Stare Sioło (obwód lwowski)
Stare Sioło (ukr. Старе Село, Stare Seło) – wieś na Ukrainie, w obwodzie lwowskim, w rejonie pustomyckim. W 2001 roku liczyła 2119 mieszkańców.
Zamek w Starym Siole | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Obwód | |||||
Rejon | |||||
Powierzchnia |
4,25 km² | ||||
Wysokość |
290 m n.p.m. | ||||
Populacja (2001) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
Nr kierunkowy |
+380 8-03230 | ||||
Kod pocztowy |
81154 | ||||
Tablice rejestracyjne |
BC | ||||
Położenie na mapie obwodu lwowskiego | |||||
Położenie na mapie Ukrainy | |||||
49°42′07″N 24°11′41″E/49,701944 24,194722 |
Znajdują się tu stacja kolejowa Stare Sioło oraz przystanek kolejowy 22 km, położone na linii Lwów – Czerniowce.
Historia
edytujNazwa wsi pojawia się po raz pierwszy w 1442 roku (oficjalne źródła Ukrainy podają rok 1211). Wcześniej Władysław II Jagiełło nadał osadę Zawiszy Czarnemu. Wnuczka Zawiszy Czarnego wniosła Stare Sioło w posagu hetmanowi Janowi Tarnowskiemu. W rękach rodziny Tarnowskich majątek pozostawał do 1570 r., kiedy to przejął do Konstanty Ostrogski, a później jego spadkobiercy, w tym Aleksander Zasławski. Kolejnymi właścicielami były rody Sieniawskich, Lubomirskich, Czartoryskich i (do 1939 r.) Potockich z linii łańcuckiej. Ostatnim właścicielem był Alfred Antoni Potocki[1].
We wsi został pochowany polski pułkownik Roman Wybranowski.
Pod koniec XIX wieku wieś wchodziła w skład powiatu bóbreckiego. Mieściły się w niej: stacja kolejowa, urząd pocztowy i telegraficzny[2].
W II Rzeczypospolitej wieś była siedzibą gminy Stare Sioło w powiecie bóbreckim, w województwie lwowskim. W 1931 r. wieś liczyła 2268 mieszkańców, z których ok. 75% było Polakami. W latach 1943–1944 nacjonaliści ukraińscy z OUN – UPA zamordowali tutaj 20 Polaków[3].
W czasie okupacji niemieckiej mieszkające tutaj Polki, siostry Stefania Ciemięga i Franciszka Hupalo, ukrywały Żydów - pięcioosobową rodzinę Rednerów oraz Alizę Bratszpiz, za co w 1968 roku Instytut Jad Waszem uhonorował je tytułami Sprawiedliwych wśród Narodów Świata[4].
Zamek
edytujZamek zbudowany został przez księcia Władysława Dominika Ostrogskiego w 1654 roku na planie pięciokąta z kamienia i cegły. W budowie prawdopodobnie brał udział Ambroży Nutclauss. Nie został zdobyty przez buntowników Chmielnickiego, nie szturmowali go też w 1672 roku Turcy po zdobyciu Kamieńca Podolskiego.
Kościół parafialny
edytujKościół pw. Matki Bożej Śnieżnej i Świętej Trójcy, zbudowany w latach 1828–1835, na miejscu dawnego, drewnianego kościoła. Murowany, jednonawowy, z wieżą, konsekrowany w 1867 r. Ozdobiony witrażami z zakładu witraży Żeleńskich w Krakowie, zamówionych w 1923 r. przez Jerzego Potockiego. Witraż w prezbiterium, przedstawiający Matkę Bożą w stylizacji huculskiej, zaprojektował Kazimierz Sichulski. Ostatnim proboszczem był ks. Tadeusz Blicharski (1886–1951). Aresztowany w styczniu 1945 r., więziony w Bóbrce, wyjechał do Polski centralnej w 1946 r. Kościół przejęła cerkiew prawosławna, a w 1991r. greckokatolicka[1][5].
Urodzeni
edytujZobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b Maria Taszycka , Stare Sioło, „Cracovia Leopolis” (3 (51) 2007), s. 61–63, ISSN 1234-8600 .
- ↑ Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XI. Warszawa: 1880–1902, s. 242.
- ↑ Szczepan Siekierka, Henryk Komański, Krzysztof Bulzacki, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 25, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897 .
- ↑ Ciemięga Stefania ; Sister: Hupalo Franciszka. collections.yadvashem.org. [dostęp 2024-09-25]. (ang.).
- ↑ Kościół rzymskokatolicki archidiecezji lwowskiej na terenie obwodu lwowskiego z wyjątkiem Lwowa w latach 1945–1991. Część 1 [online], Nowy Kurier Galicyjski, 17 grudnia 2021 [dostęp 2023-03-06] (pol.).
Bibliografia
edytuj- Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XI, Warszawa, 1880–1902, s. 242
Linki zewnętrzne
edytuj- Staresioło 1), wś, pow. bobrecki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 242 .
- Wiadomości o zamku (po rosyjsku)
- Baza danych samorządów Ukrainy
- Archiwalne widoki i publikacje o miejscowości w bibliotece Polona