Tunel pod Sajdakiem

tunel (Jedlina-Zdrój, Polska)

Tunel pod Sajdakiemtunel kolejowy pod górą Sajdak (586 m n.p.m.) w Górach Wałbrzyskich, między miejscowościami Jedlina-Zdrój i Głuszyca, na linii kolejowej nr 286 z Wałbrzycha do Kłodzka.

Tunel kolejowy pod Sajdakiem
Ilustracja
Jeden z wlotów tuneli pod Sajdakiem od strony Jedliny-Zdroju
Państwo

 Polska

Miejscowość

na trasie między Jedliną-Zdrojem i Głuszycą

Przeszkoda

masyw Sajdaka

Rodzaj

tunel kolejowy-podwójny

Długość

380 m

Liczba tub

2 jednotorowe

Liczba portali

4 (kamienne)

Data otwarcia

• pierwszy tunel: 15.10.1880
• drugi tunel: 1912

Budowa
Data budowy

• pierwszy tunel: 1876–1879
• drugi tunel: 1909–1911

Zarządzanie
Płatny

nie

Koncesjonariusz

PKP Polskie Linie Kolejowe

Położenie na mapie Jedliny-Zdroju
Mapa konturowa Jedliny-Zdroju, blisko dolnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Tunel kolejowy pod Sajdakiem”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Tunel kolejowy pod Sajdakiem”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Tunel kolejowy pod Sajdakiem”
Położenie na mapie powiatu wałbrzyskiego
Mapa konturowa powiatu wałbrzyskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Tunel kolejowy pod Sajdakiem”
Ziemia50°42′16,0391″N 16°20′45,3264″E/50,704455 16,345924
 
Wlot do tunelu pod Sajdakiem od strony Jedliny-Zdroju

Tunele pod Sajdakiem – są to dwa równoległe tunele kolejowe, jednotorowe, proste, stopowe, wydrążone pod Sajdakiem (586 m n.p.m.). Pierwszy tunel (tunele drążono jednocześnie z dwóch stron na zbicie), o długości 380 m, wydrążono w latach 1876–1879. Drugi równoległy, wydrążono w latach 1909–1910. Wlot tuneli położony jest na wysokości około 500 m n.p.m., a wylot na poziomie około 505 m n.p.m. Spadek tuneli w kierunku południowo-wschodnim wynosi około 1,35 promila. Maksymalna głębokość tuneli wynosi około 65 m. Tunele wykonano w obudowie murowej z bloczków kamiennych i cegły klinkierowej. Portale wlotów do tunelu wykończono w obudowie kamiennej z klińców. Kształt tuneli eliptyczny, szerokość około 5,0 m, wysokość około 6,0 m. W ociosach tuneli wykonano wnęki ucieczkowe i rewizyjne układu odwadniania tuneli.

Historia

edytuj

Decydujący wpływ na budowę tunelu miała wojna francusko-pruska, która pokazała, jak ważną rolę odgrywała wówczas kolej. Po zakończeniu wrócono do pierwotnych koncepcji budowy linii kolejowej Wałbrzych-Kłodzko, jednego z odcinków Śląskiej Kolei Górskiej. Jedną z wielu przeszkód na trasie, była góra Sajdak w Rybnickim Grzbiecie. W celu jej przekroczenia zdecydowano wydrążyć jednotorowy tunel o długości 380 m w obudowie murowej. Pierwsze prace rozpoczęto latem 1876 roku i trwały do 1879 roku. Pod koniec XIX wieku postanowiono wybudować drugi równoległy tor, do budowy którego przystąpiono w 1909 roku. Tunel został oddany do ruchu w 1912 roku.

W tym samym okresie na jednotorowej trasie wykonywano jednocześnie, trzy tunele: pierwszy pod Wołowcem, drugi pod zboczem Sajdaka, a trzeci w Świerkach pod Świerkową Kopą.

Bibliografia

edytuj
  • Przemysław Dominas, Koleją z Kłodzka do Wałbrzycha, Wrocław: wyd. CBŚiB UWr, 2004, ISBN 83-88430-39-4, OCLC 69323437.