Surveillante (1917)
Surveillante – francuskie awizo (kanonierka) z okresu I wojny światowej, jeden z ośmiu zbudowanych okrętów typu Friponne. Jednostka została zwodowana w 1917 roku w stoczni Arsenal de Brest w Breście i w tym samym roku przyjęto ją do służby w Marine nationale. W maju 1917 roku kanonierka staranowała i zatopiła włoski torpedowiec „Scorpione”. Okręt został skreślony z listy floty w 1938 roku.
 Jednostka bliźniacza „Surveillante” – „Friponne” w 1917 r. | |
| Klasa | |
|---|---|
| Typ | |
| Historia | |
| Stocznia | |
| Położenie stępki |
1915 |
| Wodowanie |
1917 |
 Marine nationale
| |
| Wejście do służby |
1917 |
| Wycofanie ze służby |
1938 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
normalna: 315 ton |
| Długość |
66,4 metra |
| Szerokość |
7 m |
| Zanurzenie |
2,8 m |
| Napęd | |
| 2 silniki Diesla Sulzer o łącznej mocy 900 KM 2 śruby | |
| Prędkość |
14,5 węzła |
| Zasięg |
3000 Mm przy prędkości 10 węzłów |
| Uzbrojenie | |
| 2 działa kal. 100 mm (2 x I) 2 zrzutnie bg | |
| Załoga |
54 |
Projekt i budowa
edytujAwiza typu Friponne, klasyfikowane początkowo jako kanonierki do zwalczania okrętów podwodnych, zostały zamówione na podstawie wojennego programu rozbudowy floty francuskiej z 1916 roku[1]. Okręty były w zasadzie identyczne z awizami typu Ardent, różniąc się głównie rodzajem siłowni – silnikami Diesla w miejsce napędu parowego, dzięki czemu znacznie wzrósł zasięg pływania[1]. Początkowo planowano budowę 13 jednostek, jednak ukończono jedynie osiem[1]. Później klasyfikowane były jako awiza 2. klasy[2].
„Surveillante” zbudowany został w stoczni Arsenal de Brest[1][3]. Stępkę okrętu położono w 1915 roku, został zwodowany w 1917 roku, a do służby w Marine nationale wszedł w 1917 roku[1][2].
Dane taktyczno-techniczne
edytujOkręt był kanonierką przeznaczoną do zwalczania okrętów podwodnych[1]. Długość całkowita kadłuba wynosiła 66,4 metra, szerokość 7 metrów i zanurzenie 2,8 metra[2][4]. Wyporność normalna wynosiła 315 ton[3][4]. Okręt napędzany był przez dwa silniki wysokoprężne Sulzer o łącznej mocy 900 KM, poruszające dwoma śrubami (jednostka nie posiadała komina)[3][5]. Maksymalna prędkość okrętu wynosiła 14,5 węzła[2][4]. Okręt zabierał 30 ton paliwa, co pozwalało osiągnąć zasięg wynoszący 3000 Mm przy prędkości 10 węzłów (lub 1600 Mm przy 15 węzłach)[3][4].
Uzbrojenie kanonierki składało się z dwóch pojedynczych dział kalibru 100 mm M1897 L/40 i dwóch zrzutni bomb głębinowych[2][4].
Załoga okrętu liczyła 54 oficerów, podoficerów i marynarzy[2][4][a].
Służba
edytujKanonierka służyła podczas I wojny światowej na Morzu Śródziemnym i w latach 1916-1918 używana była we francuskich Siłach Patrolowych Algierii[6]. 14 kwietnia 1917 roku udzielała pomocy transportowcowi „Gange” uszkodzonemu na minie[6]. 15 maja 1917 roku omyłkowo staranowała i zatopiła włoski torpedowiec „Scorpione” koło Pantellerii[1][7]. Przez pewien czas nosiła na dziobie znak burtowy: S[8]. Pod koniec wojny lub po niej została przystosowana do roli trałowca[9]. Jednostka została wycofana ze służby w 1938 roku[1][2].
Uwagi
edytuj- ↑ Parkes 1934 ↓, s. 213 twierdzi, że załoga okrętu liczyła 57 osób.
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 216.
- ↑ a b c d e f g Gogin 2018F ↓.
- ↑ a b c d Parkes 1934 ↓, s. 213.
- ↑ a b c d e f Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 215.
- ↑ Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 215-216.
- ↑ a b Labayle-Couhat 1974 ↓, s. 191.
- ↑ Gogin 2018S ↓.
- ↑ Labayle-Couhat 1974 ↓, s. 190.
- ↑ Gardiner i Chesneau 1980 ↓, s. 259.
Bibliografia
edytuj- Robert Gardiner, Roger Chesneau: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7. (ang.).
- Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
- Ivan Gogin: FRIPONNE 2nd class avisos (ASW gunboats) (1917-1918). Navypedia. [dostęp 2018-02-23]. (ang.).
- Ivan Gogin: SIRIO torpedo boats (1905-1906). Navypedia. [dostęp 2018-02-23]. (ang.).
- Jean Labayle-Couhat: French Warships of World War I. Ian Allan Ltd., 1974. ISBN 0-7110-0445-5. (ang.).
- Oscar Parkes (red.): Jane’s Fighting Ships 1934. London: Sampson Low, Marston & Co., 1934. (ang.).