Szczełkuny (biał. Шчаўкуны; ros. Щелкуны) – wieś na Białorusi, w obwodzie witebskim, w rejonie głębockim, w sielsowiecie Prozoroki.

Szczełkuny
Шчаўкуны
Państwo

 Białoruś

Obwód

 witebski

Rejon

głębocki

Sielsowiet

Prozoroki

Populacja (2009)
• liczba ludności


2[1]

Położenie na mapie obwodu witebskiego
Mapa konturowa obwodu witebskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Szczełkuny”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, u góry znajduje się punkt z opisem „Szczełkuny”
Położenie na mapie Polski w 1939
Mapa konturowa Polski w 1939, w prawym górnym rogu znajduje się punkt z opisem „Szczełkuny”
Ziemia55°16′47″N 28°04′42″E/55,279722 28,078333

Historia

edytuj

W czasach zaborów wieś w gminie Plissa, w powiecie dzisieńskim, w guberni wileńskiej Imperium Rosyjskiego[2]

W latach 1921–1945 wieś leżała w Polsce, w województwie wileńskim[a], w powiecie dziśnieńskim w gminie Plisa.

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku zamieszkiwały tu 175 osób, 168 było wyznania rzymskokatolickiego a 7 mojżeszowego. Jednocześnie wszyscy mieszkańcy zadeklarowali polską przynależność narodową. Były tu 33 budynki mieszkalne[3]. W 1931 w 36 domach zamieszkiwało 175 osób[4].

Wierni należeli do parafii rzymskokatolickiej w Zadorożu i prawosławnej w Plissie. Miejscowość podlegała pod Sąd Grodzki w Głębokiem i Okręgowy w Wilnie; właściwy urząd pocztowy mieścił się w Plissie[5].

W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką. 2 listopada została włączona do Białoruskiej SRR[6][7]. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. W 1944 miejscowość została ponownie zajęta przez wojska sowieckie i włączona do Białoruskiej SRR[8].

Od 1991 w składzie niepodległej Białorusi.

  1. Przynależność wojewódzka zmieniała się. Wieś leżała w województwie nowogródzkim (1921–1922), w Ziemi Wileńskiej (1922–1926) i w województwie wileńskim (od 1926).

Przypisy

edytuj
  1. Liczby ludności miejscowości obwodu witebskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).
  2. wieś Szczełkuny na mapie (rejon głębocki, obwód witebski) [online], www.radzima.net [dostęp 2022-02-27].
  3. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. 7, część 2, 1924, s. 67.
  4. Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. 1, Warszawa 1938, s. 23.
  5. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 1673.
  6. https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatopracowania/70/plik/m-631.pdf.
  7. okupacja sowiecka ziem polskich, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-04-03].
  8. Piotr Eberhardt, Formowanie się polskiej granicy wschodniej po II wojnie światowej, „Dzieje Najnowsze”, Rocznik L – 2018 (2), 2018, s. 95–100.