Tastawinzaur
Tastawinzaur (Tastavinsaurus) – rodzaj zauropoda z grupy Titanosauriformes. Żył u schyłku wczesnej kredy (apt), około 120 mln lat temu. Gatunkiem typowym jest Tastavinsaurus sanzi. Nazwa rodzajowa pochodzi od Peñarroya de Tastavins – wsi w prowincji Teruel, w okolicach której po raz pierwszy odkryto jego szczątki – zaś epitet gatunkowy honoruje hiszpańskiego paleontologa, José Luísa Sanza[1].
Tastavinsaurus | |||
Canudo, Royo-Torres i Cuenca-Bescós, 2008 | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Infrarząd | |||
(bez rangi) | Titanosauriformes | ||
(bez rangi) | Laurasiformes? | ||
Rodzaj |
tastawinzaur | ||
Gatunki | |||
|
W skałach pochodzenia morskiego w formacji Xert w południowo-wschodniej Hiszpanii odnaleziono jeden niekompletny szkielet tastawinzaura. Materiał kopalny obejmował trzy kręgi grzbietowe i fragment czwartego, dziewięć żeber, kość krzyżową, dwadzieścia pięć kręgów ogonowych, dwadzieścia jeden ostróg, obie kości biodrowe, łonowe, kulszowe i udowe, prawe: piszczel i kość strzałkową, sześć kości śródstopia i siedem paliczków. Jest to jeden z najbardziej kompletnych odnalezionych szkieletów wczesnokredowych europejskich zauropodów[1]. W 2012 roku opisano niekompletny szkielet pozaczaszkowy tastawinzaura odkryty na stanowisku La Canaleta w Teruel[2].
Analiza kladystyczna przeprowadzona w 2008 roku zasugerowała, że Tastavinsaurus to takson siostrzany północnoamerykańskiego Venenosaurus[1]. Bliskie pokrewieństwo tych rodzajów potwierdziła również analiza z 2012 roku, w której wraz z Cedarosaurus tworzyły klad Laurasiformes[2]. Pokrewieństwo to neguje natomiast analiza D'Emica z tego samego roku, z której wynika, że Venenosaurus i Cedarosaurus były przedstawicielami rodziny Brachiosauridae, zaś Tastavinsaurus był bazalnym przedstawicielem siostrzanego do Brachiosauridae kladu Somphospondyli (obejmującego tytanozaury, euhelopy i ich najbliższych krewnych); według tej analizy Tastavinsaurus był taksonem siostrzanym do kladu obejmującego wszystkich pozostałych przedstawicieli Somphospondyli poza najbardziej bazalnymi rodzajami Ligabuesaurus i Sauroposeidon[3].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c José I. Canudo, Rafael Royo-Torres, Gloria Cuenca-Bescós. A new sauropod: Tastavinsaurus sanzi gen. et sp. nov. from the Early Cretaceous (Aptian) of Spain. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 28 (3), s. 712–731, 2008. DOI: 10.1671/0272-4634(2008)28[712:ANSTSG]2.0.CO;2. (ang.).
- ↑ a b Rafael Royo-Torres, Luis Alcalá, Alberto Cobos. A new specimen of the Cretaceous sauropod Tastavinsaurus sanzi from El Castellar (Teruel, Spain), and a phylogenetic analysis of the Laurasiformes. „Cretaceous Research”. 34, s. 61–83, 2012. DOI: 10.1016/j.cretres.2011.10.005. (ang.).
- ↑ Michael D. D'Emic. The early evolution of titanosauriform sauropod dinosaurs. „Zoological Journal of the Linnean Society”. 166 (3), s. 624–671, 2012. DOI: 10.1111/j.1096-3642.2012.00853.x. (ang.).