Stanisław Toruń
Stanisław Julian Toruń, właśc. Toroń[a] (ur. 27 marca 1891, zm. ?) – podpułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego.
 podpułkownik dyplomowany piechoty
| |
| Data urodzenia |
27 marca 1891 |
|---|---|
| Data śmierci |
? |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
kierownik referatu |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
      
| |
.png){kind=small}
Życiorys
edytujStanisław Toruń urodził się 27 marca 1891[1][2]. Był synem Wojciecha (1863–1934), urzędnika kolejowego, i Katarzyny z Nazimków (1861–1939) oraz bratem Leopolda (1887–1955), podpułkownika inżyniera Wojska Polskiego i Władysława (1889–1924), podpułkownika obserwatora Wojska Polskiego[3][4]. Miał także siostry[5].
Uczył się w C. K. II Szkole Realnej we Lwowie, gdzie w 1910 ukończył ostatnią, VII klasę[6], a w lutym 1911 zdał egzamin dojrzałości[7].
W C. K. Obronie Krajowej został mianowany kadetem w rezerwie piechoty z dniem 1 stycznia 1914[8]. Był przydzielony do 19 pułku piechoty we Lwowie[9]. Podczas I wojny światowej został awansowany na podporucznika w rezerwie piechoty Obrony Krajowej z dniem 1 maja 1915 i był nadal przydzielony do 19 pułku piechoty[10], przemianowanego w 1917 na 19 pułk strzelców[11].
Po zakończeniu I wojny światowej, jako były oficer wojsk austriackich został przyjęty do Wojska Polskiego i zatwierdzony w stopniu porucznika (tak samo jego brat Władysław)[12]. Od 1 maja do 7 czerwca 1919 w Warszawie był słuchaczem II kursu adiutantów, a od 24 czerwca – I kursu wojennego Szkoły Sztabu Generalnego. 4 grudnia 1919 został zaliczony do korpusu oficerów Sztabu Generalnego.
Został awansowany na stopień kapitana piechoty ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[13][14]. W 1923 był przydzielony z 31 pułku piechoty z Łodzi do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr IV w tym samym mieście, gdzie pełnił stanowisko szefa Oddziału I Sztabu[15]. Z dniem 1 listopada 1924 został przydzielony z DOK IV do 31 pp z równoczesnym odkomenderowaniem na roczny kurs doszkolenia w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie[16][17]. Z dniem 15 października 1925, po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego, został ponownie przydzielony do DOK IV[18][19]. Został awansowany na stopień majora piechoty ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1927[1][2]. W czerwcu 1927 został przeniesiony do 13 Dywizji Piechoty w Równem na stanowisko szefa sztabu[20][21]. W listopadzie 1928 został przeniesiony do 52 Pułku Piechoty w Złoczowie na stanowisko dowódcy batalionu[22]. W grudniu 1929 został przeniesiony do Oddziału IV Sztabu Głównego w Warszawie[23][24]. Na stopień podpułkownika został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1938 i 8. lokatą w korpusie oficerów piechoty[25][26]. W marcu 1939 nadal pełnił służbę w Oddziale IV SG na stanowisku kierownika samodzielnego referatu[27].
Po wybuchu II wojny światowej w 1939 był oficerem do zleceń w Dowództwie Obrony Warszawy. Dostał się do niewoli niemieckiej i przebywał w Oflagu VII A Murnau[28].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (20 grudnia 1946)[29]
- Krzyż Walecznych[15][21]
- Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)[30][2]
- Medal Niepodległości (16 marca 1937)[31]
- Brązowy Medal Zasługi Wojskowej na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej (Austro-Węgry, przed 1916)[10], z mieczami (przed 1918)[10]
- Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913 (Austro-Węgry, przed 1918)[11]
Uwagi
edytuj- ↑ Zarówno w sprawozdaniach szkolnych C. K. II Szkoły Realnej we Lwowie, jak i w wydawnictwach wojsk austro-węgierskich bracia Stanisław i Władysław widnieli pod nazwiskiem „Toroń”. W ewidencji wojskowych C. K. Obrony Krajowej był określany w języku niemieckim jako „Stanislaus Toron”.
Przypisy
edytuj- ↑ a b Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 181.
- ↑ a b c Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 30.
- ↑ Leopold Władysław Jędrzej Toruń. zolnierze-niepodleglosci.pl. [dostęp 2020-08-27].
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: WOJCIECH TORUŃ, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-08-27].
- ↑ Leopold Toruń. Nekrolog. „Życie Warszawy”. Nr 140, s. 6, 14 czerwca 1955.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. II Szkoły Realnej we Lwowie za rok szkolny 1910. Lwów: 1910, s. 89.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. II Szkoły Realnej we Lwowie za rok szkolny 1911. Lwów: 1911, s. 103.
- ↑ Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1914. Wiedeń: 1914, s. 175.
- ↑ Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1914. Wiedeń: 1914, s. 262.
- ↑ a b c Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1916. Wiedeń: 1916, s. 56.
- ↑ a b Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1918. Wiedeń: 1918, s. 289.
- ↑ Wykaz oficerów, którzy nadesłali swe karty kwalifikacyjne, do Wydziału prac przygotowawczych, dla Komisji Weryfikacyjnej przy Departamencie Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1920, s. 120.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 413.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 200.
- ↑ a b Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 89, 215.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 78 z 12 sierpnia 1924 roku, s. 444.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 356.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 106 z 15 października 1925 roku, s. 571.
- ↑ Lista oficerów SG 1925 ↓, s. 15.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 11 czerwca 1927 roku, s. 167.
- ↑ a b Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 125.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 336.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 23 grudnia 1929 roku, s. 381.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 421.
- ↑ Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 418.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 16.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 424.
- ↑ Informacja w bazie straty.pl. straty.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-11)]..
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 52, poz. 371 „za bohaterskie czyny i dzielne zachowanie się w walce z niemieckim najeźdźcą oraz za gorliwą pracę i sumienne wypełnianie obowiązków służbowych”.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 94 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
Bibliografia
edytuj- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Lista oficerów Sztabu Generalnego (stan z dnia 31 grudnia 1925 roku). Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1926.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2003. ISBN 83-7188-691-8.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.