Turnia nad Białem
Turnia nad Białem – turnia w grani Długiego Giewontu w polskich Tatrach Zachodnich. Znajduje się we wschodniej części tej grani, stromo opadającej do Kalackiej Kopy (1592 m), pomiędzy Wrótkami (około 1580 m) a Wyżnimi Wrótkami (około 1700 m). Ta ostatnia przełęcz znajduje się tuż po zachodniej stronie Turni nad Białem, do Wrótek natomiast opada trawiasto-skalista grań o długości około 450 m[1].
Wierzchołek Turni nad Białem jest skalisty i zarastający niskimi kępkami kosodrzewiny[2]. Południowe stoki opadają do Doliny Kondratowej. W linii spadku wierzchołka ciągnie się Urwany Żleb, którym w 1953 zeszła kamienna lawina, uszkadzając schronisko PTTK na Hali Kondratowej. Na północ, do Doliny Białego, opada gładka i pionowa ściana. U jej podstawy biegnie trawiasty Górny Zachód, rozpoczynający się w Skośnym Żlebie i kończący nad północną depresją Juhaskiej Przehyby[3].
Od wschodniej grani Turni nad Białem odchodzą na północ dwa grzbiety. Bliżej wierzchołka odgałęzia się krótki Suchy Grzbiet, oddzielający Skośny Żleb od Potarganego Żlebu. Nieco dalej odchodzi grzbiet z Zameczkami i Igłą. Grzbiet ten w swojej górnej części wznosi się pomiędzy Potarganym Żlebem po stronie zachodniej a Żlebem pod Wrótka po stronie wschodniej[4].
Dawniej obok Turni nad Białem prowadziły taternickie przejścia przez Długi Giewont. Opisuje je Mariusz Zaruski w opracowaniu Na bezdrożach tatrzańskich. Giewont[5]. Obecnie jednak jest to obszar ochrony ścisłej Regle Zakopiańskie, zamknięty dla turystów i taterników[6].
Przypisy
edytuj- ↑ Tatry Polskie. Mapa turystyczna 1:20 000, Piwniczna: Agencja Wydawnictwo „WiT” S.c., 2009, ISBN 83-89580-00-4.
- ↑ Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2022-12-03].
- ↑ Władysław Cywiński, Tatry. Giewont, Poronin: Wyd. Górskie, 1994, ISBN 978-83-7104-002-3.
- ↑ Jarosław Januszewski, Grzegorz Głazek, Witold Fedorowicz-Jackowski, Tatry i Podtatrze, atlas satelitarny 1:15 000, Warszawa: GEOSYSTEMS Polska Sp. z o.o., 2005, ISBN 83-909352-2-8.
- ↑ Mariusz Zaruski: Na bezdrożach tatrzańskich. Łomianki: Wyd. LTW, 2007. ISBN 978-83-7565-004-4.
- ↑ Tatry Zachodnie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1: 25 000, Warszawa: Wydawnictwo Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, październik 2009, ISBN 83-87873-36-5.