Straupitz
Straupitz (dolnołuż. Tšupc) – gmina w Niemczech w kraju związkowym Brandenburgia, w powiecie Dahme-Spreewald, siedziba urzędu Lieberose/Oberspreewald[1]. Leży na Łużycach Dolnych.
| gmina | |||
| |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Kraj związkowy | |||
| Powiat | |||
| Wspólnota | |||
| Powierzchnia |
21,64 km² | ||
| Wysokość |
50 m n.p.m. | ||
| Populacja (31.12.2008) • liczba ludności |
| ||
| • gęstość |
46 os./km² | ||
| Numer kierunkowy |
035475 | ||
| Kod pocztowy |
15913 | ||
| Tablice rejestracyjne |
LDS | ||
Adres urzędu: Kirchstraße 1115913 Straupitz | |||
Położenie na mapie powiatu
| |||
| 51°54′N 14°07′E/51,900000 14,116667 | |||
| Strona internetowa | |||
Historia
edytuj
Najstarsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1294 r. W 1541 r. urodził się tu serbołużycki teolog i tłumacz Albin Moller – wydawca pierwszej drukowanej książki w języku dolnołużyckim. Do 1635 miejscowość znajdowała się pod panowaniem Korony Czeskiej, po czym przeszła w ręce Elektoratu Saksonii. W 1655 Straupitz zakupił generał Krzysztof von Houwald[2]. Jako stolica państwa stanowego miejscowość pozostawała w posiadaniu Houwaldów aż do zajęcia przez Armię Czerwoną w kwietniu 1945 r. W latach 1697–1763 leżała w granicach unijnego państwa polsko-saskiego. W czasie przynależności do Krzysztofa Willibalda von Houwalda, majątek stał się przedmiotem roszczeń ze strony Henryka Brühla[3]. W 1776 r. w Straupitz kwaterował Jan Henryk Dąbrowski[4]. Na mocy postanowień kongresu wiedeńskiego w 1815 r. miejscowość przeszła wraz z Dolnymi Łużycami we władanie Prus, wraz z którymi w 1871 znalazła się w granicach Niemiec. Do połowy XIX w. przeważała tu liczebnie ludność łużyckojęzyczna. Arnošt Muka odnotował w 1880 proces odchodzenia młodszego pokolenia mieszkańców wsi od języka łużyckiego na rzecz niemieckiego.
Zabytki
edytuj- Pałac Houwaldów z lat 1794-1798 (późnobarokowy)
- Spichlerz z XVIII w.
- Kościół luterański z 1832 r. - pierwowzór niezachowanego kościoła św. Piotra w Poznaniu
- Wiatrak holenderski z 1850 r.
- Willa Houwaldów z lat 1885-1886
- Dworzec kolei wąskotorowej
- Dom parafialny
-
Pałac Houwaldów -
Spichlerz -
Willa Houwaldów
Przypisy
edytuj- ↑ Statistisches Amt Berlin-Brandenburg, Potsdam, 2009
- ↑ Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2017-07-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-16)].
- ↑ Brühl - Straupitz-1294 [online], www.straupitz-1294.de [dostęp 2017-11-26] (niem.).
- ↑ Legiony 1807 [online], www.legiony1807.eu [dostęp 2017-11-26] (pol.).