Teatr na Pohulance
Teatr na Pohulance – teatr w Wilnie, od 1913 siedziba Teatru Polskiego; w latach 1925–1929 siedziba teatru „Reduta”.
 Teatr na Pohulance (2007) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Jana Basanowicza 13 |
| Typ budynku | |
| Architekt | |
Położenie na mapie Wilna  | |
Położenie na mapie Litwy  | |
 54°40′51,44″N 25°16′24,20″E/54,680956 25,273389
| |
Historia
edytujNazwa pochodzi od nazwy ulicy Wielka Pohulanka (obecnie J. Basanavičiusa), przy której się znajduje. Wzniesiony w latach 1912–1914 z inicjatywy Hipolita Korwin-Milewskiego według projektu architektów Aleksandra Parczewskiego i Wacława Michniewicza ze składek społeczeństwa polskiego ówczesnego Wilna. Budynek przekazany został władzom miasta pod warunkiem, iż będą tu występować wyłącznie teatry polskie. Gmach wykazuje pewne cechy architektury barokowej i romańskiej.
Teatr w czasach zaboru carskiego był jedną z najbardziej znaczących placówek o przeznaczeniu kulturalnym i artystycznym[potrzebny przypis]. W 1922 r. był miejscem obrad Sejmu Litwy Środkowej[1]. W latach 1925–1929 budynek teatru na Pohulance był siedzibą teatru-laboratorium „Reduta” kierowanego przez Juliusza Osterwę. W kolejnych latach na jego scenie debiutowała lub występowała cała czołówka polskich artystów, szczególny ich napływ miał miejsce w czasie okupacji.
Na tej scenie występowali znani polscy aktorzy: Irena Eichlerówna, Nina Andrycz, Henryk Borowski, Hanka Ordonówna, Aleksander Zelwerowicz, Zygmunt Bończa-Tomaszewski, Zdzisław Mrożewski, Danuta Szaflarska, Jerzy Duszyński, Igor Przegrodzki, Hanka Bielicka.
Po II wojnie światowej, wbrew intencji ofiarodawców, którzy zastrzegli, że Teatrze mają występować tylko zespoły polskie, budynek został przekazany Litewskiemu Teatrowi Opery i Baletu, następnie mieścił się tu Teatr Młodzieży (litew. Jaunimo Teatras), od 1986 jest to siedziba Litewskiego Rosyjskiego Teatru Dramatycznego.
We wrześniu 2022 w reakcji na agresję Rosji na Ukrainę przemianowano teatr na Wileński Teatr Stary[2].
Przypisy
edytuj- ↑ Ferdynand Ruszczyc, Dziennik: W Wilnie, 1919-1932, Secesja, 1994, s. 164, ISBN 978-83-903106-3-3 [dostęp 2022-08-07] (pol.).
- ↑ Wilno. Awantura o sowieckie pomniki.
Bibliografia
edytuj- Jotkiałło Halina, 90. rocznica Teatru na Pohulance, Magazyn Wileński, grudzień 2003, dostępne w Internecie, dostęp 2009-03-15
Linki zewnętrzne
edytuj- Archiwalne widoki budynku w bibliotece Polona