministrów ZSRR wydały specjalną uchwałę o rozwoju norylskiego kombinatu na bazie rud złóż w Tałnachu. 4 grudnia 1965 otrzymał tytuł Bohatera Pracy Socjalistycznej. W 1968 uzyskał tytuł kandydata nauk technicznych.

Od 28 kwietnia 1969 do 28 grudnia 1972 był I sekretarzem Krajowego Komitetu KPZR w Krasnojarsku. W roku 1970 dzięki jego staraniom w hucie aluminium w Krasnojarsku rozpoczęto wytwarzanie tlenku glinu; wkrótce huta ta stała się przodującą w ZSRR pod względem ilości wytwarzanego tlenku glinu. Zakłady przemysłowe zaczęły produkować sodę kalcynowaną, wodorotlenek glinu i siarczanu potasu (stosowanego jako nawóz w rolnictwie); w przemyśle zaczęto stosować żywicę. Zwiększono produktywność rolnictwa. Od 9 kwietnia 1971 do 25 kwietnia 1989 członek KC KPZR, a od 18 grudnia 1972 do 30 września 1988 sekretarz KC KPZR. Od 24 maja 1982 do 30 września 1988 zastępca członka Politbiura KC KPZR. W latach 1976–1984 kierownik Wydziału Przemysłu Ciężkiego i Energetyki KC KPZR. 4 grudnia 1984 otrzymał tytuł Bohatera Pracy Socjalistycznej po raz drugi. Delegat na XXIII, XXIV, XXV, XXVI i XXVII Zjazdy KPZR i na XIX Konferencję KPZR. W latach 1966–1989 deputowany do Rady Związku Rady Najwyższej ZSRR, a w latach 1975–1990 Rady Najwyższej Rosyjskiej FSRR.

Od 2011 do 2013 deputowany Dumy Państwowej 6 kadencji; jako najstarszy deputowany, zgodnie z konstytucją Rosji i regulaminem Dumy otworzył jej pierwsze posiedzenie. Od 13 września 2013 członek Rady Federacji. Od 2002 przewodniczący Miejskiej Rady Weteranów w Moskwie. Od lipca 2008 przewodniczący Rady Społecznej miasta Moskwy. Członek Komitetu Federacji Rosyjskiej ds. polityki gospodarczej. Honorowy Profesor Moskiewskiej Akademii Finansowo-Prawniczej. 5 grudnia 2012 w Iłanskim postawiono jego popiersie.

Zwolennik rehabilitacji epoki stalinizmu. W 2009 poprosił władze Moskwy o pomoc w zdjęciu szyldu „Antisowietskaja” z jednej z restauracji jako rzekomo „obrażającego weteranów”. W 2010, przed uroczystościami z okazji 65 rocznicy zwycięstwa nad Niemcami, domagał się od władz Moskwy ustawienia na ulicach miasta billboardów wychwalających rolę Stalina w pokonaniu Niemców.

Pochowany na Cmentarzu Nowodziewiczym w Moskwie.

Odznaczenia i nagrody

• Złoty Medal „Sierp i Młot” Bohatera Pracy Socjalistycznej (dwukrotnie)
• Order „Za zasługi dla Ojczyzny” I klasy (21 lipca 2014)
• Order „Za zasługi dla Ojczyzny” IV klasy (28 grudnia 2009)
• Order Przyjaźni (8 sierpnia 2005)
• Order Lenina (sześciokrotnie – 1961, 1965, 1971, 1972, 1974 i 1984)
• Order Wojny Ojczyźnianej I klasy (dwukrotnie – 1965 i 1985)
• Medal „Za obronę Moskwy” (1944)
• Medal „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (1948)
• Medal „Za rozwój dziewiczych ziem” (1971)
• Medal „Weteran pracy” (1990)
• Medal Żukowa (1995)
• Medal jubileuszowy „W upamiętnieniu 100-lecia urodzin Władimira Iljicza Lenina”
• Medal jubileuszowy „Dwudziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
• Medal jubileuszowy „Trzydziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
• Medal jubileuszowy „Czterdziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
• Medal jubileuszowy „50-lecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
• Medal jubileuszowy „60-lecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
• Medal jubileuszowy „65-lecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
• Medal jubileuszowy „50 lat Sił Zbrojnych ZSRR”
• Medal jubileuszowy „60 lat Sił Zbrojnych ZSRR”
• Medal jubileuszowy „70 lat Sił Zbrojnych ZSRR”
• Medal „W upamiętnieniu 800-lecia Moskwy”
• Order Suche Batora (Mongolia)
• Order Georgi Dimitrowa (Bułgaria)
• Honorowe Obywatelstwo Moskwy (31 marca 2010)
• Honorowe Obywatelstwo Norylska (30 czerwca 2009)
• Honorowe Obywatelstwo Rejonu Iłańskiego
• Honorowy Znak „Górnicza Sława” I klasy
• Order Świętego Księcia Daniela Moskiewskiego

Odznaczenia wietnamskie i czechosłowackie.

Bibliografia

• http://www.warheroes.ru/hero/hero.asp?Hero_id=9230 (ros.)
• Biografia na hrono.ru (ros.)