Szymon Mocek
Szymon Mocek (ur. 28 października 1888 w Bukówcu Górnym, zm. 13 lutego 1960[a] w Koszalinie) – chorąży saperów Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej, kawaler Krzyża Srebrnego Orderu Virtuti Militari.
chorąży | |
Data i miejsce urodzenia |
28 października 1888 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
13 lutego 1960 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1908–1910 |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki | |
Stanowiska |
dowódca plutonu |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujUrodził się w rodzinie Józefa (rolnika) i Anny z domu Małeckiej.
Po ukończeniu szkoły powszechnej został członkiem Towarzystwa „Sokół”. W latach 1908–1910 odbywał służbę wojskową w 5 batalionie pionierów armii niemieckiej. Po przejściu do cywila pracował zawodowo. W okresie I wojny światowej został ponownie powołany do armii Cesarstwa Niemieckiego, w której służył w latach 1914–1918, walcząc między innymi na froncie zachodnim[1].
Uczestnik powstania wielkopolskiego – w grudniu 1918 roku utworzył oddział powstańczy (pod nazwą Bukówiec Górny), na którego czele walczył na odcinku Leszno–Wschowa. Na początku stycznia 1919 roku wstąpił do Wojska Polskiego i otrzymał przydział do 14 batalionu saperów Wielkopolskich. Pod dowództwem porucznika Kandziery wziął udział w walkach pod Odolanowem i Granowcem[2] . Od września 1919 r. jako dowódca plutonu saperów uczestniczył w wojnie z bolszewikami. Jego pluton wraz z resztą 14 baonu saperów Wlkp. wchodził w skład 14 Dywizji Piechoty, walczącej w ramach Frontu Litewsko-Białoruskiego. Sierżant Szymon Mocek odznaczył się w nocy z 4 na 5 stycznia 1920 roku podczas walk w okolicach wsi Sawicze koło Bobrujska. Wówczas to, podczas ataku bolszewików, zebrał samorzutnie oddział saperów i zaatakował wroga ze skrzydła, wywołując panikę w jego szeregach. Za ten czyn został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari[1]. Nadanie to zostało następnie potwierdzone dekretem Wodza Naczelnego marszałka Józefa Piłsudskiego L.2972 z 13 maja 1921 roku (opublikowanym w Dzienniku Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 21 z dnia 28 maja 1921 roku)[3]. W czerwcu 1921 roku został awansowany do stopnia chorążego.
Do końca lipca 1933 roku[b] służył zawodowo w Wojsku Polskim, a ostatnim miejscem jego przydziału był Batalion Mostowy w Kazuniu[c]. Po przejściu do rezerwy zamieszkał w Gnieźnie. We wrześniu 1939 roku walczył w składzie Armii „Lublin”. Od października 1939 r. przebywał w sowieckiej niewoli, z której uciekł i powrócił do Gniezna. Pod koniec lutego następnego roku został razem z rodziną wysiedlony do Rzeszowa. Od roku 1945 mieszkał i pracował zawodowo w Koszalinie. Był represjonowany i więziony przez UB. Na emeryturę przeszedł w 1958 roku. Zmarł w Koszalinie, pochowany został w Gnieźnie na cmentarzu św. Piotra i Pawła (spoczywa razem z żoną Heleną – sektor: 8, rząd: 1, grób: 19)[1].
Żoną Szymona Mocka była od 1921 roku Helena Grzesiecka (ur. 8.5.1895 r., zm. 11.7.1948 r.), z którą mieli syna Edwarda oraz córki Zytę i Janinę[1].
Ordery i odznaczenia
edytujUwagi
edytuj- ↑ Data śmierci podana została na podstawie inskrypcji z tablicy nagrobnej (http://www.ememento.pl/searchone/25351). Według innych źródeł zmarł w dniu 11 lutego 1960 roku.
- ↑ Według informacji zawartych na „Liście odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym”, zamieszczonej na stronie Wielkopolskiego Towarzystwa Genealogicznego „Gniazdo” (http://powstancy-wielkopolscy.pl/szymon_mocek), Szymon Mocek przeszedł do rezerwy w lipcu 1934 roku.
- ↑ Informacja podana na podstawie danych zawartych w kartotece personalno-odznaczeniowej Wojskowego Biura Historycznego.
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Polak (red.) 1991 ↓, s. 99.
- ↑ a b Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym ↓.
- ↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 21 z 28 V 1921, s. 994.
- ↑ Mańkowski 1934 ↓, s. 41.
Bibliografia
edytuj- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. 2/1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1991. ISBN 83-900510-0-1.
- Dzienniki Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych z lat 1920–1937. [dostęp 2020-02-10].
- Witold Mańkowski: Zarys historii wojennej 7-go Pułku Saperów Wielkopolskich. Warszawa: Główna Drukarnia Wojskowa, 1934, seria: Zarys historii wojennej formacji polskich 1918–1920.
- Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym na stronie Wielkopolskiego Towarzystwa Genealogicznego „Gniazdo”.. [dostęp 2020-02-10].