Tadeusz Lubicz-Niezabitowski
Tadeusz Ludwik Lubicz-Niezabitowski[a] ps. „Żarski”[2] (ur. 22 maja 1896 w Leżajsku, zm. 26 listopada 1952 w Londynie) – pułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.
 Tadeusz Lubicz-Niezabitowski (1933) | |
 pułkownik dyplomowany piechoty
| |
| Pełne imię i nazwisko |
Tadeusz Ludwik Lubicz-Niezabitowski |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
22 maja 1896 |
| Data i miejsce śmierci |
26 listopada 1952 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1914–1945 |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
dowódca dywizji |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
          
| |
Życiorys
edytujUrodził się 22 maja 1896 w Leżajsku, w rodzinie Waleriana i Jadwigi z Przybylskich[3][4][2][5]. Był bratem Czesława Szczęsnego ps. „Lubicz” (1893–1970), majora administracji inżyniera Wojska Polskiego, odznaczonego Krzyżem Niepodległości[6][7]. W 1907 ukończył szkołę powszechną w Tarnobrzegu[5].
W czasie I wojny światowej walczył w Legionach Polskich[8]. Był oficerem 1 pułku piechoty Legionów Polskich. 15 grudnia 1915 został mianowany chorążym[9]. Pięć dni później w c. k. Gimnazjum w Mielcu, razem z Janem Światkowskim, zdał egzamin i otrzymał świadectwo dojrzałości[4][8]. 1 listopada 1916 został mianowany podporucznikiem piechoty[9]. Do Wojska Polskiego wstąpił w Krakowie 12 listopada 1918[8].
W latach 1921–1922 był słuchaczem I Kursu Doszkolenia Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem od dnia 1 czerwca 1919 i 521. lokatą w korpusie oficerów piechoty[10]. Po ukończeniu kursu i uzyskaniu „pełnych kwalifikacji do pełnienia służby na stanowiskach Sztabu Generalnego” przydzielony został do 3 Dywizji Piechoty Legionów w Zamościu na stanowisko szefa sztabu. Z dniem 1 sierpnia 1924 przeniesiony został do Oddziału I Sztabu Generalnego na stanowisko referenta[11]. 26 stycznia 1928 został awansowany na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 i 70. lokatą w korpusie oficerów piechoty[12]. W marcu 1928 zastąpił płk. SG Adama Koca na stanowisku szefa sztabu Dowództwa Okręgu Korpusu Nr VI we Lwowie[13]. W czasie studiów w WSWoj. oraz w czasie służby sztabowej pozostawał oficerem nadetatowym 23 pułku piechoty we Włodzimierzu. W maju 1930 przeniesiony został do Korpusu Ochrony Pogranicza na stanowisko dowódcy pułku KOP „Sarny”[14][15][2][8]. 26 stycznia 1935 został awansowany na pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1935 i 3. lokatą w korpusie oficerów piechoty[16][17]. 29 września 1936 został szefem sztabu Inspektora Obrony Powietrznej Państwa, generała brygady Józefa Zająca[18]. W sierpniu 1939 został przeniesiony na stanowisko dowódcy piechoty dywizyjnej 4 Dywizji Piechoty w Toruniu.
Po objęciu przez gen. bryg. Mikołaja Bołtucia dowództwa Grupy Operacyjnej „Wschód” wyznaczony został na stanowisko dowódcy 4 Dywizji Piechoty. Trzeciego dnia kampanii wrześniowej 1939, w czasie bitwy nad Osą, gen. Bołtuć odebrał mu dowództwo dywizji i wyznaczył na stanowisko dowódcy piechoty dywizyjnej 4 DP, które dotychczas zajmował płk dypl. Mieczysław Rawicz-Mysłowski. 12 września, w czasie bitwy nad Bzurą ponownie objął dowództwo 4 DP po poległym pułkowniku Rawicz-Mysłowskim. Następnego dnia przekazał dowodzenie dywizją płk. Józefowi Werobejowi.
Po zakończeniu walk przebywał w niewoli niemieckiej, między innymi w Oflagu VII A Murnau. Wiosną 1945 został negatywnie zaopiniowany przez gen. dyw. Juliusza Rómmela, który stwierdził, że pułkownik Niezabitowski to „fantasta nienadający się do linii, mógłby w ostateczności pracować wojskowo-biurowo. Nie nadaje się”[19].
Zmarł 26 listopada 1952 w Londynie[20]. Został pochowany na cmentarzu Hampstead[20].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari – 17 maja 1921[21]
- Krzyż Niepodległości – 20 stycznia 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[22][2]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – 10 listopada 1933 „za gorliwą pracę na polu organizacji i wyszkolenia wojska oraz za ideową i owocną działalność społeczną”[23][24]
- Krzyż Walecznych czterokrotnie[25][17]
- Złoty Krzyż Zasługi – 10 listopada 1928[26][27][28]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[29]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[29]
- Order Krzyża Wolności (Estonia)[29]
- sersbsko-horwacko-słoweński Złoty Medal Waleczności Miloša Obilića[25]
- Order Pogromcy Niedźwiedzia III klasy (1922, Łotwa)[30]
- Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej (Łotwa)[31]
- Medal Zasługi Wojennej II klasy na wstążce Krzyża Żelaznego (niem. Krieger-Verdienstmedaille) – grudzień 1915[32]
Uwagi
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934, s. 23.
- ↑ a b c d Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-09-08]..
- ↑ Kolekcja VM ↓, s. 1.
- ↑ a b Sprawozdanie 1916 ↓, s. 44.
- ↑ a b Niezabitowski (Lubicz-Niezabitowski) Tadeusz Ludwik, ps. „Żarski”. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2024-01-08].
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 288, 442.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-09-08]..
- ↑ a b c d Kolekcja VM ↓, s. 4.
- ↑ a b Lista starszeństwa 1917 ↓, s. 22.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 36.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 77 z 11 sierpnia 1924, s. 441.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 28 stycznia 1928, s. 20.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 21 marca 1928, s. 92.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 18 czerwca 1930, s. 223.
- ↑ Lista oficerów dyplomowanych 1931 ↓, s. 6.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 26 stycznia 1935, s. 1.
- ↑ a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 9.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 416.
- ↑ Czerwiński 1993 ↓, s. 230.
- ↑ a b The Polish Heritage Society UK Ltd. : Honours : Polish Graves in North, West & South London cemeteries and churches. The Polish Heritage Society UK Ltd.. [dostęp 2022-09-08]..
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 21 z 28 maja 1921, s. 990.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 18, poz. 31.
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 259, poz. 277.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 11 listopada 1933, s. 281.
- ↑ a b Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 118.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11 listopada 1928, s. 404.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 6 sierpnia 1929, s. 252.
- ↑ a b c Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Wyd. II popr. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938, s. 522.
- ↑ Vilius Kavaliauskas: Symbole wolności bałtyckiej 1918–1940. Warszawa: Muzeum Łazienki Królewskie, 2020, s. 41-42. ISBN 978-83-64178-88-7.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 6 sierpnia 1929, s. 238.
- ↑ Przyznany przez cesarza Niemiec i króla Prus na wniosek dowódcy armii gen. Alexandra von Linsingena. Rozkaz Nr 177. „Goniec Polowy Legionów : Dziennik rozporządzeń Komendy Legionów Polskich”. 12, s. 1, 1916-01-15. Lwów..
Bibliografia
edytuj- Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Mielcu za I. i II. półrocze roku szkolnego 1915/16. Miejsce: Nakładem Funduszu Naukowego, 1916.
- Lubicz-Niezabitowski Tadeusz Ludwik. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari; sygn. I.482.69-6190 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-11-15].
- Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917). Komenda Legionów Polskich, 1917.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Lista oficerów dyplomowanych (stan z dnia 15 kwietnia 1931 roku). Warszawa: Sztab Główny, 1931.
- Zbigniew Czerwiński. Generała Juliusza Rómmla opinie o wyższych oficerach WP. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 1 (143), 1993. Warszawa: Wojskowy Instytut Historyczny.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.