Suman Pokhrel

poeta, autor tekstów, tłumacz i artysta

Suman Pokhrel (nep. सुमन पोखरेल; ur. 21 września 1967 w Biratnagar) – nepalski poeta, tłumacz, dramaturg, i artysta. Uniwersytety w Nepalu i Indiach włączyły jego poezję do programów nauczania. Pisarze i inne osoby z całego świata często cytują jego dzieła i korzystają z nich w swoich pracach naukowych oraz postach na mediach społecznościowych. Miłośnicy jego poezji nawet wyrywają wersy z jego twórczości na swoje ciała w formie tatuaży. Suman Pokhrel jest także tłumaczem poezji Anny Świrszczyńskiej na język nepalski.[1][2][3]

Suman Pokhrel
Ilustracja
Suman Pokhrel w 2018 roku w Nowym Delhi
Data i miejsce urodzenia

21 września 1967
Biratnagar

Narodowość

Nepalczycy

Język

hindi, nepalski, angielski

Dziedzina sztuki

literatura

Nagrody

Literacka Nagroda SAARC 2013,
Literacka Nagroda SAARC 2015

Pokhrel jest jedynym pisarzem, który dwukrotnie otrzymał Nagrodę Literacką SAARC. Nagrodę tę otrzymał w latach 2013 i 2015. Otrzymał również kilka innych nagród, w tym "Nagrodę dla Inspirującego Poety Azji" i "Międzynarodową Nagrodę Literacką Shaluk" w 2023 roku, za swoje wkłady w poezję, sztukę i literaturę.[4][5]

Życiorys ‍‍

edytuj

Pokhrel urodził się 21 września 1967 r. w dzielnicy Mills w Biratnagarze, jako syn Mukunda Prasad Pokhrel i Bhakta Devi Pokhrel.[6]

Pokhrel uczęszczał do Bal Mandir, przedszkola państwowego w Biratnagarze, aż do piątego roku życia. W wieku siedmiu lat przeniósł się do swojej rodzinnej wsi Kachide w Dhankuta, gdzie wychowywała go jego babka ze strony ojca. Jego dziadek ze strony ojca, Bidhyanath Pokhrel, był poetą i politykiem. Wczesne zainteresowanie literaturą Suman wykształcił pod wpływem biblioteki swojego dziadka, wypełnionej literaturą nepalską, hindi i klasyczną literaturą sanskrycką. W wieku dwunastu lat wrócił do Biratnagaru, aby mieszkać z rodzicami. Pokhrel był pod opieką ojca, który był inżynierem z zawodu, bibliofilem o dużym zainteresowaniu sztuką i literaturą.[6]

Kariera

edytuj

Jako wielojęzyczny poeta, Pokhrel pisał w językach nepalskim, angielskim, hindi i urdu. Jego dzieła zostały przetłumaczone na wiele innych języków i publikowane są w czasopismach i czasopismach z różnych krajów. Wiele z jego prac zostało przetłumaczonych na inne języki przez różnych tłumaczy, w tym przez samego siebie.[3]

Suman Pokhrel zadebiutował w świecie literackim w 1999 roku wydaniem zbioru wierszy „Shoonya Mutuko Dhadkanbhitra”, opublikowanego przez wydawnictwo Vani w Biratnagarze, Nepalu. To wydarzenie oznaczało początek jego drogi jako poety, zdobywając uznanie w kręgach literackich. Kolejne dzieło, „Hazaar Aankhaa Yee Aankhaamaa”, wydane w 2002 roku, umocniło jego pozycję jako cenionego poety o mistrzowskim wyrażeniu lirycznym.[7]

Jego literackie poszukiwania kontynuowały się zbiorem wierszy po nepalsku „Jeevanko Chheubata”, wydanym w 2009 roku. Publikacja ta podkreśliła jego zdolności poetyckie i ugruntowała jego reputację jako godnego uwagi poety w środowisku literackim. Talent Pokhrela sięgał także poezji lirycznej, gdy współpracował z wokalistami i kompozytorem muzycznym Bed Nidhi Poudel, co zaowocowało utworami takimi jak „Na Ta Din Bhayo”, „Pagliyera Pokhiyun Jhain”, „Dharti Aakash Bhanda Para” i „Kati Mitha”. Wydał również dwa albumy muzyczne, „Bhitra Kahaan Kahana” i „Yo Ke Bhayo”, zawierające oryginalne utwory.[5]

Poezja Suman Pokhrela została przetłumaczona na język angielski i znalazła się w różnych antologiach, takich jak „Sweet and Sour Dreams” i „Songs We Share”, opublikowane przez Fundację Pisarzy i Literatury SAARC w Nowym Delhi, Indie. Ponadto, jego poezja przetłumaczona na angielski znalazła się w antologiach takich jak „Snow Jowel”, „Oh My Sweetest Heart”, „Art of Being Human”, „South Asian Poetry” i „Oxygen: Parables of the Pandemic”, między innymi. Te prace znalazły również miejsce w cenionych literackich magazynach i czasopismach, w tym „California Quarterly”, „Global Poetry”, „Spillwords” i wielu innych. Wiersze Suman Pokhrela zostały również przetłumaczone na języki arabski, bengalski, francuski, hindi, włoski, maithili, odia, portugalski, rosyjski, sanskrycki, hiszpański, urdu i wietnamski. Te przetłumaczone wiersze zostały opublikowane w różnych miejscach w różnych krajach.[8].

Po przetłumaczeniu i umieszczeniu jego poezji w antologiach i prestiżowych czasopismach na całym świecie, wpływ literacki Pokhrela rozszerzył się międzynarodowo. Został zaproszony na światowe festiwale literackie i konferencje, rozpoczynając od Międzynarodowego Spotkania Literackiego i Międzynarodowego Festiwalu Opowiadań Krótkich w Raipurze, Indiach, w 2008 roku.[7]

Zaangażowanie literackie Sumana Pokhrela przekroczyło granice. Reprezentował Nepal na wielu międzynarodowych wydarzeniach literackich, w tym festiwalach w Agrze (2009), Nowym Delhi (2010, 2011) i Chandigarh (2010). W 2014 roku uczestniczył w Festiwalu Sufi SAARC. Jego obecność kontynuowała się na wydarzeniach takich jak Festiwal Literatury Azji Południowej w Nowym Delhi (2017), Pierwsza Konferencja Azjatyckich Pisarzy w Aśtanie, Kazachstan (2019) i Festiwal Vishwarang w Bhopalu (2019), wspierając wymianę kulturową i umacniając swoją pozycję literacką.[5][9]

W 2016 roku jego sztuka „Yajnaseni”, zainspirowana sanskryckim eposem „Mahabharata”, miała premierę z uznaniem w Irving, Dallas, TX, USA. Inna kompozycja, „The Unheard Plea” (2019), połączyła jego umiejętności liryczne, kompozycyjne i wokalne z umiejętnościami Sudha Raghuraman. Inauguracyjne wykonanie miało miejsce w Nowym Jorku w 2018 roku, po którym nastąpiła zarejestrowana wersja.[5]

Pokhrel był reżyserem programu telewizyjnego reality show „Kavyaarohan”, w którym występowali znani poeci z Nepalu i Indii. Program miał premierę w 2019 roku w Aarohan Gurukul w Biratnagarze, Nepalu, i zakończył swoją pierwszą serię w 2022 roku, pomimo zakłóceń spowodowanych pandemią COVID-19.[5]

Jako tłumacz Pokhrel przetłumaczył dzieła wielu poetów i pisarzy z różnych stron świata na język nepalski. Przetłumaczył sztukę Williama Shakespeare'a Burza na nepalski jako Aandhibehari, która została opublikowana przez Akademię Nepalu w 2018 roku. Jego tłumaczenia poezji takich jak Anny Achmatowej, Anny Świrszczyńskiej, Allena Ginsberga, Delmiry Agustini, Forugh Farrochzad, Gabrieli Mistral, Jacques’a Préverta, Mahmuda Darwisza, Nazik Al-Malaika(inne języki), Nâzıma Hikmeta, Nizara Kabbaniego, Octavia Paza, Pabla Nerudy, Sylvii Plath, Jehudy Amichaja. zostały zebrane w antologii poezji w tłumaczeniu na nepalski zatytułowanej Manpareka Kehi Kavita(inne języki). Jego tłumaczenia pięćdziesięciu jeden poetów Język kannada, w tym Kuvempu, G. S. Shivarudrappa(inne języki), D. R. Bendre(inne języki), V. K. Gokak(inne języki), U. R. Ananthamurthy(inne języki), Siddalingaiah(inne języki), P. Lankesh(inne języki), K. S. Nissar Ahmed(inne języki), Chandrashekhar Patil, Baraguru Ramachandrappa(inne języki), Doddarange Gowda(inne języki), Chennaveera Kanavi, Sumatheendra R Nadig, H. S. Venkateshamurthy, Gopalakrishna Adiga(inne języki), Allama Prabhu, Manu Baligar, S. R. Ekkundi i Jayant Kaikini, zostały zebrane w antologii zatytułowanej Bharat Shashwat Aawaz(inne języki). Inni znani poeci, których przetłumaczył na nepalski to m.in. Faiz Ahmad Faiz, :en:Sahir Ludhianvi, Atal Bihari Vajpayee, Langston Hughes, Maya Angelou, Gulzar(inne języki) i Uday Prakash(inne języki), a także Ajit Cour, Sheema Kalbasi, Anamika, Kalpna Singh-Chitnis, Azita Ghahreman i Hélène Cardona. Tłumaczenia Pokhrela na nepalski zostały uznane za jedne z najlepszych przekładów literackich przetłumaczonych na ten język.[3]

Pokhrel przetłumaczył również dzieła wielu poetów i pisarzy piszących w języku nepalskim, takich jak Laxmi Prasad Devkota, Gopal Prasad Rimal, Bhupi Sherchan, Ishwar Ballav, Abhi Subedi Krishna Bhooshan Bal i Sanu Sharma, na język angielski, hindi i urdu.[6]

Uznanie

edytuj

Literackie wkłady Pokhrela znalazły uznanie w środowiskach akademickich. Uniwersytet Tribhuvan i Uniwersytet Purbanchal w Nepalu, oraz Uniwersytet Keraly i Uniwersytet GD Goenka w Nowym Delhi oraz Cauvery College for Wome w Tiruchirappalli w Indiach, włączyły jego wiersze do swoich programów nauczania. Jego wersy zyskały również uwagę w pracach naukowych i artykułach dziennikarskich, odzwierciedlając ich wpływ na różne platformy.[10][5]

Nagrody

edytuj
  • Nagrodę dla Inspirującego Poety Azji
  • Shaluk International Literature Award (2023)
  • Aarohan Poetry Award (2022)
  • Babarsinha Thapa Memorial Award (2022)
  • Sasidhdhi National Talent Award (2018)
  • SAARC Literary Award(inne języki) (2015, 2013)
  • Person of the Year award from Youth for Blood (2015)
  • Parikalpana Award (2013)

Twórczość

edytuj

Poezja

edytuj

Wiersze liryczne

edytuj
  • हजार आँखा यी आँखामा हजार आँखा यी आँखामा 2003, Vaani, Biratnagar[13]
  • Malai Zandagi Nai Dukhdachha 2016
  • Soundaryako Sangeet 2018

Spektakl teatralny

edytuj

Tłumaczenia

edytuj

Poezja

edytuj

Spektakl teatralny

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Suman Pokhrel. Foundationsaarcwriters.com. [dostęp 2014-05-25].
  2. Ed. K. Satchidanandna i Ajeet Cour: SONGS WE SHARE, Poetry Across Borders. New Delhi: ERA, 2011. p. 88, 179, 255. ISBN 81-88703-21-4
  3. a b c d staff: ‘मनपरेका केही कविता’ बजारमा. 21-04-2018. [dostęp 2024-04-14]. (nep.).
  4. Hindustan Times, New Delhi, Saturday, February 14, 2015
  5. a b c d e f Asia Awards: Suman Pokhrel Has bagged Asia's Inspiring Poet Award. 22-10-2023. [dostęp 2024-04-14]. (ang.).
  6. a b c Spillwords Live: Interview Q&A With Suman Pokhrel. 18-07-2023. [dostęp 2024-04-14]. (ang.).
  7. a b Nepal Live: ‘मनपरेका केही कविता’ मा १५ विदेशी कविका सिर्जना. 21-04-2018. [dostęp 2024-04-14]. (nep.).
  8. The Songs We Share.
  9. Poets from Nepal and Afghanistan recite their poems in Bhopal | Events Movie News - Times of India [online], indiatimes.com [dostęp 2024-04-26] (ang.).
  10. Madnav Ghimire: फ्रान्सेली पाखुरामा नेपाली कविता. 26-05-2018. [dostęp 2024-04-14]. (nep.).
  11. Madan Puraskar Pustakalaya. Madanpuraskar.org. [dostęp 2014-05-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-14)].
  12. Madan Puraskar Pustakalaya. Madanpuraskar.org. [dostęp 2014-05-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-14)].
  13. Madan Puraskar Pustakalaya. Madanpuraskar.org. [dostęp 2014-05-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-14)].