Tury, Tur (starorus. Туръ, ros. i biał. Тур) – rzekomy eponim i pierwszy władca grodu Turów nad Prypecią.

Jedyna informacja na temat Tura zawarta jest w Powieści minionych lat pod rokiem 980[1][2]. Przybyć miał wraz z Rogwołodem ze Skandynawii (co nastąpiło przypuszczalnie latach 60.–70. X wieku[3]) i objąć w posiadane ziemie, których ośrodek nazwano od jego imienia Turowem[1][2][3].

Rogwołod bowiem przyszedł był zza morza i miał włość swoją w Połocku, a Tury w Turowie, od niego też i Turowcy przezwali się.
Powieść minionych lat, tłum. Franciszek Sielicki

Brak jest jakichkolwiek innych informacji źródłowych na temat Tura[1][2].

Wiarygodność przekazu Powieści minionych lat była przedmiotem kontrowersji wśród badaczy, uważano ją za etymologiczną fantazję kronikarza lub echo jakiejś dawniejszej tradycji[1]. Podważano skandynawskie pochodzenie Tura, jako że udział Normanów w warstwie feudalnej był silniejszy tylko na północy Rusi[1]. Mógł to być lokalny przywódca plemienia Dregowiczów[1]. Jego pozycja musiała być jednak względnie wysoka, skoro Włodzimierz I Wielki osadził później w Turowie swojego syna Świętopełka[2].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f Słownik starożytności słowiańskich. T. 6. Cz. 1. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1977, s. 222.
  2. a b c d Władysław Duczko: Ruś wikingów. Warszawa: Wydawnictwo TRIO, 2007, s. 107–108.
  3. a b Hienadź Sahanowicz: Historia Białorusi od czasów najdawniejszych do końca XVIII wieku. Lublin: Instytut Europy Środkowo-Wschodniej, 2002, s. 50.