Trzcinnik leśny

Trzcinnik leśny
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	wiechlinowce
Rodzina	wiechlinowate
Rodzaj	trzcinnik
Gatunek	trzcinnik leśny
	Nazwa systematyczna
	Calamagrostis arundinacea (L.) Roth; Tent. Fl. Germ. 1: 33 (1788)
Synonimy
	Agrostis arundinacea L.; Calamagrostis silvatica DC.; Degeuxia arundinacea (L.) P.B.;
	Agrostis arundinacea L.; Calamagrostis silvatica DC.; Degeuxia arundinacea (L.) P.B.;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Trzcinnik leśny (Calamagrostis arundinacea (L.) Roth.) – gatunek rośliny z rodziny wiechlinowatych (Poaceae).

Występowanie

Występuje w strefie umiarkowanej Europy i Azji, sięgając na południowym wschodzie tego kontynentu także strefy międzyzwrotnikowej (Filipiny, Nowa Gwinea)^[3]. We florze Polski gatunek pospolity niemal na obszarze całego kraju, rzadszy na południowym zachodzie^[4].

Morfologia

Kwiatostan

Nasada blaszki liściowej

Pokrój: Żywozielona trawa kępkowa o podziemnych krótkich kłączach.
Łodygi: Nierozgałęzione źdźbła dorastające z kwiatostanem do wysokości 1,2 m, sztywne, pod wiechą nieco szorstkie, przeważnie wyprostowane czasami łukowato wznoszące się.
Liście: Płaskie o długości od 10 do 35 cm, wąskie o szerokości od 4 do 12 mm, wiotkie, odgięte łukowato, przy pochwie nieco owłosione, zwężające się przy podstawie, połyskujące i szorstkie niebieskozielone (żywozielone), przebarwiające się na brązowo, po górnej stronie sinozielone i matowe, a od dołu ciemnozielone lśniące, wyrastające przeważnie z pochwy. Języczek postrzępiony o długości od 2 do 3 mm.
Kwiaty: Zebrane na cienkich gałązkach w puszystą wiechę o długości do 20 cm, wąska, po przekwitnieniu kurczy się. Kłoski o długości od 5 do 6 mm o krótkich szorstkich gałązkach, żółtawe lub czerwonawo-fioletowe z pędzelkowato owłosionym zakończeniem osadki. Ość plewki wyrasta poniżej połowy plewki, mocno zgięta o długości do 7 mm, wystaje z kłoska.
Owoce: Ziarniaki.
Gatunki podobne: Kostrzewa leśna (Festuca altissima).

Biologia i ekologia

Rozwój: Bylina, autotrof, hemikryptofit — pączki zimujące znajdują się na poziomie ziemi. Kwitnie czerwiec–sierpień. Kwiaty są wiatropylne. Tolerancyjna na suszę, w pełni mrozoodporna.

Siedlisko: Występuje częsta w kwaśnych dąbrowach, lasach i zaroślach oraz na ich skrajach, na glebach umiarkowanie kwaśnych, świeżych, umiarkowanie ubogich. Preferuje stanowiska umiarkowanie nasłonecznione do lekko zacienionych, umiarkowanie chłodne warunki klimatyczne. Badania fitosocjologiczne wykazują, że w ostatnich dziesięcioleciach obserwuje się duży wzrost liczebności i zajmowanie nowych stanowisk^[5]. Gatunek neutralny wobec kontynentalizmu.
Fitosocjologia: W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla związku (All.) Calamagrostion, zespołu (Ass.) (Bupleuro-Calamagrostietum arundinaceae). Gatunek wyróżniający (D.) dla zespołu (Ass.) (Potentillo albae-Quercetum). Istotny diagnostycznie gatunek wspólny dla grup zespołów: (GrAss.) dąbrowy niżowe na glebach świeżych, dąbrowy podgórskie na glebach oglejonych, dąbrowy podgórskie na glebach świeżych, zespołów: (Ass.) wyżynny jodłowy bór mieszany (Abietetum polonicum), dolnoreglowy świerkowy bór na torfie (Bazzanio-Piceetum), borealna świerczyna na torfie (Sphagno girgensohnii-Piceetum), subborealny wilgotny bór mieszany (jegiel) (Querco-Piceetum)^[6].
Nazewnictwo: Botaniczna nazwa Calamagrostis pochodzi od greckiego słowa kalamos i agrostis (trawa).

Zmienność

Tworzy mieszańce z trzcinnikiem owłosionym i lancetowatym^[7].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-27] (ang.).
↑ ^a ^b Calamagrostis arundinacea (L.) Roth, [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-05-06] .
↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając (red.), MariaM. Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 102, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
↑ Bieszczadzki serwis informacyjny. [dostęp 2009-02-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-24)].
↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

Bibliografia

Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-27] (ang.).

[powo-3] Calamagrostis arundinacea (L.) Roth, [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-05-06] .

[4] Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając (red.), MariaM. Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 102, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .

[5] Bieszczadzki serwis informacyjny. [dostęp 2009-02-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-24)].

[6] Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

[7] Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]