Stanisław Pomiankowski
Stanisław Kazimierz Pomiankowski vel Stanisław Ritter Pomiankowski von Wiara h. Pomian (ur. 25 kwietnia 1880, zm. 1940 w Kijowie) – pułkownik kawalerii Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
 pułkownik kawalerii
| |
| Data urodzenia |
25 kwietnia 1880 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
wiosna 1940 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
do 1940 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
6 Pułk Ułanów Kaniowskich |
| Stanowiska |
dowódca pułku |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
    
| |
Życiorys
edytujUrodził się w rodzinie Kazimierza (1843–1911), tytularnego marszałka polnego porucznika c. i k. armii[1].
W 1900 rozpoczął służbę w Galicyjskim pułku ułanów nr 1 w Czortkowie[2][3]. W 1903 został przeniesiony do Galicyjskiego pułku ułanów nr 4 w Żółkwi[4], w 1907 do Morawskiego pułku dragonów nr 11 w Sremskiej Mitrovicy[5], a w 1912 do Galicyjsko-Bukowińskiego pułku dragonów nr 9 w Brodach[6]. W szeregach tego pułku wziął udział w mobilizacji sił zbrojnych Monarchii Austro-Węgierskiej, wprowadzonej w związku z wojną na Bałkanach, a następnie walczył na frontach I wojny światowej[7][8]. W czasie służby w c. i k. armii awansował na kolejne stopnie w korpusie oficerów kawalerii: kadeta (1 września 1900)[9], podporucznika (1 listopada 1901)[10], porucznika (1 listopada 1908)[11] i rotmistrza (1 listopada 1914)[12][13].
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego[14]. W randze rotmistrza w 1919 dowodził 4. szwadronem 6 pułku ułanów kaniowskich podczas wojny polsko-ukraińskiej (walki pod Pliszowcami)[15]. 11 czerwca 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu podpułkownika, w kawalerii, w grupie oficerów byłej armii austro-węgierskiej[16].
Od 1921 dowodził 9 pułkiem ułanów małopolskich w Trembowli. Został awansowany do stopnia pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923. 31 marca 1927 został mianowany członkiem Oficerskiego Trybunału Orzekającego[17]. Z dniem 31 marca 1929 został przeniesiony w stan spoczynku[18].
Po wybuchu II wojny światowej i agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 został aresztowany przez funkcjonariuszy NKWD. Został przewieziony do więzienia przy ulicy Karolenkiwskiej 17 w Kijowie. Tam, prawdopodobnie wiosną 1940, został zamordowany przez NKWD. Jego nazwisko znalazło się na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej opublikowanej w 1994 (został wymieniony na liście wywózkowej 66/2-13 oznaczony numerem 2354)[19]. Został pochowany na otwartym w 2012 Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni.
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Zasługi Wojskowej 3 klasy z dekoracją wojenną (Austro-Węgry)
- Signum Laudis Srebrny Medal Zasługi Wojskowej na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej (Austro-Węgry)
- Signum Laudis Brązowy Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej (Austro-Węgry)
- Krzyż Wojskowy Karola (Austro-Węgry)
- Krzyż Jubileuszowy Wojskowy (Austro-Węgry)
- Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913 (Austro-Węgry)[8]
Przypisy
edytuj- ↑ Kazimierz Roman Pomiankowski h. Pomian. sejm-wielki.pl. [dostęp 2014-12-09].
- ↑ Schematismus 1901 ↓, s. 745.
- ↑ Schematismus 1902 ↓, s. 751.
- ↑ Schematismus 1904 ↓, s. 756.
- ↑ Schematismus 1908 ↓, s. 740.
- ↑ Schematismus 1913 ↓, s. 814.
- ↑ Ranglisten 1916 ↓, s. 583.
- ↑ a b Ranglisten 1918 ↓, s. 959.
- ↑ Schematismus 1901 ↓, s. 666.
- ↑ Schematismus 1902 ↓, s. 670.
- ↑ Schematismus 1909 ↓, s. 715.
- ↑ Ranglisten 1916 ↓, s. 544.
- ↑ Ranglisten 1918 ↓, s. 910.
- ↑ Wykaz oficerów 1920 ↓, s. 90, jako „Stanisław Pomiankowski-Wiara”.
- ↑ Kiszko-Zgierski 1930 ↓, s. 14.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 24 z 30 czerwca 1920 roku, s. 518, jako „Stanisław Wiara-Pomiankowski”.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 31 marca 1927 roku, s. 97.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 14 lutego 1929 roku, s. 70.
- ↑ Ukraińska Lista Katyńska. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 1994. s. 75. [dostęp 2014-10-27].
Bibliografia
edytuj- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1901. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1900. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1902. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1901. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1904. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1903. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1908. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1907. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1909. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1909. (niem.).
- Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1913. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1912. (niem.).
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1916. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1916. (niem.).
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918. (niem.).
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-09-07].
- Wykaz oficerów, którzy nadesłali swe karty kwalifikacyjne, do Wydziału prac przygotowawczych, dla Komisji Weryfikacyjnej przy Departamencie Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1920.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Henryk Kiszko-Zgierski: Zarys historji wojennej 6 Pułku Ułanów Kaniowskich. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1930, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.