Tanburica
Tanburica – południowosłowiański instrument muzyczny strunowy[1][2][3] występujący współcześnie w Wojwodinie, Słowenii i Chorwacji[1][2]. Przypomina małą lutnię[1][2][4].
| |
| Klasyfikacja naukowa | |
| 321.321 | |
| Klasyfikacja popularna | |
| instrument strunowy szarpany | |
| Podobne instrumenty | |
Tanburica ma niewielki, wypukły korpus[4] z płaską, perforowaną płytą rezonansową[2]. Długa szyjka zaopatrzona jest w metalowe progi. W pierwotnej, XV-wiecznej formie ustawione są one w dwóch rzędach: po jednym, naprzemiennie diatonicznym i dopełnieniowo chromatycznym dla każdej pary czterech strun, z pierwszymi czterema lub pięcioma wspólnymi dla wszystkich strun. Trzy struny takiego instrumentu strojone są w unisonie, czwarta w kwincie[4][2].
Współcześnie, począwszy od XIX wieku buduje się tanburicę w pięciu rozmiarach – od sopranowego do kontrabasowego. Instrument ma pięć strun strojonych w kwintach i chromatycznie rozmieszczone progi[4][3]. Rodzina takich instrumentów wchodzi w skład zespołów tanburicowych popularnych w północno-zachodnich regionach Bałkanów. Utworzenie pierwszego takiego zespołu w 1840 przypisuje się chorwackiemu kompozytorowi i działaczowi politycznemu Pajo Kolarićowi[3]. Największym popularyzatorem gry na tanburicy był Serb Janika Balaž[5].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c tanburica, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-05-28].
- ↑ a b c d e Baculewski et al. 2006 ↓, s. 883.
- ↑ a b c Richard March, Tamburitza, [w:] Grove Music Online, Oxford University Press, 2012, DOI: 10.1093/gmo/9781561592630.article.A2225664 [dostęp 2024-05-28] (ang.).
- ↑ a b c d tambura, [w:] Magyar Elektronikus Könyvtár [online], Państwowa Biblioteka Széchényiego [dostęp 2024-05-28] (węg.).
- ↑ Mario Marinić, Na današnji dan 1925. rođen je Janika Balaž [online], NACIONAL.HR, 23 grudnia 2019 [dostęp 2024-05-28] (chorw.).
Bibliografia
edytuj- Krzysztof Baculewski et al.: Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-13410-0.
Linki zewnętrzne
edytuj- Janika Balaz - Evo Srcu Mom Radosti w serwisie YouTube – utwór na tanburicy w wykonaniu Janiki Balaža