Stefan Wolski (pisarz)

Stefan Wolski
Data i miejsce urodzenia	24 października 1914 ; Humań
Data i miejsce śmierci	23 marca 1992 ; Lublin
Zawód, zajęcie	adwokat, literat
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Stefan Wolski (ur. 11 października^?/24 października 1914 w Humaniu w guberni kijowskiej, zm. 23 marca 1992 w Lublinie) – polski prozaik i poeta, adwokat, uczestnik lubelskiego życia literackiego.

Życiorys

Urodził się w polskiej rodzinie inteligenckiej pochodzenia szlacheckiego jako syn Walerego Ludwika Wolskiego herbu Ślepowron i Benigny Katarzyny z Sobańskich herbu Korczak. W okresie rewolucji październikowej, po zaginięciu ojca, matka repatriowała się z nim i starszym synem Antonim do Polski; ostatecznie w 1922 r. zamieszkał w Lublinie.

W 1928 r. rozpoczął naukę w Państwowym Gimnazjum im. St. Staszica. Maturę zdał w roku 1935, po czym odbył służbę wojskową, kończąc kurs podchorążych rezerwy w Łucku. W roku akademickim 1936/1937 rozpoczął studia na Wydziale Prawa i Nauk Społeczno-Ekonomicznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, pracując równocześnie w Zarządzie Miasta (był m.in. sekretarzem prezydenta miasta). W 1939 r. ożenił się z Reginą Kocyk.

Wojnę i okupację hitlerowską przeszedł w szeregach Armii Krajowej w stopniu podporucznika, następnie porucznika. Działał pod pseudonimem „Tomasz”. Pełnił funkcję szefa kolportażu w komórce BIP Okręgu.

Po II wojnie światowej kontynuował studia prawnicze na KUL-u, 30 sierpnia 1946 uzyskał stopień magistra prawa, po ukończeniu aplikacji sądowej, wpisany został na listę adwokatów. Jako adwokat podejmował się obrony ludzi sądzonych w czasach stalinowskich za działalność przeciwko systemowi. Uchodził za specjalistę w tego typu obronach.

Stefan Wolski był członkiem założycielem Lubelskiego Oddziału Związku Literatów Polskich, w którego strukturach działał pełniąc min. funkcje sekretarza, skarbnika, wiceprezesa. Od tego czasu nieprzerwanie uczestniczył w zorganizowanych formach życia literackiego i artystycznego Lublina. Organizował dla społeczeństwa Lublina i Lubelszczyzny tzw. „akcję literacką”, tj. spotkania autorskie z udziałem członków oddziału oraz kolegów z innych oddziałów ZLP. Osobiście często i chętnie spotykał się w Lublinie i w terenie ze społeczeństwem, również z młodzieżą szkolną, starając się jak najbardziej wzbogacić jej wiedzę o literaturze polskiej i obcej, kulturze. Organizował „Wieczory Kameny” w Lublinie w latach 50 i 60. Współpracował z redakcjami: przed wojną „Czas”, „Świt”, po wojnie „Stolica”, „Nowiny literackie”, „Kamena” również jako członek redakcji.

Pochowany został na cmentarzu katolickim przy ulicy Lipowej w Lublinie.

Twórczość

Proza

Zew serc (1930) – powieść młodzieńcza, ISBN 978-83-60660-84-3.
Zdarzyło się w FSC (1966) – powieść współczesna, ISBN 978-83-60660-83-6.
Ballada chłopska (1968) – opowieść biograficzna o ks. Piotrze Ściegiennym, przywódcy chłopów w Królestwie Polskim, organizatorze powstania 1844 roku w Lubelskiem i Kieleckiem, ISBN 978-83-60660-85-0.
Przygody w dolinie zbójów (1971) – coś więcej niż bajki z morałem, ISBN 978-83-60660-94-2.
Ballada rycerska (1977) – powieść historyczna o powstaniu krakowskim 1846 i Edwardzie Dembowskim, ISBN 978-83-60660-93-5.
Światła Erebu(1980) – powieść współczesna, ISBN 978-83-60660-97-3.
Skrzyżowania (1988) – powieść współczesna, ISBN 978-83-64033-04-9.

Poezja

Droga do Odry (1949)
Sztafeta (1950)
Fantazje olimpijskie (1952)
Wiersze z Lublina (1953)
Kronika Lublina (1954)
Lublin inkaustem złoty (1954)
Pióro czasu (1958)
Szedłem tędy (1959)
Ona (1963)
Kształty i inwokacje (1965)
Miłosne rejsy (1973)
Historia czarnego goździka (1977)
Wymiary błękitu (1977)
Pamięć zwierciadeł (1979)
Poezje – ISBN 978-83-64033-49-0.

Opowiadania

Ostrokół (1960) – Nowy, Broszka, Kosma, Groch, Barbara i Ewa, Ostrokół, U dozorcy, Na ławce, ISBN 978-83-64033-44-5.
Opowiadania – Adwokat, Chodźmy już stryjku Jakubie, Noc Augusta Wiewióry, Skarb Eligiusza Kiszki, Wierna, Piotr i Dominik, Suma niezwykła, W niedzielę, Szachownica, Ściegieńczycy, Towarzysze, Spotkanie, Nelly and Johnny, ISBN 978-83-64033-40-7.
Ze wspomnień – Preparat, Inteligent, Odwiedziny, Niespodzianka, Człowiek, Ze wspomnień, Daleka droga, Księżycowy kapral, ISBN 978-83-64033-36-0.

Dramaty

Choćby za sto lat (1954) – sztuka w 3 aktach na tle dziejów buntu Związku Chłopów ks. Piotra Ściegiennego
Upadek Złotego (1955) – komedia z wczesnego okresu działalności Funduszu Wczasów Pracowniczych
Niedobra droga (1956) – sztuka z okresu ujawniania się po II wojnie światowej
Złoty pierścionek (1961) – sztuka na tle Powstania Warszawskiego
Dramaty – ISBN 978-83-64033-68-1.

Słuchowisko

Fredro w Lublinie – nadane ok. 1950 roku przez rozgłośnie Polskiego Radia w Lublinie.

W antologiach i innych

W antologii poezji morskiej (1949)
W antologii „Mickiewicz w poezji polskiej i obcej” – Ossolineum (1961)
W opowiadaniach turystycznych – Lawiny schodzą w południe; Odwiedziny (1972)
Rok 1948 w wydawnictwie jubileuszowym – opowiadanie Adwokat
Poeci Świata Wietnamowi antologia (1968)
Wskrzeszanie pamięci Antologia poetów lubelskich (1998) – wiersze: Wspomnienie z Kazimierza i Sen

Ordery i odznaczenia

Polskie

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1984)
Srebrny Krzyż Zasługi (1974)
Medal „Za zasługi dla obronności kraju” (1976)
Srebrna odznaka „Zasłużonemu dla Lublina” (1978)
Złota odznaka „Zasłużonemu dla Lublina” (1987)
Odznaka Zasłużony Działacz Kultury (1971)
Odznaka „Za zasługi dla Lubelszczyzny” (1984)

Zagraniczne

Za działalność w szeregach AK w czasie okupacji niemieckiej:

Croix du Merite
Sphinx Cross (1942-1944)
La Croix de Partisan (1942-1944)
La Croix de Passeur „Medaille de Reconnaissance” (1942-1944; 1939-1945)
Medaille d’Europe nr 1235
Medal wojenny gen. Eisenhowera
Aliancki Krzyż Zasługi (1948)

Otrzymał nagrodę za całokształt działalności literackiej WRN w Lublinie w roku 1969, nagrodę na konkursie literackim „Turysty” w 1957 roku za opowiadanie „Daleka droga”, nagroda WRZZ na konkursie literackim za opowiadanie „Wyznania mojego bohatera” w 1977 roku.

Galeria

Portret młodego Stefana Wolskiego
Stefan Wolski przy pracy – Szklarska Poręba 1950
Świadectwo chrztu Stefana Wolskiego
Stefan Wolski akceptacja cenzury na maszynopisie wiersza „Wołyń 1943”
Stefan Wolski rękopis wiersza
Stefan Wolski wersja robocza opowiadania
Wywiad – Słowo Powszechne 16.03.1989
Grób Stefana Wolskiego

Bibliografia

Ireneusz Caban: Noty biograficzne. W: Ludzie lubelskiego okręgu Armii Krajowej. Wyd. 1. Lublin: Oficyna wydawnicza „Czas”, 1995, s. 213, 231, 236. ISBN 83-85614-13-3.
Longin Jan Okoń: Noty o autorach. W: Wskrzeszanie pamięci antologia poetów lubelskich. Wyd. 1. Lublin: Związek Literatów Polskich – Oddział w Lublinie, 1998, s. 211. ISBN 83-86660-32-5.
Współcześni polscy pisarze i badacze literatury; Słownik biobibliograficzny Tom IX. Wyd. 1. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN & WSiP, 2004, s. 257. ISBN 83-02-09242-8 t. 9.