Unia Centrum
Unia Centrum[1] (wł. Unione di Centro, UdC) – włoska partia polityczna o profilu centrowym, chrześcijańsko-demokratycznym i konserwatywno-społecznym[2]. Powstała w 2002 pod nazwą Unia Chrześcijańskich Demokratów i Centrum (wł. Unione dei Democratici Cristiani e di Centro, UDC), od 2008 funkcjonująca pod szyldem Unia Centrum z powstałej wówczas koalicji wyborczej. Partia należy do Europejskiej Partii Ludowej[3].
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Skrót |
UdC |
| Lider | |
| Data założenia |
2002 |
| Adres siedziby | |
| Ideologia polityczna | |
| Członkostwo międzynarodowe |
|
| Strona internetowa | |
Historia
edytujUDC została założona 6 grudnia 2002[4] w ramach Domu Wolności. Powstała z połączenia ściśle ze sobą współpracujących Centrum Chrześcijańsko-Demokratycznego (CCD, lider: Pier Ferdinando Casini) i Zjednoczonych Chrześcijańskich Demokratów (UDC, lider: Rocco Buttiglione), do których dołączyła także Europejska Demokracja (DE, założona przez Giulia Andreottiego, który nie brał udziału w organizacji UDC)[5].
Wybory do Parlamentu Europejskiego w 2004 przyniosły partii 5 mandatów i poparcie na poziomie 5,9%[6], co pozwoliło wyprzedzić Ligę Północną i stać się wówczas trzecią siłą w ramach Domu Wolności. UDC popierała rząd Silvia Berlusconiego, kilkakrotnie jednak zapowiadała wyjście z koalicji. Do największych napięć doszło przed wyborami parlamentarnymi w 2006, gdy lider Forza Italia dopuścił do swojego bloku wyborczego ugrupowania neofaszystowskie. Ostatecznie UDC wystartowała w dotychczasowym układzie. Uzyskując wynik 6,76%, 39 mandatów deputowanych i 20 senatorskich, potwierdziła swoje istotne miejsce na włoskiej scenie politycznej. Jednak na skutek porażki całej koalicji partia znalazła się w opozycji.
W 2007 UDC formalnie opuściła Dom Wolności, jednak nie przystąpiła do koalicji rządowej popierającej gabinet Romano Prodiego. Od 2004 do 2008 z ugrupowania odeszło pięć większych grup działaczy. W 2004 Sergio D’Antoni przeszedł z grupą byłych polityków Europejskiej Demokracji do Margherity. W 2005 Gianfranco Rotondi powołał Chrześcijańską Demokrację dla Autonomii, opowiadającą się za bliską współpracą z Forza Italia. W 2005 prefekt Katanii i europoseł Raffaele Lombardo utworzył Ruch dla Autonomii, który pozostał w Domu Wolności. W 2006 senator Marco Follini i były sekretarz UDC zainicjował nowe ugrupowanie Środkowe Włochy, które dołączyło do koalicji L’Unione. W 2008 grupa centrolewicowych działaczy (w tym Bruno Tabacci i Mario Baccini) powołała Białą Różę.
Po rozwiązaniu parlamentu XV kadencji w styczniu 2008 unia otrzymała zaproszenie od Silvia Berlusconiego celem wspólnego startu w wyborach, jednak UDC odrzuciła tę propozycję. Zwolennicy współpracy z Silviem Berlusconim, działający w ramach frakcji Liberalni Ludowcy (z byłym przewodniczącym klubu deputowanych Carlem Giovanardim i Vitem Bonsignorem na czele) odeszli wówczas z partii, przystępując do Ludu Wolności[7].
28 lutego 2008 UDC zainicjowała powołanie formacji wyborczej pod nazwą Unia Centrum. Prowadziła rozmowy m.in. z Włoską Partią Socjaldemokratyczną i UDEUR Popolari, które nie przyniosły rezultatu. Ostatecznie obok UDC do nowej koalicji weszli niedawni rozłamowcy z Białej Róży[8]. Sojusz poparły także marginalne pozaparlamentarne ugrupowanie chadeckie, w tym Partia Chrześcijańsko-Demokratyczna i Partia Chrześcijańskich Demokratów, a także grupy regionalne (w tym Veneto na rzecz Europejskiej Partii Ludowej europosła Giorgia Carollo). Jednym z kandydatów bloku został były premier, Ciriaco De Mita[9], niewpisany na listę wyborczą Partii Demokratycznej. Kandydatem na premiera stał się lider UDC – Pier Ferdinando Casini. Startująca samodzielnie UdC uzyskała 36 mandatów w izbie niższej i 3 w Senacie[10][11]. Wkrótce po wyborach Francesco Pionati i Mario Baccini opuściło frakcję parlamentarną, opowiadając się nawiązaniem współpracy z Ludem Wolności.
W kolejnych latach Unia Centrum faktycznie przekształciła się w jednolite ugrupowanie, co polegało na przekształceniu w ramach Unii Chrześcijańskich Demokratów i Centrum oraz porzuceniu tej ostatniej nazwy. Pod tą nazwą ugrupowanie wystartowała w 2009 w wyborach europejskich, kiedy to zasiliła ją grupa niezależnych polityków, m.in. Gianni Rivera. W 2010 UdC współtworzyła Nowy Biegun dla Włoch, blok centrowych i centroprawicowych ugrupowań[12], jednak koalicja ta w 2012 faktycznie zaprzestała działalności. W wyborach regionalnych centryści współtworzyli różne koalicje, w parlamencie XVI kadencji pozostali w opozycji, zaś w 2011 wsparli nowo utworzony techniczny rząd Maria Montiego.
Na potrzeby wyborów w 2013 UdC przystąpiła do koalicji Z Montim dla Włoch[13]. Do Izby Deputowanych XVII kadencji jej lista otrzymała poparcie około 1,8% głosów (8 mandatów)[14]. Z listy koalicyjnej paru działaczy UdC dostało się do Senatu. Partia przystąpiła do szerokiej koalicji współtworzącej rząd Enrica Letty, jej przedstawiciel Gianpiero D’Alia objął stanowisko ministra. W 2014 współtworzyła kolejny włoski gabinet, w którym reprezentantem centrystów został Gian Luca Galletti[15].
W wyborach europejskich w tym samym roku wspólna lista centrystów i Nowej Centroprawicy otrzymała blisko 4,4% głosów, co przełożyło się na 3 mandaty w PE VIII kadencji[16]. W 2016 z ugrupowania odeszła kolejna grupa działaczy w tym Pier Ferdinando Casini[17]. Unia dołączyła następnie do centroprawicowej koalicji, współtworząc w jej ramach listę Noi con l'Italia[18]. W wyborach w 2018 troje kandydatów partii wywalczyło miejsca w Senacie. W 2022 ugrupowanie startowało w ramach listy Noi Moderati[19], uzyskując po jednym mandacie w każdej z izb[20].
Przewodniczący i sekretarze
edytujHonorową funkcję przewodniczącego ugrupowania w latach 2002–2014 pełnił Rocco Buttiglione[4], następnie obejmowali ją Gianpiero D’Alia i Antonio De Poli. Zarządzającym partią sekretarzem do 2005 był Marco Follini, następnie został nim Lorenzo Cesa[4].
Przypisy
edytuj- ↑ Monti założy listę do Senatu. tvn24.pl, 28 grudnia 2012. [dostęp 2013-01-08].
- ↑ Parties and Elections in Europe: Italy. parties-and-elections.eu. [dostęp 2022-09-24]. (ang.).
- ↑ Member Parties. epp.eu. [dostęp 2016-03-23]. (ang.).
- ↑ a b c Leaders of Italy. zarate.eu. [dostęp 2016-03-23]. (ang.).
- ↑ Union of Christian and Centre Democrats, Italy. crwflags.com. [dostęp 2016-03-23]. (ang.).
- ↑ Europee 12/06/2004: Area ITALIA + ESTERO. interno.it. [dostęp 2016-03-23]. (wł.).
- ↑ Giovanardi lascia l'Udc per il Pdl. corriere.it, 4 lutego 2008. [dostęp 2016-03-23]. (wł.).
- ↑ Dall'unione di Udc e Rosa bianca nasce 'Costituente di centro'. rainews24.rai.it, 28 lutego 2008. [dostęp 2013-01-13]. (wł.).
- ↑ Ciriaco si presenta lo stesso con l' Udc «Non troverà nessuno che la sostenga». corriere.it, 1 marca 2008. [dostęp 2016-03-23]. (wł.).
- ↑ Camera 13/04/2008. interno.it. [dostęp 2016-03-23]. (wł.).
- ↑ Senato 13/04/2008. interno.it. [dostęp 2016-03-23]. (wł.).
- ↑ Berlusconi punta ai «delusi» Fini-Casini: nasce il Polo della Nazione. corriere.it, 15 grudnia 2010. [dostęp 2012-01-08]. (wł.).
- ↑ Monti presenta il simbolo „Scelta civica”. Lista unica al Senato, tre alla Camera. repubblica.it, 4 stycznia 2013. [dostęp 2013-01-08]. (wł.).
- ↑ Elezioni 2013. corriere.it. [dostęp 2013-02-26]. (wł.).
- ↑ Nasce il governo Renzi, ecco i ministri. Alfano al Viminale, Padoan all'Economia. Mogherini agli Esteri, Pinotti alla Difesa. repubblica.it, 21 lutego 2014. [dostęp 2014-02-22]. (wł.).
- ↑ Elezioni 2014: Europee. interno.it. [dostęp 2014-06-01]. (wł.).
- ↑ Fuggi fuggi al Senato: i centristi guardano a Fi. E Alfano resta da solo. ilgiornale.it, 7 grudnia 2016. [dostęp 2016-12-12]. (wł.).
- ↑ I centristi di Berlusconi si uniscono. Sotto le insegne dello Scudo crociato. formiche.net, 29 grudnia 2017. [dostęp 2018-03-06]. (wł.).
- ↑ Elezioni: ecco Noi moderati, la lista con Udc, Coraggio Italia, i movimenti di Lupi e Toti. quotidiano.net, 11 sierpnia 2022. [dostęp 2022-09-28]. (wł.).
- ↑ Tutti i candidati eletti alla Camera e al Senato: chi entra e chi esce dal nuovo Parlamento. ilriformista.it, 27 września 2022. [dostęp 2022-09-28]. (wł.).