Ulica Kwarcowa w Łodzi
Ulica Kwarcowa w Łodzi (dawniej: Spółdzielcza oraz Violinenweg) – ulica w Łodzi położona w obszarze osiedla Julianów-Marysin-Rogi (dawne osiedle TOR im. Eugeniusza Kwiatkowskiego na Marysinie III).
 Zabudowa ulicy Kwarcowej w 2016 r. | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość |
Łódź |
| Poprzednie nazwy |
Spółdzielcza, Violinenweg |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |
Położenie na mapie Łodzi  | |
 51°48′20,5″N 19°28′34,7″E/51,805683 19,476292
| |
Nazwa ulicy
edytujPierwotnie ulica nosiła nazwę Spółdzielcza. W okresie okupacji hitlerowskiej nazwę zmieniono na Violinenweg. Po zakończeniu II wojny światowej przez krótki okres używano pierwotnej nazwy. W 1946 r. ulicy nadano nazwę: Kwarcowa[1][2].
Historia
edytujObszar dzisiejszej ulicy Kwarcowej został zabudowany w latach 1934-1936 z inicjatywy Towarzystwa Osiedli Robotniczych (TOR), które zakupiło od miasta teren przy ówczesnej szosie do Łagiewnik (obecnie ulica Strykowska). Było to jedno z kilku przedsięwzięć budowlanych realizowanych w latach 30. w Łodzi w celu stworzenia tanich mieszkań dla klasy robotniczej. Budynki w rejonie dzisiejszej ulicy Kwarcowej (a także ulicy Ołowianej i Pawła Strzeleckiego) przeznaczone były dla pielęgniarek i tramwajarzy. W okresie II wojny światowej mieszkańcy byli wysiedlani, a ulicę zamieszkiwała ludność niemiecka. W okresie PRL została podłączona woda (1962) i gaz (lata 80.). W 1983 r. charakterystyczna zabudowa ulicy została zaprezentowana w Centrum Pompidou w Paryżu podczas wystawy pt. „Odsłony Polski”[3][4][5][6].
Zabudowa
edytujZabudowa szeregowa ulicy Kwarcowej została zaprojektowana przez Helenę i Szymona Syrkusów (tzw. domki Syrkusów lub domki typu B). Ich styl różni się znacznie od budowanych równocześnie domów przy ulicy Ołowianej (projektowanych przez Barbarę i Stanisława Brukalskich). Budynki pierwotnie były identyczne: miały po 35 m² powierzchni, składały się z pokoju i kuchni na parterze oraz części sypialnej na antresoli oraz strychu. Ich cechą charakterystyczną są drewniane obicia elewacji. Na skutek użytkowania przez indywidualnych właścicieli przez lata stały się różnorodne, tworząc nietypowy krajobraz miejski. Zabudowa ulicy Kwarcowej określana jest jako: domki krasnoludków lub pianinka[3][5][7].
Galeria
edytuj-
Ulica Kwarcowa w 2016 r. -
Przykładowy domek Syrkusów przy ulicy Kwarcowej (2024) -
Fragment ulicy Kwarcowej z widocznym ostatnim zachowanym hydrantem (2024) -
Początek ulicy Kwarcowej (2024)
Przypisy
edytuj- ↑ Ulice Łodzi - wykaz nazw ulic łódzkich [online], Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Łodzi [dostęp 2024-10-10].
- ↑ Danuta Bieńkowska, Elżbieta Umińska-Tytoń, Słownik nazewnictwa miejskiego Łodzi [online], Łódzki Ośrodek Geodezji [dostęp 2024-10-10].
- ↑ a b Kolonia mieszkalna TOR, Marysin III. [online], Baedeker Łódzki, 6 października 2021 [dostęp 2024-10-10].
- ↑ Piotr Brzózka, Niezwykła Łódź, czyli... na Kwarcowej miała mieszkać robotnicza elita, nie krasnale, „Nasza Historia” (nr 4), 2014, s. 22-23.
- ↑ a b Dorota Szczepańska, Sielska wieś czy... dom-pianinko? Dwa oblicza osiedla TOR Marysin III [online], Łódź.pl, 20 września 2021 [dostęp 2024-10-10].
- ↑ Patryk Robacha, Osiedle TOR im. Eugeniusza Kwiatkowskiego na Marysinie III [online], Lodz Travel, 2 maja 2020 [dostęp 2024-10-10].
- ↑ TOP 15 najdziwniejszych budynków w Łodzi. Zachwycają i... zaskakują! [online], Łódź.pl [dostęp 2024-10-10].