Tramwaje w Cieszynie
Tramwaje w Cieszynie – system komunikacji tramwajowej istniejący w Cieszynie w latach 1911–1921.
| tramwaj | |
 Linia tramwajowa na ulicy Głębokiej w Cieszynie w 1917 roku | |
| System transgraniczny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Lokalizacja | |
| Państwo | |
| Lokalizacja | |
| Liczba linii |
1 |
| Lata funkcjonowania |
1911–1921 |
| Infrastruktura | |
 Plan linii | |
| Długość sieci |
1,8 km |
| Rozstaw szyn |
1000 mm |
| Liczba zajezdni |
1 |
| Liczba przystanków |
11 |
| Tabor | |
| Liczba pojazdów |
4 |
| Strona internetowa | |
Historia
edytuj.jpg)
W 1910, w związku z budową dworca Kolei Koszycko-Bogumińskiej, postanowiono o budowie linii tramwajowej. 12 lutego 1911 na cieszyńskie ulice wyjechały pierwsze wozy na trasie od ul. Bielskiej przez Rynek, ul. Głęboką, mostem na Olzie i ul. Główną do stacji kolejowej. Trasa miała 1793 metry długości, była jednotorowa z mijanką na Rynku i przy moście na Olzie. Tabor składał się z 4 wozów silnikowych firmy Ringhoffer z Pragi. Gdy w 1920 doszło do podziału miasta na część polską (Cieszyn) i czechosłowacką (Czeski Cieszyn), tramwaj kursował bez zmian, lecz wzmożone kontrole na moście granicznym uniemożliwiały płynną komunikację. 2 kwietnia 1921 postanowiono zlikwidować linię tramwajową, a tabor sprzedano do Łodzi, gdzie najdłużej (do 1959 – jako doczepny) kursował wagon nr 4. Do dziś w Cieszynie zachował się budynek zajezdni oraz rozetki do zawieszania sieci trakcyjnej.
W 2017 władze Cieszyna i Czeskiego Cieszyna zleciły opracowanie do kwietnia 2018 koncepcji przywrócenia transgranicznej komunikacji tramwajowej, która miałaby mieć przede wszystkim charakter atrakcji turystycznej. Prace, zainicjowane przez stronę polską, finansowane są ze środków unijnych w ramach programu „Przekraczamy Granice 2014–2020”. Projekt Analiza możliwości przywrócenia tramwaju jako atrakcji turystycznej Cieszyna i Czeskiego Cieszyna o wartości brutto 97 tys. zł zrealizowało konsorcjum firm Kreatus z Bielska-Białej i Wolański z Warszawy i miało za zadanie rozważenie aspektów historycznych, przestrzennych, technicznych, rozwoju turystyki, marketingowych i prawnych przywrócenia połączenia tramwajowego (na trasie historycznej lub innej) lub alternatywnej formy komunikacji ze wskazaniem lokalizacji przystanków, zajezdni i charakteru linii (jedno- lub dwukierunkowa)[1].
Rozważano linię w przebiegu historycznym od dworca kolejowego w Czeskim Cieszynie przez Most Przyjaźni, Stare Miasto, do skrzyżowania ul. Wyższej Bramy i Bielskiej (ok. 1,85 km) oraz wariant poprowadzony przez rynek Czeskiego Cieszyna i wydłużony od Górnego Rynku do dworców autobusowego i kolejowego przy ul. Hajduka (ok. 2,1 km). Spośród różnych możliwych środków transportu do szczegółowego opracowania wybrano projekt zabytkowego tramwaju, jednak ostatecznie ustalono, że miałby on wyłącznie charakter turystyczny i nie rozwiązywałby żadnych problemów komunikacyjnych mieszkańców, co wobec licznych zmian w organizacji ruchu wykazało nieopłacalność rozwiązania. Ze względu na przebieg przez zabytkowe centrum konieczne byłoby stosowanie długich odcinków jednotorowych, sygnalizacji świetlnych i ostrych łuków[2].
Według opinii burmistrza Cieszyna z kwietnia 2018 r. tramwaj nie zostanie zrealizowany[3]. Ostatecznie zdecydowano się na ustawienie dwóch replik zabytkowych tramwajów, przebudowę ul. Głębokiej w deptak, umieszczenie w części ulic szyn tramwajowych, ustawienie punktów informacji turystycznej w postaci słupków przystankowych, stworzenie aplikacji z wykorzystaniem rzeczywistości rozszerzonej i przygotowanie gry miejskiej[2].
Mural "Tramwaje cieszyńskie"
edytujW 2022 roku, w dniach od 9 do 13 maja, w Cieszynie, na ścianie szczytowej bloku przy ul. Ludwika Brożka 19, powstał antysmogowy mural (wykonany farbą o właściwościach fotokatalitycznych) pod nazwą "Tramwaje cieszyńskie"[4]. Mural został zrealizowany z projektu Fundacji Aktywności Społecznej Cieszynianka pt. "Ścianą w SMOG" dofinansowanego w ramach programu "Moja Mała Ojczyzna" Fundacji Banku Gospodarstwa Krajowego[5]. Temat muralu został wybrany w plebiscycie przeprowadzonym wśród mieszkańców os. Podgórze II w Cieszynie ("Tramwaje cieszyńskie" zdobyły 45% głosów, Gwido Langer - 34% głosów, Gustaw Morcinek - 21% głosów) i jest związany z historyczną rocznicą - okresem kursowania tramwajów: od 1911 do 1921 roku[6].
Na muralu widnieje tramwaj w kolorze czerwonym, jadący w górę ul. Głębokiej, w pobliżu skrzyżowania z ul. Menniczą, na tle czarno-białych kamienic ul. Głębokiej, numery: 42, 44 oraz 45 i 47. Na dalszym planie znajduje się Pałac Myśliwski Habsburgów oraz Wieża Piastowska[7].
Przypisy
edytuj- ↑ Cieszyn myśli o tramwajach. Miasto zleca opracowanie
- ↑ a b Witold Urbanowicz, Dlaczego tramwaj do Cieszyna jednak nie wróci [online], 27 maja 2018 [dostęp 2018-06-04] (pol.).
- ↑ Witold Urbanowicz, Tramwaje nie wrócą do Cieszyna [online], 3 kwietnia 2018 [dostęp 2018-04-09] (pol.).
- ↑ Cieszyn: Mural z cieszyńskimi tramwajami gotowy | Gazetacodzienna [online], gazetacodzienna.pl [dostęp 2022-05-31].
- ↑ Mural antysmogowy w Cieszynie gotowy [online], OX.pl [dostęp 2022-05-31] (pol.).
- ↑ Powstanie antysmogowy mural [online], OX.pl [dostęp 2022-05-31] (pol.).
- ↑ GLOS.LIVE, Gazeta Polaków w Republice Czeskiej- Cieszyn: mural przypomina, że nad Olzą jeździły tramwaje [online], glos.live [dostęp 2022-05-31].
Bibliografia
edytuj- Jan Blumenschein, Lubomír Kysela, Kateřina Stenchlá: Tramvaje v Těšíně 1911-1921. SURSUM, Brno 2000.