Tadeusz Mitraszewski
Tadeusz Franciszek Stanisław Mitraszewski (ur. 23 października 1892 we Lwowie, zm. 25 października 1960 w Warszawie) – polski prawnik, prokurator, sędzia i adwokat, oficer audytor rezerwy Wojska Polskiego.
| Pełne imię i nazwisko |
Tadeusz Franciszek Stanisław Mitraszewski |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
23 października 1892 |
| Data i miejsce śmierci |
25 października 1960 |
| Stanowisko |
prezes sądu |
| Pracodawca |
Sąd Okręgowy w Wilnie |
| Odznaczenia | |
  
| |
Życiorys
edytujUrodził się 23 października 1892 we Lwowie jako syn Franciszka[1]. Ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Franciszkańskiego we Lwowie[1].
W czasie I wojny światowej walczył w szeregach cesarsko-królewskiej Obrony Krajowej. Jego oddziałem macierzystym był 19 pułk piechoty OK[2][3]. Początkowo pełnił służbę jako aspirant oficerski[2]. Na stopień podporucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1916[4].
W 1920 był oficerem śledczym w sądzie polowym 5 Dywizji Piechoty[5]. 20 września 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu kapitana, w Korpusie Sądowym, w grupie oficerów byłej armii austro-węgierskiej[6]. W latach 1920–1921 w Dowództwie 6 Armii[7][8]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 55. lokatą w korpusie oficerów sądowych[9]. W latach 1923–1924 pełnił służbę w Prokuraturze przy Wojskowym Sądzie Okręgowym Nr II w Lublinie na stanowisku podprokuratora[10][11]. Z dniem 15 stycznia 1926, w związku z wejściem w życie nowej organizacji służby sprawiedliwości, został zatwierdzony na stanowisku referenta w Wydziale III Departamentu IX Sprawiedliwości Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie[12]. Później został przeniesiony służbowo z Dep. IX MSWojsk. do Prokuratury przy WSO Nr II[13]. W marcu 1927 został mianowany podprokuratorem przy wojskowych sądach okręgowych i przeniesiony do Prokuratury przy WSO Nr II na stanowisko podprokuratora[14]. W kwietniu 1928 został przeniesiony do Prokuratury przy Wojskowym Sądzie Okręgowym Nr IX w Brześciu na stanowisko podprokuratora[15][16]. Z dniem 31 października 1928 został przeniesiony do rezerwy[17]. W 1934, jako oficer rezerwy Korpusu Sądowego pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Sambor[18].
W latach 1930–1933 był wiceprokuratorem w Sądzie Okręgowym w Lublinie[19][20][1]. 17 września 1930 wystąpił jako oskarżyciel w procesie byłej posłanki Ireny Kosmowskiej[21]. W latach 1933–1934 był prokuratorem w Sądzie Okręgowym w Samborze[22][1]. 20 września 1933 wystąpił jako oskarżyciel w procesie o zabójstwo Tadeusza Hołówki[23]. W lipcu 1934 jako wiceprokurator Sądu Apelacyjnego w Warszawie został delegowany do Ministerstwa Sprawiedliwości na stanowisko dyrektora Departamentu Karnego w stopniu głównego komisarza Straży Więziennej[1]. W 1935 został mianowany zastępcą dyrektora wspomnianego departamentu[1][24]. Współorganizował reformę systemu penitencjarnego oraz reformę szkolnictwa zawodowego personelu więziennego[25].
12 września (27 maja[26]) 1938 został mianowany prezesem Sądu Okręgowego w Wilnie[27][28]. 24 września tego roku został pożegnany przez ministra sprawiedliwości Witolda Grabowskiego i wiceministra sprawiedliwości Adama Chełmońskiego[29].
Po powrocie z obozu internowanych na Litwie nie został członkiem konspiracji wileńskiej[30]. Wojskowy Sąd Specjalny w Wilnie skazał go za zrzeczenie się narodowości polskiej na karę pozbawienia wolności z odroczeniem wykonania orzeczonej kary po wojnie[31].
Wiosną 1941 zdołał z rodziną przedostać się na stronę niemiecką, a później do Generalnego Gubernatorstwa, gdzie został polskim prokuratorem w Sądzie Okręgowym w Radomiu[27]. W styczniu 1942 polski Zarząd Zakładów Karnych w Warszawie skierował go do pracy we Lwowie, gdzie objął stanowisko wiceprokuratora w Sądzie Apelacyjnym (dla Polaków) oraz sprawował nadzór administracyjno-gospodarczy nad więzieniami i nielicznym polskim personelem w Dystrykcie Galicja[27]. Współpracował z delegatem Rady Głównej Opiekuńczej[27]. Pod koniec lutego 1945 powrócił do rodziny pod Warszawą, a następnie pracował jako radca prawny w różnych instytucjach[27]. W 1960 był adwokatem w Zespole Adwokackim nr 3 w Warszawie[32]. Zmarł 25 października 1960 w Warszawie i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 263, rząd 6, miejsce 7)[33].
Był żonaty z Marią z Jaworskich (1896–1987), z którą miał syna Stanisława (1933–2006)[33].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski[27]
- Złoty Krzyż Zasługi – 11 listopada 1935 „za zasługi na polu pracy w sądownictwie”[34]
- odznaka „Za zasługi w pracy penitencjarnej” – pośmiertnie 28 czerwca 2019[1]
- Srebrny Medal Waleczności 2 klasy[3]
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g Bedyński 2019 ↓, s. 40.
- ↑ a b Ranglisten 1916 ↓, s. 87.
- ↑ a b Ranglisten 1918 ↓, s. 289.
- ↑ Ranglisten 1918 ↓, s. 109.
- ↑ Tuliński 2020 ↓, s. 840.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 37 z 29 września 1920, s. 925.
- ↑ Tuliński 2020 ↓, s. 780.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 415.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 305.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1083, 1092.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 977, 987.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 8 z 6 lutego 1926 roku, s. 4.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 31 marca 1927, s. 102.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 31 marca 1927, s. 97, 102.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928, s. 161.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 695.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928, s. 304.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 199.
- ↑ Kirkiczenko i Kraczkiewicz 1930 ↓, s. 85.
- ↑ Kirkiczenko i Kraczkiewicz 1933 ↓, s. 76.
- ↑ Rozprawa przeciw b. posłance Kosmowskiej. „Kurjer Zachodni”. 215, s. 1, 1930-09-18. Sosnowiec.
- ↑ Kirkiczenko, Kraczkiewicz i Rudzisz 1934 ↓, s. 112.
- ↑ Wspólnicy morderców ś.p. Tadeusza Hołówki przed sądem przysięgłych w Samborze. „Dziennik Bydgoski”. 216, s. 12, 1933-09-21. Bydgoszcz.
- ↑ Kirkiczenko, Kraczkiewicz i Rudzisz 1938 ↓, s. 22.
- ↑ Bedyński 2019 ↓, s. 40–41.
- ↑ Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Sprawiedliwości”. 6, s. 92, 1938-06-15. Warszawa: Ministerstwo Sprawiedliwości..
- ↑ a b c d e f Bedyński 2019 ↓, s. 41.
- ↑ Sprawy służbowe. „W Służbie Penitencjarnej”. 19 (59), s. 9, 1938-10-01. Warszawa.
- ↑ Pożegnanie p. Prezesa Tadeusza Mitraszewskiego. „W Służbie Penitencjarnej”. 19 (59), s. 8, 1938-10-01. Warszawa.
- ↑ Kania 2010 ↓, s. 83.
- ↑ Kania 2010 ↓, s. 60, 83.
- ↑ Wykaz zespołów adwokackich i lista adwokatów w PRL według stanu na dzień 31 maja 1960 r.. „Palestra”. 4/7-8 (31-32) dodatek, s. 79, 1960. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze. [dostęp 2021-09-06].
- ↑ a b Cmentarz Stare Powązki: TADEUSZ MITRASZEWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2024-09-24].
- ↑ M.P. z 1935 r. nr 258, poz. 309.
Bibliografia
edytuj- Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1916. Wien: K. K. Hof und Staatsdruckerei, 1916. (niem.).
- Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1918. Wien: K. K. Hof und Staatsdruckerei, 1918. (niem.).
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
- Krystian Bedyński. Pośmiertnie odznaczeni podczas Centralnych Obchodów Święta Służby Więziennej 28 czerwca 2019 r.. „Forum Służby Więziennej”. 254, lipiec 2019. Warszawa. ISSN 2545-1847.
- Leszek Kania. Organizacja i funkcjonowanie podziemnego wymiaru sprawiedliwości na Wileńszczyźnie w latach II wojny światowej (1940-1945). „Studia Lubuskie”. VI, 2010. Sulechów: Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej. ISSN 1733-8271.
- Jerzy Kirkiczenko, Marian Kraczkiewicz: Kalendarz sądowy na rok 1930. Warszawa: 1930.
- Jerzy Kirkiczenko, Marian Kraczkiewicz: Kalendarz sądowy na rok 1933. Warszawa: Ferdynand Hoesick, 1933.
- Jerzy Kirkiczenko, Marian Kraczkiewicz, Kazimierz Rudzisz: Kalendarz informator sądowy na 1934 rok. Warszawa: Skład Główny Księgarni Ferdynanda Hoesicka, 1934.
- Jerzy Kirkiczenko, Marian Kraczkiewicz, Kazimierz Rudzisz: Kalendarz informator sądowy na 1938 rok. Warszawa: Wydawnictwo „Biblioteka Prawnicza”, 1938.
- Arkadiusz Tuliński: 6 Armia Wojska Polskiego w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 r.. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2020. ISBN 978-83-8229-062-2.