Starachowice Fabryczne

Starachowice Fabryczne – dawna osada, od 1939 część Starachowic, położona w centralnej części miasta, na prawym brzegu Kamiennej, w okolicy ulicy Radomskiej. Ma charakter miejsko-przemysłowy.

Starachowice Fabryczne
część miasta Starachowice
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

starachowicki

Miasto

Starachowice

W granicach Starachowice

1 kwietnia 1939

Populacja (1921)
• liczba ludności


3474

Położenie na mapie Starachowic
Mapa konturowa Starachowic, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Starachowice Fabryczne”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Starachowice Fabryczne”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Starachowice Fabryczne”
Położenie na mapie powiatu starachowickiego
Mapa konturowa powiatu starachowickiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Starachowice Fabryczne”
Ziemia51°03′05″N 21°03′44″E/51,051389 21,062222

Historia

edytuj

Starachowice Fabryczne to dawna osada fabryczna, utworzona na północ od wsi Starachowice w I połowie XIX w. dla obsługi największego ośrodka przemysłu metalowego Królestwa Polskiego, w obrębie Staropolskiego Zagłębia Przemysłowego[1].

Do 1933 roku Starachowice Fabryczne stanowiły część wsi Starachowice. Początkowo, w latach 1867–1870, należały do gminie Starachowice w powiecie iłżeckim w guberni kieleckiej. 13 stycznia 1870 gmina Starachowice została zniesiona w związku z przyłączeniem do niej pozbawionego praw miejskich Wierzbnika i równoczesnym przemianowaniem jednostki na gminę Wierzbnik[2][3]. 18 sierpnia 1916 z gminy Wierzbnik wyłączono Wierzbnik, przekształcając go w odrębną gminę miejską[4], a już 1 listopada 1916 z pozostałej części gminy Wierzbnik (ze Starachowicami) utworzono nową gminę Styków[5][6].

W II RP Starachowice przynależały do woj. kieleckiego (powiat iłżecki), gdzie w 1921 roku (wieś i osada fabryczna łącznie) liczyły 3474 mieszkańców[7]. 31 października 1933 Starachowice (w gminie Styków) podzielono na część wiejską i część fabryczną. Starachowice (Wieś) utworzyły gromadę o nazwie Starachowice, składającą się ze wsi Starachowice oraz gruntów kolejowych, natomiast w nowo powstałej osadzie Starachowice Fabryczne (utworzonej z kolonii Majówka, Bugaj, Sztolnia, Przykościelna, Robotnicza, Urzędnicza i innych) utworzono gromadę o nazwie Starachowice Fabryczne[8].

Gromadę Starachowice Fabryczne zniesiono 1 kwietnia 1939 w związku z połączeniem jej z miastem Wierzbnikiem[9]. Nowemu organizmowi miejskiemu nadano nazwę Starachowice-Wierzbnik[10]. Natomiast Starachowice-Wieś zachowały swoją odrębność do 1 lipca 1952[11].

Przypisy

edytuj
  1. Nietyksza M 1986. Rozwój miast i aglomeracji miejsko-przemysłowych w Królestwie Polskim 1865–1914. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warsaw
  2. Postanowienie z 17 (29) października 1869, ogłoszone 1 (13 stycznia) 1870 (Dziennik Praw, rok 1869, tom 69, nr 239, str. 415)
  3. Wierzbnik, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 399.
  4. Aneks, s. 575. [dostęp 2011-07-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-16)].
  5. Rozporządzenie c. i k. Jeneralnego-Gubernatorstwa wojskowego z dnia 21 października 1916 r. Oznaczenie obszaru miast: Buska, Chmielnika, Dąbrowej, Jędrzejowa, Ostrowca, Sandomierza, Staszowa, Szczebrzeszyna, Wierzbnika, Włoszczowy i Zamościa. (Dz. Rozp. C. i K. Jen. Gub. Wojsk. z 1916 r. Cz. XVIII, poz. 103)
  6. Historia sołectwa Styków
  7. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych. T. 3 : Województwo kieleckie
  8. Kielecki Dziennik Wojewódzki. 1933, nr 27, poz. 182
  9. Dz.U. z 1939 r. nr 7, poz. 42
  10. M.P. z 1939 r. nr 77, poz. 175
  11. Dz.U. z 1952 r. nr 19, poz. 118