Stefan Boguszewski
Stefan Boguszewski (ur. 7 stycznia 1877 w Izabelewie, gub. mińska (wg innej wersji Wilno), zm. 18 kwietnia 1938 w Warszawie) – polski działacz polityczny, senator II i III kadencji sejmu II RP, członek loży wolnomularskiej w Warszawie[1], członek Prezydium Partii Pracy w 1930 roku[2].
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
18 kwietnia 1938 |
| Senator III kadencji (1930-1935) | |
| Okres |
od 1930 |
| Przynależność polityczna | |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys
edytujUrodził się w rodzinie ziemiańskiej. Był bratem Heleny (1868–1928) oraz Jana (1881–1918), lekarza i działacza społecznego. W 1906 więziony przez kilka miesięcy zarzutem kontaktów z rosyjskim Związkiem Chłopskim, zwolniony za kaucją przedostał się do Galicji. W 1912 wstąpił do Związku Strzeleckiego, w latach 1914–1917 służył w Legionach Polskich. Był komisarzem Polskiej Organizacji Narodowej w 1914 roku[3].
W niepodległej Polsce zajmował różne stanowiska państwowe, m.in. był wiceprezesem Polskiego Związku Organizacji i Kółek Rolniczych[4], od 1930 prezesem Biura Emigracyjnego „Kolonia Polska” organizującego emigrację chłopów do Peru. Związany z Konfederacją Ludzi Pracy i BBWR, od 1931 sympatyk KPP i współpracownik marksistowskiego działacza Jana Hempla. Przyjaciel francuskiego pisarza i komunisty H. Barbuss’a, od 1933 przewodniczący Polskiego Komitetu Antyfaszystowskiego i Antywojennego, delegat na Europejski Antyfaszystowski Kongres Robotniczy w Paryżu.
W latach 1928–1935 sprawował mandat senatorski, wybrany z listy BBWR w województwie lubelskim[5]. Podczas swoich przemówień na forum Senatu zwracał uwagę na proces faszyzacji kraju, poruszał problem wojny z hitlerowskimi Niemcami. Protestował przeciw znęcaniu się nad więźniami politycznymi, w 1932 opuścił BBWR. Był wykładowcą w Wolnej Wszechnicy Polskiej w Warszawie (przedmiot: organizacje społeczne w samorządzie)[6]. Twórca listu otwartego piętnującego metody śledcze stosowane przez tzw. defensywę wobec kobiet i młodocianych więźniów. W latach 1934–1935 pracował w dwutygodniku „Kolumna”. 1 sierpnia – 22 września 1936 więziony w Warszawie. Po zwolnieniu potępił procesy moskiewskie i zerwał współpracę z KPP[7].
W 1903 ożenił się z pisarką Heleną z Radlińskich (1883–1978), córką Ignacego, z którą miał córkę.
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Niepodległości (6 czerwca 1931)[8]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (7 listopada 1925)[4]
Przypisy
edytuj- ↑ Ludwik Hass, Ambicje, rachuby, rzeczywistość. Wolnomularstwo w Europie Środkowo-Wschodniej 1905–1928, Warszawa 1984, s. 232.
- ↑ Program Partji Pracy (uchwalony na zjeździe delegatów w Warszawie w dniu 1 czerwca 1930 r.) / Partja Pracy.
- ↑ Jerzy Pająk, Z dziejów Polskiej Organizacji Narodowej (wrzesień-grudzień 1914), [w:] Kieleckie Studia Historyczne, t. 14, 1996, s. 106.
- ↑ a b M.P. z 1925 r. nr 262, poz. 1083 - „za owocną pracę społeczną w dziedzinie rolnictwa” - odznaczenia nie przyjął.
- ↑ Tadeusz i Karol Rzepeccy, Sejm i Senat 1928–1933. Podręcznik zawierający wyniki wyborów w województwach, okręgach i powiatach, podobizny posłów sejmowych i senatorów, statystyki i mapy poglądowe, Wielkopolska Księgarnia Nakładowa Karola Rzepeckiego, Poznań 1928, s. 181, 250.
- ↑ Wolna Wszechnica Polska. W: Szkoły wyższe Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: 1930, s. 313.
- ↑ Parlamentarzyści RP.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.