Szablak wędrowny
Szablak wędrowny, szablak wiosenny (Sympetrum fonscolombii) – migrujący gatunek ciepłolubnej ważki z rodziny ważkowatych (Libellulidae), nazywany też szablakiem Fonscolombe’a – dla upamiętnienia nazwiska francuskiego entomologa, od którego pochodzi epitet gatunkowy fonscolombii.
Sympetrum fonscolombii | |||
(Selys, 1840) | |||
Samiec | |||
Samica | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Nadrodzina | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
szablak wędrowny | ||
Synonimy | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
Gatunek ciepłolubny i nomadyczny. Szeroko rozprzestrzeniony w krajach afrykańskich, południowej i środkowej Europie, południowej Azji, na Bliskim Wschodzie oraz na wyspach Oceanu Indyjskiego. W kilku krajach wschodnioafrykańskich (Kenia, Tanzania, Uganda i Malawi) występuje licznie[2]. Zasiedla okresowe zbiorniki wodne na bagnistych terenach sawanny i buszu. W ciepłe lata wędruje na północ, aż po Belgię, Szwecję i Polskę.
W Polsce pojawia się lokalnie na obszarze całego kraju, a od lat 90. XX wieku stwierdzany jest coraz częściej. M.in. od 2008 r. można go spotkać rokrocznie na niewielkich zbiornikach antropogenicznych w konurbacji górnośląskiej nawet w centrach największych miast[3]. Rozwój larw odnotowano na wschodnich obszarach kraju. Znajdowany jest nad małymi, płytkimi i silnie nasłonecznionymi zbiornikami. Imagines na terenie Europy Środkowej pojawiają się od maja do października. Osobniki spotykane pod koniec lata i jesienią są najprawdopodobniej z drugiego pokolenia[4]. Obserwacje z wyjątkowo ciepłego lata 2018 r. wykazały pojawienie się drugiego pokolenia szablaka wędrownego nawet na najbardziej na pn. wysuniętych stanowiskach w Polsce[3].
Samce są podobne do samców szafranki czerwonej, ale ubarwienie odwłoka szablaka jest mniej intensywne niż szafranki, czerwonoróżowe, a nogi szablaka są czarne. Długość ciała dochodzi do 38 mm, rozpiętość skrzydeł 60 mm[4].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c d D. Paulson, M. Schorr & C. Deliry: World Odonata List. 2022-05-15. [dostęp 2022-05-21]. (ang.).
- ↑ a b Sympetrum fonscolombii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b Miszta Alicja: Ważki a zmiany klimatyczne, w: "Przyroda Górnego Śląska" nr 94, zima 2018, s. 9–10
- ↑ a b Jacek Wendzonka. Klucz do oznaczania dorosłych ważek (Odonata) Polski (pdf). „Odonatrix – Biuletyn Sekcji Odonatologicznej Polskiego Towarzystwa Entomologicznego”. 1 (Suplement), czerwiec 2005. ISSN 1733-8239.