Szybka Kolej Regionalna

Szybka Kolej Regionalna – system kolei aglomeracyjnej działający od 14 grudnia 2008 na terenie konurbacji górnośląskiej, łączący Tychy z Sosnowcem przez Katowice, obsługiwany przez Koleje Śląskie.

Szybka Kolej Regionalna
kolej aglomeracyjna
ilustracja
Państwo

 Polska

Lokalizacja

Tychy, Katowice i Sosnowiec

Operator

Koleje Śląskie

Liczba linii

1

Lata funkcjonowania

od 2008

Infrastruktura
Długość sieci

28,995 km

Rozstaw szyn

1435 mm

Liczba stacji

13

Trasa Szybkiej Kolei Regionalnej ma długość 30,458 km[1]. Połączenie wykorzystuje linie kolejowe nr 179 (przystanki Tychy Lodowisko – Tychy), 139 (Tychy – Katowice) i 1 (Katowice – Sosnowiec Główny)[2].

Na trasie znajduje się 13 przystanków, obowiązuje na niej takt godzinny, dodatkowo w godzinach szczytów funkcjonują pociągi skróconej relacji Tychy LodowiskoKatowice[1].

Km Nazwa Miasto Dzielnica Park & Ride Przesiadki
0,000 Sosnowiec Główny Sosnowiec Śródmieście Nie tramwaj, autobus
3,366 Katowice Szopienice Południowe Katowice Szopienice-Burowiec Nie autobus
6,109 Katowice Zawodzie Zawodzie Nie
8,834 Katowice Śródmieście Nie tramwaj, autobus
12,239 Katowice Brynów Załęska Hałda-Brynów Nie
14,549 Katowice Ligota Ligota-Panewniki Tak autobus
16,222 Katowice Piotrowice Piotrowice-Ochojec Nie autobus
19,952 Katowice Podlesie Podlesie Nie autobus
25,439 Tychy Tychy Stare Tychy Tak trolejbus, autobus
27,787 Tychy Zachodnie Śródmieście Nie trolejbus, autobus
28,292 Tychy Aleja Bielska Nie autobus
28,721 Tychy Grota-Roweckiego Nie trolejbus, autobus
29,989 Tychy Lodowisko Tak trolejbus, autobus
[1] [3] [4]

Bilety

edytuj

W pociągach Szybkiej Kolei Regionalnej, obok zwykłej taryfy Kolei Śląskich, obowiązuje Taryfa Pomarańczowa. Wszystkie bilety pomarańczowe są ważne w pociągach na odcinku Tychy LodowiskoKatowice Szopienice Południowe oraz w autobusach i trolejbusach ZTM, jednak wyłącznie w granicach administracyjnych miasta Tychy[5].

Historia

edytuj

Geneza

edytuj

W latach 90. XX wieku ze względu na rozwój komunikacji indywidualnej oraz autobusowej nastąpił intensywny spadek liczby przewożonych osób na odcinku TychyTychy Miasto[6]. Dodatkowym problemem było poprowadzenie trasy do Katowic okrężną trasą przez Murcki[6]. W wyniku powyższych czynników 19 lutego 2001 linia Tychy – Tychy Miasto została zamknięta dla ruchu pasażerskiego[6].

W 2005 roku pojawiły się pierwsze plany Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego oraz Urzędu Miasta Tychy odnośnie do stworzenia systemu szybkiej kolei miejskiej, łączącej Tychy, Katowice i Sosnowiec[7]. 27 lipca 2006 województwo śląskie podpisało umowę ze spółką Stadler Rail na dostawę 4 sztuk 4-członowych FLIRT-ów do obsługi SKR[8].

Funkcjonowanie

edytuj

14 grudnia 2008 nastąpiło otwarcie SKR na trasie Tychy MiastoKatowice, do obsługi której skierowane zostały nowo zakupione FLIRT-y[6].

Od 13 grudnia 2009 FLIRT-y także częściowo obsługiwały trasę Częstochowa – Katowice[9].

18 sierpnia 2010 na trasie SKR w okolicach ul. Niezapominajek w Katowicach FLIRT EN75-003 częściowo wypadł z torów i przechylił się na nasypie[10], w wyniku czego pięć osób zostało rannych i skład został poważnie uszkodzony[11]. W wyniku doznanych uszkodzeń skład został odesłany do Szwajcarii w celu naprawy[12]. 12 grudnia SKR została przedłużona do Sosnowca[13].

Na początku 2011 roku zarząd województwa podjął decyzję o skierowaniu wszystkich FLIRT-ów na trasę Gliwice – Częstochowa[14]. 15 lutego PKM Tychy podpisało umowę z Przedsiębiorstwem Robót Komunikacyjnych w Krakowie na budowę przystanków Tychy Aleja Bielska, Tychy Grota-Roweckiego i Tychy Lodowisko oraz modernizację przystanku Tychy Zachodnie[15][16]. W sierpniu odbył się strajk pracowników Przewozów Regionalnych, w wyniku którego władze województwa tymczasowo wycofały się z pomysłu przejęcia obsługi SKR przez Koleje Śląskie[17]. 1 października użytkowane przez Śląski Zakład Przewozów Regionalnych FLIRT-y (obsługujące wcześniej m.in. SKR) zostały przekazane debiutującym na torach Kolejom Śląskim[18].

22 marca 2012 PKP PLK podpisało umowę z konsorcjum przedsiębiorstw Unitor B i KZA Katowice na rewitalizację linii kolejowej nr 179 na odcinku TychyGórki-Ściernie, umowa nie obejmowała przystanków, ponieważ na nie podpisano stosowną umowę rok wcześniej[19]. 1 września otwarto trzy nowe przystanki kolejowe: Tychy Aleja Bielska, Tychy Grota-Roweckiego i Tychy Lodowisko oraz wydłużono relację do Tychów Lodowiska[20]. Tego samego dnia zlikwidowano część połączeń autobusowych do Katowic realizowanych przez MZK Tychy[21]. 12 października rozpoczął się kilkudniowy strajk maszynistów Śląskiego Zakładu Przewozów Regionalnych[22]. Od 12 do 14 października większość z odwołanych pociągów Przewozów Regionalnych została zastąpiona pociągami specjalnie uruchomionymi przez Koleje Śląskie, które tym samym zadebiutowały na trasie SKR[23]. Przez kilka następnych dni linia była obsługiwana przez maszynistów Kolei Śląskich taborem Przewozów Regionalnych[24][25]. 9 grudnia obsługa SKR została przejęta przez Koleje Śląskie, tego samego dnia przywrócono do użytku stację Tychy Miasto[26]. 18 grudnia władze Tychów podpisały umowę z firmą Aldesa Construcciones na budowę 2 parkingów Park & Ride na po 352 auta przy przystanku Tychy Lodowisko i stacji Tychy[27][28].

1 czerwca 2013 ze względu wprowadzenie planu naprawczego Kolei Śląskich ograniczono o połowę liczbę pociągów[29]. We wrześniu rozpoczęła się budowa autobusowo-trolejbusowego centrum przesiadkowego przy stacji w Tychach[30]. 15 grudnia ponownie zaprzestano korzystania ze stacji Tychy Miasto[31].

W styczniu 2015 otwarto parking Park & Ride przy stacji Tychy[32], a w lipcu przy przystanku Tychy Lodowisko[3].

Stacja/przystanek 11 grudnia 2008 12 grudnia 2010 1 września 2012 9 grudnia 2012 15 grudnia 2013
Tychy Lodowisko Tychy Lodowisko

Sosnowiec Główny
Tychy Miasto
Tychy Grota-Roweckiego Tychy Lodowisko

Sosnowiec Główny
Tychy Lodowisko

Sosnowiec Główny
Tychy Aleja Bielska
Tychy Zachodnie Tychy Miasto

Katowice
Tychy Miasto

Sosnowiec Główny
Tychy
Katowice Podlesie
Katowice Piotrowice
Katowice Ligota
Katowice Brynów
Katowice
Katowice Zawodzie
Katowice Szopienice Południowe
Sosnowiec Główny
przystanek obsługiwany przejazd bez zatrzymania przystanek nieobsługiwany

Plany na przyszłość

edytuj

W przyszłości trasa SKR ma zostać wydłużona do Dąbrowy Górniczej Ząbkowic[33].

W Strategii Rozwoju Miasta Katowice znajduje się plan budowy 4 nowych przystanków na trasie SKR[34].

Nagrody i wyróżnienia

edytuj
  • 25 czerwca 2012 Przedsiębiorstwo Robót Komunikacyjnych w Krakowie otrzymało Nagrodę III Stopnia w Konkursie Budowa Roku 2012 za budowę 4 tyskich przystanków SKR[35].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Rozkład jazdy Kolei Śląskich ważny od 4 IX 2016 do 15 X 2016. [dostęp 2016-09-25].
  2. Mapy ogólne. W: Ryszard Stankiewicz, Marcin Stiasny: Atlas Linii Kolejowych Polski 2011. Wyd. pierwsze. Rybnik: Eurosprinter, 2011, s. A3-H12. ISBN 978-83-931006-4-4.
  3. a b Tychy: drugi wielopoziomowy Park&Ride. inforail.pl, 2015-07-15. [dostęp 2015-07-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-17)].
  4. Interaktywna mapa ZTM - przebieg linii / lokalizacja przystanków. metropoliaztm.pl. [dostęp 2021-01-30].
  5. „Taryfa Pomarańczowa”. 2019-01-01. [dostęp 2019-08-25].
  6. a b c d Start SKR Tychy Miasto – Katowice. 2008-12-16. [dostęp 2012-03-05].
  7. Przemysław Jedlecki: Szybka kolej połączy Tychy, Katowice i Sosnowiec. katowice.gazeta.pl, 2005-10-13. [dostęp 2012-11-01].
  8. Podpisanie umowy z Samorządem Województwa Śląskiego; Stadler dostarczy 4 pociągi FLIRT. 2006-07-27. [dostęp 2012-03-05].
  9. Flirty do Częstochowy. rynek-kolejowy.pl, 2009-11-10. [dostęp 2012-03-09].
  10. Flirt się wykoleił, są ranni, utrudnienia do czwartku. Gazeta Wyborcza, 2010-08-18. [dostęp 2011-11-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-15)].
  11. Śląsk: Wykoleił się pociąg, są poturbowani. rmf24.pl, 2010-08-18. [dostęp 2012-03-07].
  12. Śląskie: Za miesiąc powróci naprawiany Flirt. 2012-07-24. [dostęp 2012-07-24].
  13. Szybka Kolej Regionalna wjeżdża do Sosnowca. rynek-kolejowy.pl, 2010-12-06. [dostęp 2012-03-09].
  14. Katowice: Flirty pojadą do Częstochowy. inforail.pl, 2011-01-21. [dostęp 2012-09-26].
  15. Tychy: Podpisana umowa na zadanie „Szybka Kolej Regionalna Tychy”. inforail.pl, 2011-02-19. [dostęp 2012-10-15].
  16. Szybka Kolej Regionalna Tychy – Dąbrowa Górnicza etap I Tychy Miasto – Katowice. bip.umtychy.pl. [dostęp 2012-10-15].
  17. Jakie kolejne trasy przejmą Koleje Śląskie?. 2011-09-30. [dostęp 2011-11-24].
  18. Pociągi nowego przewoźnika – Kolei Śląskich – wyjechały na tory. Gazeta Prawna, 2011-10-01. [dostęp 2011-10-03].
  19. Jest umowa na rewitalizację odcinka Tychy – Górki Ściernie. rynek-kolejowy.pl, 2012-03-27. [dostęp 2012-10-23].
  20. Ruszyła Szybka Kolej Regionalna do Tychów. 2012-09-01. [dostęp 2012-09-01].
  21. Kolej wypiera autobusy. Pasażerowie z Tychów jak sardynki. 2012-10-01. [dostęp 2012-10-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-04)].
  22. Część składów PR nie wyjedzie dziś w trasy. 2012-10-13. [dostęp 2012-10-16].
  23. W sobotę i niedzielę uruchomimy 60 pociągów do Tychów. kolejeslaskie.com, 2012-10-12. [dostęp 2012-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  24. Maszyniści chorują dalej, pociągi na Śląsku stoją. 2012-10-15. [dostęp 2016-09-25].
  25. Siedem odwołanych pociągów Przewozów Regionalnych. 2012-10-18. [dostęp 2012-10-19].
  26. Tychy chcą do Miasta?. rynek-kolejowy.pl, 2012-12-10. [dostęp 2013-06-03].
  27. Przetarg na parkingi wielopoziomowe w Tychach. Znamy oferty. 2012-09-26. [dostęp 2012-10-15].
  28. Centra przesiadkowe „park & ride” powstaną za 18 miesięcy. 2012-12-19. [dostęp 2012-12-21].
  29. Mniej pociągów na torach, a za tydzień znów zmiany. katowice.gazeta.pl, 2013-06-01. [dostęp 2013-06-03].
  30. Remont i przebudowa pętli i dworca autobusowego w Tychach. katowice.gazeta.pl, 2013-09-17. [dostęp 2013-09-17].
  31. Tychy: Pociągi KŚ nie będą zatrzymywać się na stacji Miasto. rynek-kolejowy.pl, 2013-11-29. [dostęp 2013-12-05].
  32. Tychy otwierają drugi parking w systemie „Parkuj i Jedź”. transport-publiczny.pl, 2015-05-27. [dostęp 2015-05-29].
  33. Szybka kolej do Dąbrowy prędko nie dojedzie [ROZKŁAD]. 2011-11-24. [dostęp 2012-10-15].
  34. Tychy i Katowice: Nowe połączenia kolejowe już wkrótce?. dziennikzachodni.pl, 2013-06-17. [dostęp 2013-06-18].
  35. PRK Kraków SA Zdobywcą III Nagrody w konkursie Budowa Roku 2012.. prk.krakow.pl, 2012-06-26. [dostęp 2012-06-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-06-09)].