TW Piscis Austrini

gwiazda w gwiazdozbiorze Ryby Południowej

TW Piscis Austrini (TW PsA, Fomalhaut B) – gwiazda w gwiazdozbiorze Ryby Południowej, odległa od Słońca o około 25 lat świetlnych. Jest składnikiem układu Fomalhauta.

TW Piscis Austrini
α PsA B
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Ryba Południowa

Rektascensja

22h 56m 24,053s

Deklinacja

−31° 33′ 56,04″

Paralaksa (π)

0,131438 ± 0,000086[1]

Odległość

24,815 ± 0,016 ly
7,6081 ± 0,0050 pc

Wielkość obserwowana
(pasmo V)

6,48m[1]

Ruch własny (RA)

329,58 ± 0,12 mas/rok[1]

Ruch własny (DEC)

−158,29 ± 0,10 mas/rok[1]

Prędkość radialna

7,153 ± 0,0003 km/s[1]

Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy

pomarańczowy karzeł

Typ widmowy

K4 Ve[1]

Masa

0,73 +0,02−0,01 M[2]

Promień

0,688 ± 0,034 R[2]

Metaliczność [Fe/H]

−0,01[3]

Wielkość absolutna

7,07m[3]

Jasność

0,189 ± 0,013 L[2]

Okres obrotu

10,3 d[2]

Wiek

440 ± 40 mln lat[2]

Temperatura

4594 ± 80 K[2]

Charakterystyka orbitalna
Krąży wokół

Fomalhauta

Półoś wielka

57,4 +3,9−2,5×103 au[2]

Okres orbitalny

~8 mln lat[2]

Alternatywne oznaczenia
2MASS: J22562403-3133559
Cordoba Durchmusterung: CD −32 17321
Boss General Catalogue: GC 31978
Katalog Gliesego: GJ 879
Katalog Henry’ego Drapera: HD 216803
Katalog Hipparcosa: HIP 113283
Katalog jasnych gwiazd: HR 8721
SAO Star Catalog: SAO 214197
Fomalhaut B; CPD −32 6550

Charakterystyka

edytuj

Jest to pomarańczowy karzeł, gwiazda ciągu głównego należąca do typu widmowego K4. Jest to także gwiazda zmienna typu BY Draconis[1]. Gwiazda ma jasność równą około 0,19 jasności Słońca i temperaturę około 4600 K. Jej masa to około 73% masy Słońca, a promień jest równy 69% promienia Słońca. Korona TW PsA emituje promieniowanie rentgenowskie. Na podstawie emisji rentgenowskiej, prędkości obrotu i zawartości litu można ocenić, że gwiazda ma 400 ± 70 milionów lat[2].

Jeszcze w 1938 roku Willem Luyten zauważył, że TW Piscis Austrini i jasna gwiazda Fomalhaut (Alfa Piscis Austrini) mają bardzo zbliżony ruch własny i odległość od Słońca, co sugerowało, że tworzą układ podwójny. Gwiazdy dzieli odległość około 7100 sekund kątowych. Także nowsze pomiary potwierdzają zbieżność ich ruchów; różnica prędkości gwiazd jest mniejsza niż prędkość ucieczki z pola grawitacyjnego Fomalhauta w takiej odległości, w jakiej znajduje się TW PsA, co zgadza się z hipotezą o ich grawitacyjnym powiązaniu. Cały system, po uwzględnieniu ograniczeń na wiek obu gwiazd, ma 440 ± 40 milionów lat[2].

Chociaż orbita nie jest znana, na podstawie oddalenia (ponad 57 tysięcy jednostek astronomicznych) można oszacować, że TW Piscis Austrini okrąża Fomalhauta w czasie około 8 milionów lat. Jest to jeden z najszerszych znanych układów podwójnych[2], chociaż gwiazdy okazują się mieć jeszcze jedną, dalszą towarzyszkę oznaczoną LP876-10, która na ich obieg potrzebuje co najmniej 35 milionów lat[4].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g TW Piscis Austrini w bazie SIMBAD (ang.) [dostęp 2021-03-02]
  2. a b c d e f g h i j k Eric E. Mamajek. On the Age and Binarity of Fomalhaut. „The Astrophysical Journal Letters”. 754 (2), s. L20, 2012-07-10. DOI: 10.1088/2041-8205/754/2/L20. (ang.). 
  3. a b Anderson E., Francis C: HIP 113283. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2017-07-26]. (ang.).
  4. Jim Kaler: Fomalhaut. STARS, 2013-12-12. [dostęp 2017-10-17]. (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj